Παιδική βιβλιοθήκη: "Λουίζα. Το κόκκινο κουμπάκι"

 

Περίμενα πολλές ημέρες αυτό το βιβλίο και όπως φάνηκε, δικαίως. Ήταν κατακόκκινο σαν κεράσι γλυκό, σαν ζεστή καρδιά. Δύο μικρά χέρια το άρπαξαν από τα δικά μου με την αθέλητη ζωηρή αναίδεια του νηπίου και το ξεφύλλισαν αχόρταγα. "Νιάου! Νιάου! Νιάου!" Η γελαστή φωνή γέμισε τον χώρο. Εγκρίθηκε!

Ένα κορίτσι και ένα κουμπάκι. Ένα κορίτσι χωρίς το κουμπάκι. Είναι άραγε τόσο σημαντική η παρουσία ενός κόκκινου κουμπιού στη ζωή ενός κοριτσιού;

Ξέχασες;

Είναι το πιο σημαντικό πράγμα.

Η μικρή Λουίζα ξέρει. Ξέρει πως το κουμπάκι της ενώνει αυτά που πέρασαν και αυτά που έρχονται. Αυτά που χάσαμε και αυτά που θα γεμίσουν το κενό τους. Το κουμπάκι είναι εκείνο που βοηθά να κρατήσουμε τη ζεστασιά μέσα και κουμπώνει την πολυπόθητη αγκαλιά.

Το κόκκινο κουμπάκι της μικρής της Λουίζας βρίσκει το δρόμο για την απέραντη παιδική ψυχή όπου την αγγίζει με ποιητική τρυφεράδα. Οι εικόνες μοιάζουν να κρατιούνται χέρι χέρι, σελίδα σελίδα και χορεύουν με παιδιάστικη ζωηράδα μια ιστορία βγαλμένη από τα μέσα.

Η "Λουίζα. Το κόκκινο κουμπάκι" είναι ένας μικρός θησαυρός. Διαχρονικός και πολύτιμος. Μία κόκκινη, τρυφερή ιστορία που γεννά ευαισθησία και οικειότητα, νοσταλγία και περιέργεια, αγωνία και χαρά. Για όλα εκείνα τα σημαντικά στη ζωή. Για τα κόκκινα κουμπάκια των παιδιών.

Λουίζα. Το κόκκινο κουμπάκι. Της Σοφίας Πολίτου-Βερβέρη σε εικονογράφηση της Ζακλίν Πολενάκη. Από τις εκδόσεις Επόμενος Σταθμός.

ΥΓ. Έχει και γάτα!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Παιδική Βιβλιοθήκη: "Ένα αερόστατο για τον παππού"

Η απώλεια μπορεί να επηρεάσει σημαντικά ένα παιδί και τις μελλοντικές του προσδοκίες. Ανεξάρτητα από το είδος της απώλειας, αυτό που είναι σημαντικό είναι να γνωρίζει το παιδί πως μπορεί να μιλήσει ελεύθερα για αυτό που το απασχολεί, να μοιραστεί τα συναισθήματά του σε ένα πλαίσιο αποδοχήςκαι κατανόησης.

Η αγαπημένη μας συγγραφέας Μαρία Καλτσή καταπιάνεται αυτή τη φορά με το δύσκολο ζήτημα του θανάτου ενός αγαπημένου προσώπου, του παππού του μικρού Πετράκη, και δημιουργεί ένα ζεστό παραμύθι γεμάτο νοσταλγία και ελπίδα που ξεπηδά και σκεπάζει τον πόνο και τον φόβο του πεντάχρονου ήρωα.

Μαζί με την γλυκιά αφήγηση, η πολύχρωμη, ανοιξιάτικη και ζεστή εικονογράφηση του Αριστείδη Καραβία- που προσωπικά με γέμισαν μυρωδιές και αναμνήσεις από δικές μου παιδικές χαρές και λύπες- ξεχειλίζει αγάπη και υπόσχεται ένα όμορφο μέλλον αγκαλιά με τις στιγμές του κάθε μαζί.

"Το "Ένα αερόστατο για τον παππού" είναι ένα παραμύθι που γίνεται κουβέρτα για να ζεστάνει μια πονεμένη ψυχή και ένα τραγούδι που θα της δώσει φτερά να πετάξει, να βρει την ελπίδα που... εκείνες τις ώρες κρύβεται."

Γράφει η κ. Νένα Γεωργιάδου, Ψυχολόγος- συγγραφέας στον επίλογο.

Το  "Ένα αερόστατο για τον παππού" (2019) της Μαρίας Καλτσή, σε εικονογράφηση του Αριστείδη Καραβία κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οσελότος.
ISBN: 978-960-564-761-2

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

Χάρτινο Καλοκαιράκι

Η ανάγνωση παιδικών βιβλίων δεν είναι μόνο μία χειμερινή ασχολία. Μάλιστα είναι μία από τις καλύτερες, ευχάριστες, μαγικές δραστηριότητες του καλοκαιριού για να περάσουν τα παιδιά καλά και να συνεχίσουν να αναπτύσσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες όλες αυτές τις μακρές καλοκαιρινές ημέρες. Ιδιαίτερα δε, τα ζεστά μεσημέρια.

Οι εκδόσεις Χάρτινη Πόλη έχουν όμορφες και ζωηρές προτάσεις:

Μικροί Κύριοι- Μικρές Κυρίες

 

Σε Χαρούμενες Ιστορίες από την αρχή έως το τέλος στο αγρόκτημα ή στο πάρκο, στην κατασκήνωση ή διακοπές στη θάλασσα, στο μάθημα κολύμβησης ή στην παράσταση χορού, μια μέρα με βροχή ή στον αγώνα ποδοσφαίρου!
Η απλούστατη εικονογράφηση βοηθά στην εκμάθηση των σχημάτων και των χρωμάτων ενώ οι όμορφες ιστορίες ενθαρρύνουν την περιγραφή, τον αφηγηματικό λόγο και ενισχύουν την ανάπτυξη του λεξιλογίου μέσα στο σημασιολογικό πλαίσιο της ιστορίας. 

Χρωμοσελίδες

Παίζω...Ποδόσφαιρο

Γιατί αν όχι φέτος, πότε; Τι πιο ταιριαστό από ένα τετράδιο γεμάτο ποδοσφαιρικές δραστηριότητες το καλοκαίρι που σε όλη τη γη γιορτάζεται το μουντιάλ! Ενώνοντας τελείες, χρωματίζοντας, βρίσκοντας τις διαφορές, λύνοντας λαβυρίνθους βάζουμε γκολ  με τις οπτικοχωρικές μας δεξιότητες.

Μεγάλα παραμύθια

Από την Πεντάμορφη και το Τέρας μέχρι τη Βασίλισσα του Χιονιού και από τον Παπουτσωμένο Γάτο μέχρι τον Πινόκιο, όλες οι μαγικές ιστορίες με φανταστικές εικονογραφήσεις για παιδιά από 3ών ετών. Κλασσικά παραμύθια στον υπερθετικό βαθμό, εκεί όπου η επαναδιήγηση γίνεται η μητέρα κάθε γλωσσικής δεξιότητας.


Καλή Ανάγνωση!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Παιδική Βιβλιοθήκη: "Ρόζα ο ροζ δράκος, Συνάντηση με έναν γίγαντα"

Δύο χρόνια και μισό φθινόπωρο μετά την πρώτη και καθοριστική για τη ζωή της περιπέτεια, η μικρή Ρόζα περνά το πολύχρωμο δάσος των γιγάντιων μανιταριών και προσγειώνεται σε όμορφες συναντήσεις. Και είμαστε πολύ χαρούμενοι που μπορούμε να δραπετεύσουμε μαζί της στα χρώματα, στις λέξεις, στα συναισθήματα, σε κάθε τι όμορφο αυτού του κόσμου και του άλλου του φανταστικού.

  Η Μαρία Καλτσή απογυμνώνει το παραμύθι της από διδακτικούς τόνους και φτιάχνει μία ψυχαγωγική ιστορία γεμάτη φαντασία και απόλυτα θετική χροιά. Οι χαρακτήρες είναι  πλάσματα με κατανόηση και διάθεση προσφοράς και ζουν σε έναν φανταστικό κόσμο που εύκολα μπορεί να ταυτιστεί με τον πραγματικό και πτυχές της ζωής κάθε παιδιού. Στη Συνάντηση με τον Γίγαντα η μικρή Ρόζα έχει μεγαλώσει και χρησιμοποιεί ανάλογα τα εφόδιά της από το προηγούμενο δύσκολο ταξίδι της για να εξερευνήσει τον κόσμο. Εξελίσσεται και παίρνει πρωτοβουλίες, δείχνει δυναμισμό και αποφασιστικότητα.  Αντιμετωπίζει καταστάσεις με πραότητα, καλοσύνη και αποδεικνύει πόση σοφία μπορεί να κρυφτεί στον απλό τρόπο σκέψης των παιδιών. Το παραμύθι είναι γραμμένο στην απαλή και χρωματιστή γλώσσα των παιδιών όπου ανάμεσα στις γραμμές αναμετράται η αγάπη και η φαντασία και βγαίνουν νικήτριες και οι δύο.
  Από τεχνικής πλευράς, το κείμενο βρίθει πολυσύλλαβων λέξεων οργανωμένων με τέτοιο τρόπο ώστε να προσφέρει έναν μικρό θησαυρό λεξιλογίου χωρίς να κουράζει τον μικρό αναγνώστη και να αφήνει κενά στην ιστορία. Η σταθερή χρονική ακολουθία των γεγονότων της ιστορίας, η πλούσια, ευχάριστη και πιστή στο κείμενο εικονογράφηση του Διονύση Καραβία ενισχύουν πλήθος γλωσσικών και γνωστικών δεξιοτήτων, από την κατανόηση του λόγου μέχρι την κριτική σκέψη, ακόμη και για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που δεν μπορούν ακόμη να διαβάσουν.

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

Καλό σας παραμυθοταξίδι!
 

Το νέο βιβλίο της Μαρίας Καλτσή "Ρόζα ο ροζ δράκος Συνάντηση με έναν Γίγαντα" (2017) από τις εκδόσεις Οσελότος, θα το βρείτε στον Οσελότο Ιωαννίνων και στα μεγάλα βιβλιοπωλεία.

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Παιδική Βιβλιοθήκη: "Ρόζα ο Ροζ Δράκος"

Μέσα στον τραχύ και γκρίζο κόσμο των δράκων πώς άραγε θα ήταν η ζωή ενός μικρού ευαίσθητου και ροζ δράκου;

Η Ρόζα είναι ένα μικρό δρακάκι που γεμίζει με χρώμα τις σελίδες της ιστορίας των δράκων από την πρώτη στιγμή που γεννιέται μέχρι την τελευταία σελίδα του όμορφου αυτού βιβλίου. Είναι ροζ, είναι καλοπροαίρετη, αγαπά τις βόλτες και κάνει φιλίες με όλα τα ζωντανά που συναντά-αντίθετα με τις συνήθειες της κοινωνίας των δράκων. Κι όπως κάθετι ξεχωριστό στον κόσμο τούτο και σε εκείνον τον φανταστικό, αντιμετωπίζεται ως κάτι ξένο, απειλητικό ακόμη κι ενώ βρίσκεται κάτω από την προστασία των γονιών της.

Η Ρόζα είναι παιδί και αντιδρά όπως ένα παιδί. Λειτουργεί αυθόρμητα, κάνει λάθη και μαθαίνει από αυτά. Οι εμπειρίες, τα πλάσματα που συναντά και η προσωπικότητά της, που παρ' όλες τις δυσκολίες δεν αλλάζει, καθορίζουν τις πράξεις της, την οδηγούν και τη βοηθούν να μοιράσει απλόχερα όλη τη χρωματιστή αγάπη που κρύβει μέσα της.

Η Μαρία Καλτσή έφτιαξε τη Ρόζα εμπνεόμενη από τα δικά της παιδιά για να τους εξηγήσει μία αντίστοιχη δύσκολη κατάσταση στον κόσμο τον πραγματικό: "[...] γιατί με τα παραμύθια λέμε τις αλήθειες πιο γλυκά." εξηγεί η ίδια στο blog koukidaki.

Τη δική μας βιβλιοθήκη στολίζει ένα υπογεγραμμένο αντίτυπο της Ρόζας (και είμαστε πολύ περήφανοι για αυτό) καθώς είχα τη χαρά να παραστώ στην παρουσίαση του βιβλίου στα Ιωάννινα και να γνωρίσω την ίδια τη συγγραφέα που, με μάτια συγκινημένα και χαμόγελο πλατύ, μας αφιέρωνε γενναιόδωρα το βιβλίο της.

Η "Ρόζα ο ροζ δράκος" είναι ένα από τα αγαπημένα βιβλία των μεγάααααλων παιδιών (του Δημοτικού δηλαδή). Τραβά αμέσως την προσοχή τους και καθώς διαβάζουμε τις σελίδες εναλλάξ, σχολιάζουν τα τεκταινόμενα, ρωτούν, προβληματίζονται, συζητούν, μοιράζονται δικές τους αντίστοιχες εμπειρίες. Εκτός όμως από τα μηνύματα και την υπέροχη ιστορία, η "Ρόζα ο ροζ δράκος" προσφέρει και δύο απρόσμενα οφέλη σε επίπεδο λόγου που δεν το κρύβω, με εξυπηρετούν πολύ τεχνικά: έχει λέξεις πολυσύλλαβες που χρησιμοποιώ στη θεραπεία στοχεύοντας στη φωνολογία, στην άρθρωση, στη ροή της ομιλίας, στην ανάγνωση, στην ανάπτυξη του λεξιλογίου και έναν αρκετά ικανοποιητικό αριθμό λέξεων με |r| και τα συμπλέγματά του. Ως λογοθεραπεύτρια και βιβλιόφιλη λοιπόν είμαι απολύτως ευχαριστημένη!

Η ανάγνωσή του βιβλίου διαρκεί περίπου 10-15 λεπτά. 

Το βιβλίο "Ρόζα ο ροζ δράκος" της Μαρίας Καλτσή, με την παραμυθένια εικονογράφηση του Διονύση Καραβία από τις εκδόσεις Οσελότος, θα το βρείτε στον Οσελότο Ιωαννίνων και στα μεγάλα βιβλιοπωλεία.

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Ιστορίες του Φθινοπώρου

 
Το φθινόπωρο για μένα ήταν πάντα η εποχή των ιστοριών. Είχα τη χαρά να μεγαλώσω με έναν παππού που ήξερε πολλά κι ωραία παραμύθια και είχε τον τρόπο να τα αφηγείται με όρεξη και ζωντάνια. Οι ιστορίες του, αληθινές ή μη, μύριζαν τσίπουρο κι απόβροχο, είχαν τη γεύση του κάστανου και σηματοδοτούσαν την έναρξη της πιο ωραίας περιόδου: της εποχής του σχολείου, της σόμπας και του μέσα. Ήταν πολύ διαφορετικές από τις ιστορίες του καλοκαιριού. Πιο ζεστές, πιο αληθινές, πιο ζωντανές. Και ήταν ωραία η στιγμή μετά από κάθε ιστορία που το μυαλό και η καρδιά είναι ακόμη μέσα σε αυτή, η στιγμή που ως παιδί ονειρευόμουν να γίνω, όχι σαν τον τρίτο γιο, τον μικρότερο που σκοτώνει τη λάμια και γίνεται ήρωας, ούτε σαν τον παμπόνηρο Χότζα που κατέληγε πάντα να έχει δίκιο, ούτε ακόμη σαν την κόρη που γνωρίζει τα πάντα και σώζει το παλικάρι για τη σώσει κι εκείνος, αλλά σαν τον παππού μου: να χαρίζω όνειρα.

Σήμερα δεν εγκαταλείπω την ονειροπόληση αλλά βρίσκομαι σε διαφορετική θέση. Αφηγούμαι ιστορίες στα παιδιά, τους μικρούς μου μαθητές κάθε μέρα. Συνήθως ιστορίες άλλων. Ταξιδεύουν. Φαίνεται στα μάτια τους που σπάνια βλεφαρίζουν, στο ανοιχτό τους στόμα, στη κομμένη τους ανάσα. 

Αναπόφευκτα έρχεται η ώρα να φτιάξουν τη δική τους ιστορία. Γιατί δεν αφηγούμαι στα παιδιά για να προβάλλω τις δικές μου εμπειρίες. Εμφορούμαι από αυτές και πλέον αναγνωρίζω στις ιστορίες ένα ακόμη γνώρισμα πολύ σημαντικό: είναι ένα καταπληκτικό γλωσσικό εργαλείο. Η αφήγηση οργανώνει τη γλώσσα σε όλους τους τομείς της: εμπλουτίζει το λεξιλόγιο, βελτιώνει τη μορφο-σύνταξη, οργανώνεται σε συγκεκριμένο σημασιολογικό πλαίσιο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της φωνολογικής καλλιέργειας, τον εμπλουτισμό της προσωδίας, ακόμη και τη βελτίωση του ρυθμού ομιλίας αλλά και τη μη λεκτική σωματική συμπεριφορά και τις γνωστικές ικανότητες.

Είναι πιο εύκολο για ένα παιδί να αφηγηθεί έχοντας ένα ερέθισμα οπτικό, λεκτικό, ακουστικό, μια αίσθηση ή μια μυρωδιά. Ξέρει από πού να ξεκινήσει και ήδη δημιουργεί στο μυαλό του/ της ένα πλάνο, διάχυτους χαρακτήρες και σκόρπια γεγονότα που καλείται να οργανώσει σε λέξεις κατάλληλες, τοποθετημένες σωστά ώστε να βγάζουν νόημα, στολισμένες έτσι που να φτιάχουν εικόνες στον αέρα και να γεμίζουν το δωμάτιο.

Πόσο δύσκολο είναι αυτό αλήθεια για έναν μικρούλη/ μία μικρούλα με δυσκολίες σε οποιοδήποτε επίπεδο λόγου; Πολύ. Αφάνταστα. Τρομακτικά κάποιες φορές. Είναι όμως μια λύτρωση πρωτόγνωρη όταν αρχίζει η ιστορία να ξετυλίγεται από το στόμα τους. Με όποιον τρόπο. Με όποια δυσκολία και στην αρχή χωρίς τα στολίδια που βάζουμε στις λέξεις. Έχουν δημιουργήσει κάτι δικό τους, μοναδικό, με κομμάτια της δικής τους φαντασίας, με λέξεις άκριτες, δικές τους κι αυτές και τη δική τους φωνή. Και είναι η χαρά τους τόσο πολλή, αφάνταστη, τρομακτική κάποιες φορές που καταλήγει πάντα στο "να πούμε άλλη μία;". Κι έτσι το εργαλείο μας γίνεται παιχνίδι και πλημμυρίζει την ψυχή και το μυαλό και φτιάχνει γλώσσα.

Τα ερεθίσματα που χρησιμοποιούμε εμείς είναι σχεδόν τα πάντα, ανάλογα με το τι θέλουμε να πετύχουμε: αντικείμενα που έχουμε στο δωμάτιο, παιχνίδια αλληλουχίας, τις κυβοϊστορίες του Rory, εικόνες σκηνικών, ουσιαστικών, ενεργειών, ζωγραφική, κατασκευές, μουσική, ήχους, μυρωδιές και γεύσεις, βιβλία και τις δικές μας μπερδεμένες ιστορίες. Και κάθε μα κάθε φορά γεννάμε κάτι διαφορετικό και καινούριο.

Αυτό το κείμενο λοιπόν, είναι για το φθινόπωρο και τις ιστορίες. Στο link παρακάτω θα βρείτε ερεθίσματα για φθινοπωρινές ιστορίες που μυρίζουν βρεγμένο χώμα και φύλλα. Μπορείτε να τις συνδυάσετε και με τη γέφυρα επικοινωνίας.

Ερεθίσματα για Φθινοπωρινές Ιστορίες

(το link οδηγεί στο Teachers Pay Teachers)

Και καλό σας μήνα!

(Top image CC0 Public Domain)

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Μια Φορά και Δυο Καιρούς... ήταν οι Μπερδεμένες Ιστορίες

image via pixabay.com

Τα παραμύθια και οι ιστορίες είναι ένα από τα καλύτερα γλωσσικά εργαλεία: έχουν συγκεκριμένους χαρακτήρες, δομή, εξέλιξη. Τι θα γινόταν όμως αν γκρεμίζαμε όλα αυτά; Τι θα έμενε από τα γνωστά μας παραμύθια; Μα φυσικά άλλο ένα χρήσιμο γλωσσικό εργαλείο!

Με σεβασμό λοιπόν στους αγαπημένους μας ήρωες, στο παιδικό χιούμορ και φαντασία ανακάτεψα μερικούς ήρωες παραμυθιών σε παραμυθένια περιστατικά με στόχο:

• την έναρξη της συζήτησης και την πρόκληση του ενδιαφέροντος του παιδιού
• την πραγματολογία
• τη σύνταξη
• τη σημασιολογία
• την προσοχή
• τη μνήμη
• την αφήγηση
• τη χρήση τους ως ερεθίσματα για αυτοματοποίηση της άρθρωσης ή της ροής της ομιλίας
• την εξαγωγή συμπερασμάτων
• τη σειροθέτηση γεγονότων
• την επίλυση προβλημάτων

Θα τις βρείτε εδώ

Διαβάστε το κείμενο στο παιδί και συζητήστε μαζί του σχετικά με αυτό: υπάρχει λάθος;
ποιες ιστορίες μπλέκονται;
μπορεί να αφηγηθεί μία από αυτές;
μπορεί να φτιάξει μία δική του ιστορία με βάση αυτό που άκουσε;
μπορεί να το ζωγραφίσει;

Ανακατέψτε και τις δικές σας αγαπημένες ιστορίες και καλή διασκέδαση!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Ηχογραφώντας Παραμύθια στη Λογοθεραπεία

found on wheatpaste.com

 Ένα από τα βασικά και χρησιμότερα εργαλεία των λογοθεραπευτών είναι η ακουστική ανατροφοδότηση. Καθυστερημένη (delayed auditory feedback) ή μη εφαρμόζεται αποτελεσματικά στην θεραπεία του τραυλισμού, της ροής της ομιλίας, στον έλεγχο της φωνής.

Ο Alfred Tomatis στο βιβλίο του "Το αυτί και η Φωνή" (μετάφραση Μαρία Παγουλάτου. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1999) έχει περιγράψει με μεγάλη ακρίβεια και σαφήνεια τον ρόλο του αυτιού στην ανατροφοδότηση, την διαμεσολάβησή του στον εγκέφαλο και τελικά τον τρόπο που επηρεάζει την πραγμάτωση της ομιλίας και της φωνής, την αυτορύθμιση:

"Ο ολικός ελεγκτής (δλδ. το αυτί) δεν είναι ένα κοινό παθητικό στοιχείο. Είναι προικισμένος με ειδικές ικανότητες. Ξέρει τι οφείλει να ελέγξει... Ήδη έχει απευθυνθεί προς αυτόν μια εντολή του εγκεφάλου που τον αναπροσαρμόζει έτσι, ώστε να βρίσκεται σε ετοιμότητα να αντιληφθεί όσα ο εγκέφαλος έχει προβλέψει. Ταυτόχρονα όμως, το αυτί ετοιμάζεται να ρυθμίσει την πράξη της εκπομπής, ώστε να είναι σύμφωνη με αυτό που ο εγκέφαλος επιθυμεί να προσλάβει."

Έχοντας ως αφετηρία αυτήν τη θεωρητική βάση, χρησιμοποιώντας τα πιο απλά τεχνολογικά μέσα και μικρά αποθέματα δημιουργικότητας, μία μικρή μου μαθήτρια κι εγώ μπήκαμε στη διαδικασία και ηχογραφήσαμε τα πιο αγαπημένα της παραμύθια με εκείνη αφηγήτρια κι εμένα ηχολήπτη. Η ηχογράφηση έγινε κατά τη διάρκεια των τελευταίων συνεδριών μίας ολοκληρωμένης θεραπείας αρθρωτικών διαταραχών και ομολογώ πως τελικά το χαρήκαμε πολύ.

Η αρχική μας λίστα

Σε τι ωφέλησε;

• Γενίκευση των κατακτημένων ήχων της ομιλίας: Κατά κάποιον τρόπο με την ηχογράφηση μεταφερόμαστε σε ένα άλλο πλαίσιο από εκείνο της αίθουσας λογοθεραπείας, σε πιο επίσημο χωρο-χρόνο όπου η μαθήτρια προσέχει την ομιλία της περισσότερο. Με την επανάληψη αυτοματοποιεί πιο εύκολα τα φωνήματα.
• Αυτοδιόρθωση: Ακούει τον τρόπο που μιλά, εντοπίζει μόνη της τα λάθη της και τα διορθώνει σε επόμενο χρόνο
• Φιλαναγνωσία: Της αρέσει τόσο πολύ η διαδικασία που μετά την πρώτη ηχογράφηση έπρεπε να διαβάσουμε όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης! Τελικά πετύχαμε να αφηγείται παραμύθια στην μικρή της αδερφή και να φτιάχνουν και δικές τους ιστορίες.
• Έλεγχος της προσωδίας: Ακούγοντας τον εαυτό της, η μικρή μου μαθήτρια μαθαίνει να χρωματίζει την φωνή της έτσι ώστε να μεταφέρει το μήνυμά της με μεγαλύτερη ακρίβεια. Αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που μπορεί να κάνει με τη φωνή της και πώς αυτές αλλάζουν τον τρόπο που επικοινωνούμε.
• Αυτοπεποίθηση: Είναι συχνό φαινόμενο τα παιδιά με διαταραχές ομιλίας να αισθάνονται άγχος όταν θέλουν να μιλήσουν επειδή αντιλαμβάνονται τη δική τους "διαφορετικότητα". Σκεφτείτε όμως τι συμβαίνει όταν αντιλαμβάνονται ότι ο αγχογόνος παράγοντας έχει εξαφανιστεί! Αυξάνεται η αυτοπεποίθησή τους και απελευθερώνονται.
• Ενθύμιο: Τώρα που η θεραπεία μας ολοκληρώνεται όλα τα ηχογραφημένα κείμενα μεταφέρονται σε συσκευή αποθήκευσης και περνούν στα χέρια της, ως ένα μικρό δώρο για όλη της τη δουλειά και την προσπάθεια.

Ενθύμιο για εκείνη.

Ενθύμιο και για εμένα.

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Παιδική Βιβλιοθήκη: "Ο Μικρόθ Πρίγκηπαθ" της Alice Briere - Haquet

Τράβηξε την προσοχή μου από το ράφι ακόμη, όταν εστίασα στον τίτλο. Επαγγελματική διαστροφή, καταλαβαίνετε... Το άνοιξα και το άφησα μόνο όταν έφτασα στο οπισθόφυλλο. Δηλαδή, για να ακριβολογήσω δεν το άφησα-μαζί μου το πήρα, αφού πρώτα το διάβασα cover-to-cover στο βιβλιοπωλείο κρυφογελώντας και χαχανίζοντας.

Περίμενα να διαβάσω άλλη μία δακρύβρεχτη ιστορία για κάποιο παιδάκι που δεν μιλά σωστά και όλοι το λυπούνται και προσπαθεί να ξεπεράσει τα προβλήματα της ομιλίας του, αλλά -τα ύστερα του κόσμου!- βρέθηκα μπροστά σε μία ιστορία πρωτότυπη, αστεία, που χρησιμοποιεί την άρθρωση του μικρού πρίγκηπα με τρόπο ριζοσπαστικό για να μας οδηγήσει στον δικό του κόσμο, όπου καλά θα κάνουμε να προθέχουμε λιγάκι πωθ μιλούμε...

"Μια μέρα, πάει πολύς καιρός,
σε κάστρο μακρινό
του κόσμου αντίκρισε το φως
ένα βασιλικό μωρό.

Τον είχανε μη στάξει και μη βρέξει·
ώσπου η ώρα έφτασε
να πει την πρώτη λέξη..."

και έγινε χαμόθ!
Θυγγραφέαθ είναι η Alice Briere - Haquet και την καταπληκτική δουλειά τηθ θα την δείτε θτο ιθτολόγό τηθ Alice in Wonderblog.
Η εικονογράφιθη είναι τηθ Camille Jourdy και μου φάνηκε πολύ χαριτωμένη, παραμυθένια και νοθταλγική.
Από τιθ εκδόθειθ Νεφέλη και την θειρά Τθαλαπετεινόθ. Τα θυγχαρητήριά μου!*

*Θυγνώμη για τα θθθ αλλά φοβάμαι μην βρω κανένα μπελά. Έχω κι εγώ τουθ μικρούθ μου πρίγκηπεθ βλέπετε!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Αυτιά Δεκατέσσερα! Δραστηριότητες με Στόχο... Ακουστικό!

Music Round the Town, illustration by Val Samuelson, 1955. via Liliatodd

Ο όρος "ακουστική επεξεργασία" αναφέρεται στην ικανότητα του εγκεφάλου να λαμβάνει και να ερμηνεύει τις ηχητικές πληροφορίες που λαμβάνει. Για να μπορούμε να αντιληφθούμε πλήρως και αποτελεσματικά τα ακουστικά ερεθίσματα του περιβάλλοντος απαιτούνται δεξιότητες ιεραρχημένες που αλληλοεξαρτώνται. Η διαταραχή ακουστικής επεξεργασίας επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τους ήχους ενώ η αίσθηση της ακοής εξακολουθεί να είναι καλή.

Ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη διαταραχής ακουστικής επεξεργασίας, υπάρχουν δραστηριότητες που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να ενισχύσουμε την ακουστική επεξεργασία παιδιών (ή/και ενηλίκων) στοχεύοντας στις κατάλληλες δεξιότητες ακολουθώντας τέσσερα βήματα:

Βήμα 1ο

Ακουστική Ενημερότητα

i) Εκθέτουμε το παιδί σε ήχους και αναγνωρίζουμε την πηγή τους σε κάθε ευκαιρία: στην βόλτα, στο σπίτι, στον δρόμο, στην εξοχή. Ονομάζουμε φυσικούς ήχους και μηχανικούς, ένα πουλί που κελαηδά, την πόρτα του αυτοκινήτου που κλείνει, το αεροπλάνο που περνά, τον ήχο του αέρα στα φύλλα των δέντρων. Έχει σημασία να μην μας γίνει άγχος αλλά να γίνεται στοχευμένα σε περιπτώσεις κατάλληλες και όχι συνέχεια, ώστε να μην πιέζουμε το παιδί και να μην παρεμβαίνουμε σε κάποια άλλη δραστηριότητά του.

ii) Φτιάχνουμε μία εικονογραφημένη λίστα ήχων με άδεια κουτάκια για τσεκάρισμα και βγαίνουμε βόλτα. Κάθε φορά που ακούει το παιδί έναν ήχο, τσεκάρει το αντίστοιχο κουτάκι. Με αυτόν τον τρόπο συνδέει το αντικείμενο με τον ήχο και γενικεύει το ερέθισμα.

iii) Χρησιμοποιούμε την δημιουργικότητά μας και παρουσιάζουμε στο παιδί παράξενους ήχους διαφόρων πηγών, ειδών κι εντάσεων: παίζουμε με ηχογραφημένους ήχους, μουσικά όργανα που δεν ακούει συχνά, του δείχνουμε τον θόρυβο που κανει το φαγητό όταν το μασάμε ανάλογα με την υφή και την σκληρότητά του, γεμίζουμε βάζα με διάφορα αντικείμενα (φασόλια, άμμο, χαρτί, βώλους κλπ) και του δίνουμε να παίξει.

iv) Κρύβουμε στο δωμάτιο αντικείμενα που κάνουν ήχους, όπως ένα ξυπνητήρι, ένα μουσικό κουτί, ένα ηχητικό παιδικό παιχνίδι και ενθαρρύνουμε το παιδί να αναγνωρίσει το αντικείμενο που ακούγεται και να το βρει ακολουθώντας τον ήχο.

v) Αφηγούμαστε ένα παραμύθι ή ένα τραγούδι όπου επαναλαμβάνεται συχνά κάποια λέξη ή φράση (κλιμακωτά παραμύθια, ποιήματα, παιδικά τραγούδια). Κατά τη διάρκεια της εξιστόρησης ή της απαγγελίας κάνουμε παύση πριν τη ζητούμενη λέξη/ φράση με στόχο να την συμπληρώσει το παιδί.

vi) Παίζουμε Τυφλόμυγα με παραλλαγή. Κλείνουμε τα μάτια του παιδιού και αλλάζουμε θέση στον -ασφαλή- χώρο. Μόλις σταθούμε σε ένα σημείο λέμε μία λέξη ή κάνουμε έναν προκαθορισμένο ήχο ή θόρυβο. Το παιδί πρέπει να μας βρει ακολουθώντας την πηγή του ήχου.

Βήμα 2ο

Ακουστική Διάκριση

i) Εντοπίζουμε έναν ήχο ανάμεσα σε άλλους ήχους: άραγε τι ήταν αυτό που ακούστηκε την ώρα που περνούσε το αεροπλάνο; Ήταν κουδούνι; Ήταν κόρνα; Ήμαστε εμείς που χτυπήσαμε το καπάκι της κατσαρόλας; Ήταν το μουσικό του παιχνίδι;

ii) Εντοπίζουμε τα χαρακτηριστικά των ήχων που ακούμε ή δημιουργούμε: είναι κοντά/ μακριά; είναι δυνατά/ σιγά; κινείται; είναι ευχάριστο/ δυσάρεστο/ τρομακτικό; (υποκειμενική κρίση που μας δίνει την ευκαιρία να συζητήσουμε τα αισθήματα που μας προκαλούν οι ήχοι) είναι οξύς/ απαλός; έχει διάρκεια;

iii) Σφυρίζουμε μία σφυρίχτρα ή προκαλούμε έναν συνεχόμενο ήχο καθώς κινούμαστε στον χώρο ενώ το παιδί δεν μας βλέπει. Το παιδί πρέπει να ακολουθήσει την διαδρομή που κάναμε με μόνο στοιχείο την απομνημόνευση του ήχου και των αλλαγών στην ακουστική του χώρου.

iv) Παίζουμε την Τυφλόμυγα όπως περιγράφηκε πριν και αλλάζουμε το επίπεδο δυσκολίας. Εάν είμαστε πολλοί θέτουμε ως κανόνα να αναγνωρίσει πρώτα σε ποιον ανήκει η φωνή, πριν ξεκινήσει να τον βρει ή να θυμηθεί ποιος ήταν εκείνος που επέλεξε τον προκαθορισμένο ήχο που άκουσε.

v) Αφηγούμαστε μία ιστορία ή τραγουδάμε ένα τραγούδι γνωστό κάνοντας μία μικρή παρατυπία σε ήχους μίας λέξης αλλάζοντας μαζί το νόημα και αφήνουμε το παιδί να μας "τσακώσει", πχ. "Η γιαγιά μας η καλή έχει μπότες στην αυλή". Το κολπάκι μπορούμε να το εξελίξουμε αντικαθιστώντας περισσότερους από έναν ήχους της λέξης ("Η γιαγιά μας η καλή έχει ρότα στην αυλή") είτε ακόμη και με ψευδολέξη ("Η γιαγιά μας η καλή έχει λόρες στην αυλή"). Αφού μας επισημάνει το λάθος το διορθώνουμε με καλή διάθεση και συνεχίζουμε τραγουδώντας μαζί.

Βήμα 3ο

Ακουστική Ταυτοποίηση (ανάλυση-φωνολογική ενημερότητα-ανατροφοδότηση)

i) Χρησιμοποιούμε εικόνες αντικειμένων που σχετίζονται μεταξύ τους (υπάρχουν έτοιμα παιχνίδια στο εμπόριο και σε μορφή παζλ) όπως κάλτσα-παπούτσι, μολύβι-χαρτί, σφυρί-καρφί, μπουκάλι-ποτήρι, βροχή-ομπρέλα κλπ. Ενθαρρύνουμε το παιδί να συμπληρώσει την φράση μας "Το μολύβι ταιριάζει με το_____", λίγο πριν του επιτρέψουμε να δει τις εικόνες που μπορεί να ταιριάζουν και έπειτα το αφήνουμε να εντοπίσει ανάμεσά τους την σωστή.

ii) Δίνουμε στο παιδί ένα φωτάκι αφής. Του ζητούμε να πιέζει το φως για να ανάψει κάθε φορά που ακούει τον ήχο "π". Στην συνέχει αφηγούμαστε μία ιστορία αργά και καθαρά ή απαγγέλλουμε λέξεις που γνωρίζει ήδη το παιδί: "τρέχω, παίζω, μαμά, κοιτώ, πάλι, πόσο, παιδί" κλπ.

iii) Φτιάχνουμε γρίφους με ομοιοκαταληξία. Δίνουμε ένα φωνολογικό ερέθισμα με σημασιολογική βοήθεια: "Με αυτό βλέπεις και κάνει ρίμα με το κρεβάτι".

iv) Ενθαρρύνουμε το παιδί να συσχετίσει έναν ήχο με μία λέξη που αρχίζει με τον ήχο αυτό. Χρησιμοποιούμε μικρά κουτιά στα οποία έχουμε βάλει αντικείμενα που αρχίζουν με τον ίδιο ήχο και γράφουμε το αντίστοιχο γράμμα στο καπάκι. Έπειτα, καθώς ανοίγουμε το κουτί αργά επαναλαμβάνουμε τον αρχικό ήχο της λέξης και κάνουμε μικρή παύση πριν αποκαλύψουμε την λέξη: "κ-κ-κ...κούκλα". Αφού το παιδί καταφέρει να ανακαλεί τα αντικείμενα στα κουτιά μπορούμε να εξελίξουμε την δραστηριότητα: βγάζουμε όλα τα αντικείμενα έξω με στόχο το παιδί να κάνει την αντιστοίχηση σωστά είτε τα μπερδεύουμε ζητώντας του να τα ταξινομήσει σωστά στα κουτιά.

Βήμα 4ο

Ακουστική Αντίληψη

i) Παίρνουμε δύο βάσεις Lego, δύο σετ τουβλάκια χωρισμένα ισόποσα και αντίστοιχα ως προς το σχήμα, το μέγεθος, το χρώμα κι ένα διαχωριστικό. Στην συνέχεια ο ένας καθοδηγεί λεκτικά τον άλλο πού να τοποθετήσει το κάθε τουβλάκι και τοποθετούν και οι δύο στην ίδια θέση (πχ." βάλε το μικρό άσπρο τετράγωνο τουβλάκι στην πάνω δεξιά γωνία"). Στο τέλος συγκρίνουμε τις δύο κατασκευές οι οποίες θα πρέπει να είναι οι ίδιες. Για οπτικοποιημένες οδηγίες του παιχνιδιού δες εδώ (όπου και τα εύσημα για την ιδέα).


ii) Παίζουμε -σε ασφαλές περιβάλλον πάντα- τυφλόμυγα με εμπόδια. Κλείνουμε τα μάτια του παιδιού, βάζουμε εμπόδια στην διαδρομή και θέτουμε ενα αντικείμενο-στόχο. Το παιδί ακολουθώντας τις περιγραφές μας πρέπει να περάσει τα εμπόδια, να βρει το αντικείμενο (κάτι που να κάνει θόρυβο είναι ιδανικό), να περάσει τη διαδρομή από την ανάποδη, πάλι με την βοήθειά μας και να φέρει το αντικείμενο. Οι εντολές που δίνουμε μπορούν να είναι σύνθετες ή πιο απλές, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού: "Γονάτισε και κάνε τρία βήματα. Σήκω όρθιος, σήκωσε το πόδι και κάνε ένα μεγάλο βήμα δεξιά". Σημαντικό είναι να φροντίσουμε πρώτα για την ασφάλεια του παιδιού: να παίζουμε σε χώρο ανοιχτό, τα εμπόδια να είναι μαλακά και εύκολο να τα περάσει, να είμαστε συνεχώς κοντά του. 

iii) Χρησιμοποιούμε παροιμίες, φράσεις και ποιήματα που γνωρίζει το παιδί τα οποία καλείται να συμπληρώσει από το σημείο που σταματήσαμε, όπως: "Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό..........." ή "Όταν βρέχει πινέζες στην .............".

iv) Αφήνουμε το παιδί να προβλέψει τι θα γίνει στην συνέχεια της φράσης μας (π.χ. " Όταν πεινάω........", "Πήγαινε στο σούπερ μάρκετ και πάρε...........") ή της ιστορίας που του διηγηθήκαμε. 

v) Ζητούμε από το παιδί να ξανα-διηγηθεί παλιές ιστορίες ή παραμύθια, όπως τα θυμάται. Οι κούκλες κουκλοθέτρου ίσως προσθέσουν μία πιο διασκεδαστική πινελιά στην αφήγηση. Η δραματοποίηση της ιστορίας είναι ακόμα πιο ιδανική και δημιουργική για το παιδί καθώς καλύπτουμε επιμέρους στόχους.

vi) Ρωτάμε το παιδί πώς πέρασε στο σχολείο ή στην γιαγιά ή στην βόλτα. Ενθαρρύνουμε να μας περιγράψει με λεπτομέρειες τα γεγονότα, τα πρόσωπα, τα μέρη, τα πράγματα. Απαντούμε στις δικές του ερωτήσεις περιγράφοντας καταστάσεις, αλλάζουμε την φωνή μας όταν κάνουμε πως μιλά ο εργοδότης μας, κάνουμε τον ήχο της κόρνας του αυτοκινήτου και συζητούμε κάθε τι με καλή διάθεση.


Οι δραστηριότητες αυτές είναι ενδεικτικές, δεν είναι θεραπεία και δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται έτσι.
Είναι μία αφορμή για να περάσουμε καλά με τα παιδιά, να γελάσουμε ενισχύοντας τις δεξιότητες ακουστικής επεξεργασίας. Συντονίζουμε τις δραστηριότητες, τις προσαρμόζουμε στην ηλικία και στην ιδιοσυγκρασία του παιδιού και συμμετέχουμε σε όλες με την ψυχή μας. Άλλωστε έτσι είναι τα παιχνίδια!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Εργαστήρι Αφήγησης Παραμυθιού στα Γιάννενα

 

Μια φορά κι έναν καιρό

σε μία πόλη βροχερή

η Φαντασία διάλεξε μια τέχνη μαγική

κι έφτιαξε ιστορία.

Αληθινή ή ψεύτικη;

Κανένας δεν το ξέρει

Πήρε ένα κίτρινο χαρτί, τραγούδησε λιγάκι

έφτιαξε νάνους, μάγισσες και ήρωες και κλέφτες

έφτιαξε θάλασσα, ψωμί και σπήλαια και στάχτη

κι αφού ζωντάνεψε στο φως

μας έκλεισε το μάτι...

Αν θέλεις κι εσύ να ζήσεις στο παραμύθι, να μάθεις τα παλιά, να δημιουργήσεις καινούρια, πιάσε την κόκκινη κλωστή!
Το εργαστήρι αφήγησης παραμυθιού ξεκινά τον Οκτώβριο '13 και ολοκληρώνεται τον Μάϊο '14 στα Γιάννενα με εισηγήτρια την Ανθή Θάνου. Περιλαμβάνει τις ενότητες: 

1. Τεχνικές αφήγησης
2. Το σώμα του αφηγητή, χειρονομίες, γκριμάτσες
3. Ρυθμός, η μουσικότητα του λόγου
4. Μυθοπλασία, φτιάχνω το δικό μου παραμύθι
5. Είδη λαϊκού λόγου, πειραματισμοί στην αφήγηση

 Για περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής βλ. αφίσα ή/και επισκέψου την σελίδα Γιάννενα.Χίλια κι ένα παραμύθια.

 

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Διαβάζοντας σε παιδιά με πολλή ενέργεια!

"Throwing reading! Seeking readers" by Selçuk Demirel

Σε παλαιότερα post αναφέραμε πόσο σημαντική είναι η ανάγνωση και η χρήση βιβλίων εν γένει για την γλωσσική ανάπτυξη κάθε παιδιού: Τα παιδιά μαθαίνουν από μικρά να αγαπούν τα βιβλία, αναπτύσσουν λεξιλόγιο, διευρύνουν τις γνώσεις τους, εστιάζουν την προσοχή τους, μοιράζονται τον χρόνο τους μαζί σας και αυτά είναι μόνο λίγα, ελάχιστα από τα οφέλη που προσφέρουν τα βιβλία σε ένα νήπιο.

Τα νήπια όμως πέρα από την όρεξη για μάθηση και εξερεύνηση, έχουν και πολλή, μα πολλή, πάρα πολλή ενεργητικότητα! Υπάρχουν τρόποι να του δείξετε, να του μάθετε το βιβλίο χωρίς να καθίσετε δίπλα του (όπως θα κάνετε όταν μεγαλώσει λίγο περισσότερο) ή να το κυνηγάτε σε όλο το σπίτι.

#1. Διαβάστε ενώ παράλληλα κάνετε κάτι άλλο. Αναλάβετε την ανάγνωση του βιβλίου ενώ το παιδί κάνει μία "ήσυχη" δραστηριότητα: όταν παίζει με τα τουβλάκια, με τις κούκλες, σπρώχνει το φορτηγάκι του, τρώει. Μπορείτε να του δείχνετε τις εικόνες αφού τελειώνετε κάθε σελίδα.

#2. Ενισχύστε την αντίληψή του (και εισάγετέ τον/την στο νόημα) κάνοντας ερωτήσεις για το περιεχόμενο: "Τι λες να γίνει μετά;", "Γιατί κλαίει το κορίτσι;"

#3. Δώστε ζωή στα βιβλία: Χρησιμοποιήστε δραστηριότητες σχετικές με το βιβλίο, χρωμοσελίδες, παιχνίδια, δραματοποίηση. (ενδιαφέρον εκτυπώσιμο υλικό και ιδέες για γνωστά βιβλία θα βρείτε εδώ κι εδώ)

#4. Χρησιμοποιήστε και βιβλία χωρίς εικόνες. Εάν το παιδί είναι απασχολημένο παίζοντας κουτσό ή με την μπάλα σίγουρα δεν θα το ενδιαφέρουν οι εικόνες του βιβλίου. Το προτέρημα αυτών των βιβλίων είναι η πλούσια περιγραφή, περιλαμβάνουν δηλαδή περισσότερες λέξεις ώστε να δημιουργήσουν την εικόνα νοερά.

#5. Το μυστικό είναι στην ποικιλία. Χρησιμοποιήστε όλων των ειδών τα βιβλία, όχι μόνο παραμύθια. Ένα παιδί μπορεί να ενδιαφερθεί για βιβλία γνώσεων που έχουν πολλές και πολύχρωμες εικόνες (πχ. για δεινοσαύρους, ηφαίστεια, κάστρα, πειρατές, το σώμα κλπ.) ή δραστηριοτήτων (να κόψει, να κολλήσει, να φτιάξει), με σκληρά φύλλα, ήχους, αφής, με εικόνες που πετάγονται. Υπάρχουν τόσα πολλά και σίγουρα θα βρεθεί αυτό που ενδιαφέρει το δικό σας παιδί.

Διαβάστε σχετικά:
Ενισχύστε την γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας
Ένα περιβάλλον πλούσιο σε λέξεις

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Paired Reading: Ας διαβάσουμε μαζί!

Το paired reading είναι μία τεχνική που υποβοηθά την ανάγνωση και βασίζεται στον παραδειγματισμό, στην εξάσκηση, στην επιβράβευση και στην θετική ατμόσφαιρα. Σε κάθε περίπτωση συμμετέχουν δύο: ο έμπειρος αναγνώστης-γονέας/ δάσκαλος/ μεγάλος αδερφός και το παιδί που μαθαίνει να διαβάζει. Σχετικά ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι χρησιμοποιώντας την μέθοδο βελτιώνεται ο ρυθμός ανάγνωσης, ο μαθητής διαβάζει ευκολότερα μόνος του και αντιμετωπίζει πιο θετικά την ανάγνωση εν γένει. Οι παραπάνω λόγοι κάνουν την μέθοδο paired reading ιδανική για εφαρμογή στο σπίτι όπου ο γονέας μπορεί να καθίσει και να περάσει δημιουργικό χρόνο με το παιδί του κάνοντας μία ευχάριστη και εποικοδομητική δραστηριότητα!

"Ποια παιδιά επωφελούνται;"
Όλα τα παιδιά. Τα παιδιά που συναντούν δυσκολίες στην ανάγνωση θα βοηθηθούν ώστε να διαβάζουν γρηγορότερα και με ρυθμό, θα μάθουν να μην φοβούνται το διάβασμα και τα λάθη στο διάβασμα, να κατανοούν το περιεχόμενο ενός κειμένου και να διασκεδάσουν διαβάζοντας! Όλα τα παιδιά όμως επωφελούνται καθώς με την βελτίωση της ανάγνωσης αυξάνεται η αυτοπεποίθησή τους. Επίσης γίνονται πιο συνεργάσιμα στο σπίτι κάτι που αποδίδεται στον ποιοτικό χρόνο που περνούν με τον γονέα κατά την διάρκεια της δραστηριότητας. Φυσικά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τα οφέλη που αποκομίζει το παιδί από την επάφη και ανάγνωση του βιβλίου και μόνο.

"Πού γίνεται;"
Ο χώρος που γίνεται το paired reading είναι ένα μέρος ήσυχο ώστε να μπορούν οι αναγνώστες να αφοσιωθούν στην ιστορία που διαβάζουν. Φροντίστε να ειδοποιήσετε ώστε να μην σας διακόψουν, όπου κι αν βρίσκεστε: στο σπίτι, στην σχολική τάξη κλπ. Καθίστε ο ένας δίπλα στον άλλο και χρησιμοποιήστε ένα μόνο βιβλίο για να διαβάσετε μαζί.

"Πότε γίνεται;"
Επιλέξτε μία χρονική στιγμή της ημέρας που γονέας και παιδί θα είστε σε καλή διάθεση. Αποφύγετε στιγμές που το παιδί είναι πεινασμένο, κουρασμένο ή κακόκεφο. Συμφωνήστε για μία προκαθορισμένη στιγμή της ημέρας βολική και για τους δύο, πέντε με εφτά φορές την εβδομάδα και τηρήστε το πρόγραμμα.

"Τι βιβλία να χρησιμοποιήσω;"
Το paired reading μπορεί να γίνει ο τρόπος για να βοηθήσετε με τα σχολικά μαθήματα αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε υλικό: από παιδικά βιβλία και κόμικ μέχρι άρθρα περιοδικών και εφημερίδων! Αφήστε το παιδί να διαλέξει αυτό που θέλει ακόμα κι αν πρόκειται για κάτι διαφορετικό κάθε φορά. Σαφώς και το ιδανικότερο είναι να επιλέξετε βιβλία κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού με καθαρή γραμματοσειρά και σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά του. Μην σας προβληματίζει εάν το παιδί χρησιμοποιεί την εικονογράφηση για να προβλέψει την πορεία των γεγονότων.

"Είμαστε έτοιμοι! Τι κάνουμε τώρα;"

• Συζητήστε για το βιβλίο. Ποιος είναι ο τίτλος; Τι σας λέει η εικόνα του εξωφύλου; Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο βιβλίο; Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί στην ιστορία;
• Καλέστε το παιδί να διαβάσει μαζί σας
• Διαβάζετε ταυτοχρόνως. Ρυθμίστε την ταχύτητα ανάγνωσης σε αυτήν του παιδιού.
• Εάν το παιδί διαβάσει λάθος μία λέξη ή το παλεύει για περισσότερο από 5 δευτερόλεπτα, δείξτε την και διαβάστε την εσείς για εκείνο. Έπειτα συνεχίστε όπως πριν.
• Συμφωνήστε σε ένα σημάδι που θα σας δώσει το παιδί (πχ. να σας ακουμπήσει το χέρι, να χτυπήσει το δάχτυλο στο τραπέζι) όταν θέλει να διαβάσει μόνο του και αφήστε το να το κάνει.
• Μόλις συναντήσει δυσκολία για περισσότερο από 5 δευτερόλεπτα, διαβάστε το σημείο μαζί του και συνεχίστε να διαβάζετε όπως πριν μέχρι να σας δώσει το επόμενο σημάδι.
• Ενίοτε μπορείτε να κάνετε ερωτήσεις, στο τέλος της σελίδας, μετά από κάποια ξαφνική τροπή της ιστορίας κλπ: "Τι νομίζεις ότι θα γίνει μετά;"
• Επιβραβεύετε τακτικά το παιδί για την προσπάθειά του χωρίς να το διακόπτετε.
• Μία χρονική περίοδος των 5-10 λεπτων είναι ιδανική για το paired reading. Πάντοτε να διακόπτετε σε ένα λογικό σημείο της πλοκής, το τέλος ενός κεφαλαίου, μετά την λύση μίας υπόθεσης, εάν το βιβλίο είναι πολύ μεγάλο για να το διαβάσετε μονομιάς.

Αφού διαβάζετε μαζί για ένα διάστημα θα νιώσετε ότι είναι έτοιμο να διαβάσει μόνο του

• Σταδιακά μειώστε την ένταση της φωνής σας.
• Αφήστε την φωνή του παιδιού να κυριαρχήσει.
• Σταματήστε να διαβάζετε φωναχτά.
• Συμμετέχετε όπου το παιδί συναντήσει δυσκολία ή διαβάσει κάποια λέξη λάθος. Συνεχίστε να διαβάζετε μαζί του μέχρι να νιώσετε ότι βρήκε τον ρυθμό του και μπορεί να συνεχίσει μόνο του.
• Μπορείτε να εναλλάσσεστε στην ανάγνωση ανά πρόταση/ παράγραφο/ σελίδα εάν χρειαστεί ή αρέσει στο παιδί.

"Υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέξω;"

• Κλείστε την τηλεόραση και την μουσική.
• Αποφύγετε τα αρνητικά σχόλια όπως "Αυτή τη λέξη την ήξερες την προηγούμενη εβδομάδα", "Κοίτα τι έκανες εδώ.", "Γιατί δεν προσέχεις;" κλπ.
• Εάν δείτε ότι το παιδί είναι κουρασμένο διακόψτε την δραστηριότητα
• Αφού μάθει να διαβάζει άπταιστα, μην σταματήσετε να διαβάζετε μαζί του. Όσο περισσότερο χρόνο περνάτε μαζί του διαβάζοντας, τόσο θα αυξάνεται η αγάπη του για τα βιβλία.
• Το paired reading δεν είναι θεραπευτική μέθοδος. Η δραστηριότητα από μόνη της δεν θα μάθει σε ένα παιδί να διαβάζει και σαφώς ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες δεν μπορεί να εκπαιδευτεί αποκλειστικά με αυτήν. Μπορεί όμως να λειτουργήσει συμπληρωματικά στο θεραπευτικό πρόγραμμα.
• Αναζητήστε βοήθεια εάν παρατηρήσετε συστηματικά λάθη στην ανάγνωση του παιδιού που δεν διορθώνονται με την πάροδο του χρόνου.
• Διασκεδάστε!

Σκεφτείτε το ποδήλατο: Στην αρχή ενθαρρύνουμε το παιδί, του δείχνουμε εμπιστοσύνη και παράλληλα ελέγχουμε κρατώντας το ποδήλατο. Το ένστικτό μας λέει πότε να το αφήσουμε. Έτσι, σταδιακά αφήνουμε για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα μέχρι το παιδί να μπορέσει να ισορροπήσει μόνο του χωρίς βοήθεια. Το ίδιο γίνεται και με το Paired Reading: είναι ένας απλός τρόπος για να βοηθήσετε το παιδί σας να γίνει ένας ανεξάρτητος αναγνώστης.

Διαβάστε κι εδώ ένα κείμενο της Ελένης Γαρυφαλάκη για μία άλλη πολύ ενδιαφέρουσα εφαρμογή του Paired Reading, τους Book Buddies.
 
Βιβλιογραφία για το Paired Reading

1. Topping, Keith (1987) Paired Reading: A Powerful Technique for Parent Use. The Reading Teacher 40,7.
2. Morgan, R. (1986) Helping Children Read: The Paired Reading Handbook, London
3. Methuen N. Moloney, The Road to Reading, A Practical Guide for Parents, C.D.U., Mary Immaculate College, Limerick

Illustration via etsy.com

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com