Στα έντεκα χρόνια που γράφω στο μπλογκ δεν είναι λίγες οι φορές που μου έχουν κάνει αυτή την ερώτηση. Μάλιστα παρόμοια ερωτήματα παραπέμπουν στο ιστολόγιο, σύμφωνα με τα στατιστικά που μου παρέχει η Google. Και, καθώς ενθαρρύνω πάντα τους επισκέπτες να επικοινωνήσουν μαζί μου για απορίες, δέχομαι συχνά την ίδια ερώτηση με διαφορετικούς τρόπους: "Πώς μπορώ να κάνω λογοθεραπεία μόνος μου στο σπίτι; Θα μου πεις κανένα κολπάκι για να το λύσω μόνος μου; Μου είπαν ότι μπορώ και μόνη μου, θα μου στείλεις υλικό;". Είτε αφορά τον ίδιο/ίδια είτε το παιδί τους η απάντησή μου πάντα είναι η ίδια και δεν επιδέχεται διαπραγμάτευσης: Όχι.
Η λογοθεραπεία μπορεί να γίνεται μέσω του παιχνιδιού στα παιδιά αλλά είναι επιστήμη. Αυτό σημαίνει πως για να επιλέξω εγώ (και ο κάθε θεραπευτής αντί εμού) να κάνω αυτό το συγκεκριμένο παιχνίδι, με τον συγκεκριμένο τρόπο, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, λέγοντας τα συγκεκριμένα λόγια, κάνοντας τις συγκεκριμένες κινήσεις έχω βασίσει αυτές τις συγκεκριμένες επιλογές σε συγκεκριμένα δεδομένα. Παίρνω δηλαδή σημαντικές κλινικές αποφάσεις που βασίζονται σε χρόνια εκπαίδευσης και χρόνια κλινικής εμπειρίας. Αυτό σαφώς δε σημαίνει πως θα κάνω ακριβώς τα ίδια με το παιδί του γείτονα που ήρθε σε εμένα για τον ίδιο λόγο. Οι κλινικές αποφάσεις λαμβάνονται και με βάση το πολύ συγκεκριμένο ιστορικό του παιδιού, το αναπτυξιακό του επίπεδο, την ιδιοσυγκρασία του, τις προτεραιότητες της οικογένειάς του, τις ανάγκες του, την εξέλιξη του.
Το ίδιο ισχύει και για τις λογοθεραπείες ενηλίκων.
Άρα όχι. Δεν μπορώ να σε καθοδηγήσω για να κάνεις θεραπεία μόνος σου στο σπίτι. Γιατί η θεραπεία δεν μπαίνει σε εισαγωγικά. Δε γίνεται στο περίπου.
Επίσης όχι, γιατί δεν θέλω να το κάνω. Δεν είναι ηθικό. Γιατί στην καλύτερη περίπτωση θα χάσεις πολύτιμο χρόνο. Στην χειρότερη περίπτωση θα μπορεί και να γίνει ζημιά. Ζημιά που θα έχουμε προκαλέσει εσύ κι εγώ χωρίς λόγο.
Δεν είναι diy. Δεν είναι κάτι που γίνεται αφού παρακολουθήσεις δέκα βιντεάκια στο YouTube. Ακόμη και έχεις αγοράσει τα καλύτερα εργαλεία και τις πιο ακριβές κάρτες από τον καλύτερο εκδότη.
Κάνε τη χάρη στον εαυτό σου, στο παιδί σου κυρίως, και κάνε μια επίσκεψη σε ένα λογοθεραπευτή.
Η λογοθεραπεία είναι δώρο. Μαζί και όλες οι σύγχρονες θεραπείες που βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα. Το δώρο που οι δικές μας γενιές και πίσω δεν είχαν. Και μεγάλωσαν άνθρωποι με λειτουργικά προβλήματα που θα μπορούσαν να έχουν μια πιο εύκολη ζωή με λιγότερα εμπόδια.
Όχι λοιπόν, με κάθε σεβασμό. Για το καλό σου και το καλό του παιδιού σου.
Ευαγγελία Δ. Σούπη Λογοθεραπεύτρια Κομνηνών 39 και Χασιώτη Ιωάννινα evageliasoupi@gmail.com
Περίμενα πολλές ημέρες αυτό το βιβλίο και όπως φάνηκε, δικαίως. Ήταν κατακόκκινο σαν κεράσι γλυκό, σαν ζεστή καρδιά. Δύο μικρά χέρια το άρπαξαν από τα δικά μου με την αθέλητη ζωηρή αναίδεια του νηπίου και το ξεφύλλισαν αχόρταγα. "Νιάου! Νιάου! Νιάου!" Η γελαστή φωνή γέμισε τον χώρο. Εγκρίθηκε!
Ένα κορίτσι και ένα κουμπάκι. Ένα κορίτσι χωρίς το κουμπάκι. Είναι άραγε τόσο σημαντική η παρουσία ενός κόκκινου κουμπιού στη ζωή ενός κοριτσιού;
Ξέχασες;
Είναι το πιο σημαντικό πράγμα.
Η μικρή Λουίζα ξέρει. Ξέρει πως το κουμπάκι της ενώνει αυτά που πέρασαν και αυτά που έρχονται. Αυτά που χάσαμε και αυτά που θα γεμίσουν το κενό τους. Το κουμπάκι είναι εκείνο που βοηθά να κρατήσουμε τη ζεστασιά μέσα και κουμπώνει την πολυπόθητη αγκαλιά.
Το κόκκινο κουμπάκι της μικρής της Λουίζας βρίσκει το δρόμο για την απέραντη παιδική ψυχή όπου την αγγίζει με ποιητική τρυφεράδα. Οι εικόνες μοιάζουν να κρατιούνται χέρι χέρι, σελίδα σελίδα και χορεύουν με παιδιάστικη ζωηράδα μια ιστορία βγαλμένη από τα μέσα.
Η "Λουίζα. Το κόκκινο κουμπάκι" είναι ένας μικρός θησαυρός. Διαχρονικός και πολύτιμος. Μία κόκκινη, τρυφερή ιστορία που γεννά ευαισθησία και οικειότητα, νοσταλγία και περιέργεια, αγωνία και χαρά. Για όλα εκείνα τα σημαντικά στη ζωή. Για τα κόκκινα κουμπάκια των παιδιών.
Σκέψου, λέει, να ήμασταν σε έναν τόπο που θα χιόνιζε μαλακά ζαχαρωτά, οι χιονάνθρωποι να ήταν φτιαγμένοι από κουραμπιέ και να τραγουδούσαν τα κάλαντα. Σκέψου να σε επισκεπτόταν ο Άη Βασίης για ζεστή σοκολάτα και με την ευκαιρία αυτή να έριχνες και ματιά στη μύτη του Ρούντολφ που έσβησε μιας κι εσύ ξέρεις από αυτά. Σκέψου να μπορούσες να τρέξεις σε μια παραλία που αντί για άμμο θα είχε χρυσόσκονη και μέσα στη θάλασσα να κολυμπούν καλικαντζαράκια που σκορπούν στα κύματα πορτοκάλι και ζεστά μελομακάρονα.
Σκέψου, λέει, να έκλεινες τα μάτια και να βρισκόσουν εδώ αλλά να ήσουν αλλού και να έπαιζες τα πιο φανταστικά παιχνίδια και να γνώριζες τα πιο παράξενα πλάσματα και να έκανες την κάθε μέρα Χριστούγεννα και γιορτή.
Πέρυσι, παραμονές Χριστουγέννων φτιάξαμε τους δικούς μας κόσμους. Φέτος θα είναι λίγο πιο εορταστικοί:
Η έρευνα για τις αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές δεν εστιάζει μόνο στα νήπια που καθυστερούν να μιλήσουν αλλά και στους εφήβους και στους ενήλικες που έχουν διαγνωστεί ως παιδιά με αυτές. Έχουν βρεθεί μακροχρόνιες επιδράσεις στην κοινωνικότητα των ατόμων με γλωσσικές διαταραχές που αξίζει να συζητήσουμε, παρόλο που είναι δύσκολο και επώδυνο. Όταν ξέρεις τι να περιμένεις μπορείς να προετοιμαστείς καλύτερα να το αντιμετωπίσεις.
Οι αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές μπορεί να συνεχίσουν να επηρεάζουν τη ζωή του ατόμου ακόμη και στην ενήλικη ζωή του πολύ περισσότερο εάν δε λάβει θεραπεία ή δε λάβει τη σωστή θεραπεία. Σύμφωνα με μελέτες της τελευταίας εικοσαετίας: Οι γλωσσικές διαταραχές δεν παύουν να υφίστανται κατά τη σχολική ηλικία αλλά συνεχίζονται στην ενήλικη ζωή επηρεάζοντας δυνητικά τη σχέση με τους συνομηλίκους στο σχολικό περιβάλλον. Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν την κοινωνική συμμετοχή: τα παιδιά ενδεχομένως να έχουν λιγότερους φίλους, μπορεί να απομονωθούν κοινωνικά, αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα άγχους και μπορεί να αναπτύξουν περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες. Οι γλωσσικές διαταραχές σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κοινωνικού άγχους και κοινωνικής φοβίας σε σχέση με τους συνομήλικους στους εφήβους που μπορεί να επιμένουν στην ενήλικη ζωή. Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν την ακαδημαϊκή και εργασιακή απόδοση.
Περισσότερα: *Browlie,
E.B., Bao, L., & Beitchman, J. (2016) Childhood Language Disorder
and Social Anxiety in Early Adulthood. Journal of Abnormal Psychology,
44, 1061-1070. *Your right to know: long-term social effects of language disorders https://www.banterspeech.com.au/your-right-to-know-long.../
Για τις προηγούμενες γενιές το παιχνίδι στη φύση έμοιαζε αυτονόητο
καθώς το φυσικό περιβάλλον αποτελούσε την τεράστια, ανεξάντλητη και
γεμάτη εκπλήξεις παιδική χαρά για τα περισσότερα παιδιά. Σήμερα, καθώς
οι γονείς πασχίζουν να ξεκολλήσουν τα παιδιά τους από τις οθόνες
αγωνιώντας πως δεν περνούν αρκετό χρόνο έξω, οι ειδικοί τους προτείνουν
να δουν πέρα από τις δομημένες δραστηριότητες, πέρα από τους παιδότοπους
και τις παιδικές χαρές: την φύση.
Όταν μιλούμε για παιχνίδι στη φύση
εννοούμε την ευκαιρία να εμπλακεί το παιδί σε μη δομημένο παιχνίδι και
δραστηριότητες σε εξωτερικό χώρο όπου αφθονούν προϊόντα της φύσης όπως
ξύλα, φύλλα, πέτρες, νερό, χώμα. Είναι εκείνη η στιγμή που το παιδί σε
ένα τέτοιο περιβάλλον δημιουργεί το δικό του παιχνίδι χρησιμοποιώντας τα
φυσικά στοιχεία.
Υπάρχει μία γενική παραδοχή πως το παιχνίδι στη φύση κάνει καλό.
Γιατί όμως δε δημιουργούμε συχνότερα τις προϋποθέσεις για να παίξουν τα
παιδιά στη φύση; Οι ειδικοί επισημαίνουν πως οι κυριότεροι λόγοι είναι:
Ο φόβος πως τα παιδιά μπορεί να τραυματιστούν ευκολότερα και
περισσότερο στη φύση. Στην πραγματικότητα όμως, τα οφέλη του παιχνιδιού
στη φύση είναι πολύ πιο σημαντικά από τον κίνδυνο πιθανών
μικροτραυματισμών (αμυχές, τσιμπήματα από μέλισσες κλπ.).
Η κουλτούρα της υπεργονεϊκότητας
που περιορίζει την αυτοδιάθεση του παιδιού. Η υπεργονεϊκότητα
σχετίζεται με περιορισμένη σωματική δραστηριότητα των παιδιών και αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης και άγχους, μειωμένη ικανοποίηση από τη ζωή στο μέλλον.
Το
γεγονός πως οι γονείς πλέον είναι περισσότερο πολυάσχολοι και τα παιδιά
συμμετέχουν σε όλο και περισσότερες δομημένες δραστηριότητες (κάποιο
άθλημα, είδος χορού, εκμάθηση μουσικών οργάνων κλπ) ώστε ο χρόνος για
ελεύθερο παιχνίδι και εκδρομές στη φύση περιορίζεται σημαντικά ή/και
απουσιάζει πλήρως. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων έχει εκφράσει ανησυχία πως
η αντικατάσταση του ελεύθερου παιχνιδιού από δομημένες και περισσότερο
ακαδημαϊκές δραστηριότητες μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην
ψυχική υγεία των παιδιών.
Οι ενήλικες έχουμε την τάση να δημιουργούμε για τα παιδιά χώρους
παιχνιδιού σύμφωνα με τα δικά μας μέτρα και την πεποίθηση πως έτσι θα
τους κάνουμε πιο ελκυστικούς για τα παιδιά (πχ. χρησιμοποιώντας πιο
φωτεινά χρώματα). Τα παιδιά όμως δείχνουν να προτιμούν
περισσότερο τα φυσικά περιβάλλοντα παιχνιδιού καθώς είναι πιο
“εύπλαστα” και τους επιτρέπουν να εκφραστούν με πολλούς διαφορετικούς
τύπους παιχνιδιού. Για τα παιδιά μεταξύ των 3ων-5 ετών το παιχνίδι στη φύση δείχνει να εξάρει περισσότερο την ενεργητική συμμετοχή τους σε σχέση με τις παιδικές χαρές.
Τα οφέλη του παιχνιδιού στη φύση είναι πολλαπλά. Το όφελος σε σωματικό
επίπεδο είναι θεμελιώδες: τα παιδιά κινούνται με διαφορετικό τρόπο
καθώς εκφράζονται μέσα από διαφορετικά είδη παιχνιδιού. Τρέχουν,
σκαρφαλώνουν, πηδούν, σηκώνουν πέτρες, σκύβουν, κολυμπούν, κρέμονται,
κλωτσούν. Όταν τα παιδιά βρίσκονται έξω κινούνται περισσότερο, κάθονται
λιγότερο και παίζουν για περισσότερη ώρα. Οι συμπεριφορές αυτές
σχετίζονται με βελτίωση των επιπέδων χοληστερίνης, αρτηριακής πίεσης,
καλύτερη σωματική διάπλαση, οστική πυκνότητα, καρδιοαναπνευστική και
μυοσκελετική λειτουργικότητα. Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως, σύμφωνα με
πρόσφατη μελέτη
που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, τα παιδιά που ζουν σε “πράσινες”
περιοχές έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άσθμα.
Δυστυχώς ατυχήματα μπορούν να συμβούν και συμβαίνουν, αλλά οι πολύ
σοβαροί τραυματισμοί είναι σπάνιοι. Οι μικροτραυματισμοί συμβαίνουν
συνήθως στα πλαίσια του υγιούς και ενεργητικού παιχνιδιού. Στην πράξη,
τα παιδιά εκτίθενται σε πιθανόν επιβλαβείς δραστηριότητες αλλά μαθαίνουν καλύτερα
να εντοπίζουν τους κινδύνους, να αναπτύσσουν στρατηγικές για να τους
διαχειρίζονται και τελικά να προστατεύουν τον εαυτό τους, όχι μόνο μέσα
στο παιχνίδι αλλά και σε διαφορετικές περιστάσεις στη ζωή τους στο παρόν
και στην καθημερινότητα του μέλλοντος.
Σε κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο, το
παιχνίδι στη φύση συνδέεται με θετικές επιδράσεις στην κοινωνική
συμπεριφορά, στην ανία και στο άγχος, στην κατάθλιψη και την
επιθετικότητα, στο ανεξάρτητο παιχνίδι και κυρίως στις προκοινωνικές συμπεριφορές.
Τα παιδιά που παίζουν περισσότερο στη φύση αποκτούν αυτοπεποίθηση και
αυτοέλεγχο και τραυματίζονται λιγότερο. Το παιχνίδι στη φύση που
συμβαίνει σε ελάχιστα δομημένες συνθήκες,
σε ελεύθερο και προσβάσιμο περιβάλλον ενισχύει την αλληλεπίδραση των
παιδιών σε σχέση με τους συνομήλικούς τους, με την κοινωνία και το
περιβάλλον, ενώ περιορίζει το αίσθημα της απομόνωσης, χτίζει
διαπροσωπικές δεξιότητες και διευκολύνει την υγιή ανάπτυξη των παιδιών.
Ταυτόχρονα ωφελείται και η πνευματικότητα καθώς τα παιδιά μαθαίνουν για
τον κύκλο της ζωής στην πράξη, πως στη φύση τα έμβια όντα γεννιόμαστε,
μεγαλώνουμε και πεθαίνουμε και αναπτύσσουν καλύτερη σχέση με το
περιβάλλον τους.
Το παιχνίδι στη φύση που συμβαίνει
σε ελάχιστα δομημένες συνθήκες, σε ελεύθερο και προσβάσιμο περιβάλλον
ενισχύει την αλληλεπίδραση των παιδιών σε σχέση με τους συνομήλικούς
τους, με την κοινωνία και το περιβάλλον, ενώ περιορίζει το αίσθημα της
απομόνωσης, χτίζει διαπροσωπικές δεξιότητες και διευκολύνει την υγιή
ανάπτυξη των παιδιών.
Σε γνωστικό επίπεδο έχει αναφερθεί βελτίωση σε άλλες κατηγορίες παιχνιδιού
μετά από τη συστηματική έκθεση των παιδιών στο παιχνίδι στη φύση. Η
μάθηση επιτυγχάνεται μέσω της αλληλεπίδρασης με τους συνομήλικους ενώ η
περιέργεια ικανοποιείται από την επαφή με το ίδιο το φυσικό περιβάλλον.
Τα παιδιά ενισχύουν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους, εστιάζουν
την προσοχή τους καλύτερα, επιλύουν προβλήματα ευκολότερα, χρησιμοποιούν
περισσότερα σχήματα λόγου, συγκεντρώνονται ευκολότερα μετά το παιχνίδι
στη φύση σε σχολικές δραστηριότητες.
Πώς όμως θα βοηθήσετε το δικό σας παιδί να εμπλακεί περισσότερο στο παιχνίδι στη φύση; Οι
συνθήκες σαφώς αλλάζουν ανάλογα με την ηλικία και την ιδιοσυγκρασία του
κάθε παιδιού μα σε γενικές γραμμές η συνταγή είναι απλή: φτάνοντας στην κορυφή της γλυκιάς ανίας αντισταθείτε στην εύκολη λύση της οθόνης και βγείτε έξω.
Είναι γεγονός πως πολλά παιδιά
δεν ξέρουν πώς να παίξουν στη φύση κι έτσι χρειάζεται να τους παρέχουμε
χρόνο και χώρο για να μάθουν. Τους προσφέρουμε συχνότερες επισκέψεις στη
φύση, τους εξοπλίζουμε με τα κατάλληλα ρούχα (σκούρα ρούχα όπου
χρειάζεται και μακριά παντελόνια, άνετα παπούτσια κλπ) και, φυσικά, τους
δείχνουμε εμπιστοσύνη.
Ενδεικτικά:
Ζητήστε να σας βοηθήσουν με την κηπουρική (πότισμα, φύτεμα, σκάψιμο, βοτάνισμα κλπ.)
Βάλτε στο καθημερινό σας πρόγραμμα βόλτες με ποδήλατο ή με τα πόδια σε πάρκα ή εκτός κατοικημένης περιοχής.
Οργανώστε ραντεβού για παιχνίδι με λίγους φίλους σε πάρκα ή σε κοντινά δάση και αφήστε τα να ξεδώσουν!
Οργανώστε
κυνήγι θησαυρού στο δάσος και ενθαρρύνετε τα παιδιά να βρουν όσα
περισσότερα πράγματα από τη λίστα μπορούν (πχ. Ένα καφέ φύλλο δέντρου,
ένα βότσαλο, ένα κουκουνάρι, ρετσίνι κλπ).
Παίξτε με το χώμα και την άμμο, φτιάξτε πίτες και κάστρα και μη φοβάστε να λερωθείτε επίσης!
Βγείτε για πικ-νικ.
Παίξτε
κρυφτό έξω. Έτσι όχι μόνο θα τα βοηθήσετε να εξερευνήσουν το περιβάλλον
αλλά θα ενισχύσουν και την αυτοπεποίθησή τους καθώς θα νιώθουν
ανεξάρτητα!
Δείξτε τους πώς να σκαρφαλώνουν στα δέντρα, πώς να ισορροπούν, πώς να κολυμπούν!
Όταν βρέχει φορέστε γαλότσες και αδιάβροχα και πλατσουρίστε στις λακκούβες και στις λάσπες.
Πηγαίνετε για κάμπινγκ!
Αναφορές
Aasen, W., Grindheim, L. T., & Waters, J. (2009). The
outdoor environment as a site for children’s participation,
meaning-making and democratic learning: examples from Norwegian
kindergartens. Education 3–13, 37(1), 5-13.
Bai, P.,
Thornton, A., Lester, L., Schipperijn, J., Trapp, G., Boruff, B., Ng,
M., Wenden, E., & Christian, H. (2019). Nature Play and Fundamental
Movement Skills Training Programs Improve Childcare Educator Supportive
Physical Activity Behavior. International journal of environmental research and public health, 17(1), 223. https://doi.org/10.3390/ijerph17010223
Barton,
J., Sandercock, G., Pretty, J., & Wood, C. (2015). The effect of
playground- and nature-based playtime interventions on physical activity
and self-esteem in UK school children. International journal of environmental health research, 25(2), 196–206. https://doi.org/10.1080/09603123.2014.915020.
Brussoni,
M., Olsen, L. L., Pike, I., & Sleet, D. A. (2012). Risky play and
children’s safety: balancing priorities for optimal child development. International journal of environmental research and public health, 9(9), 3134–3148. https://doi.org/10.3390/ijerph9093134
Dankiw,
K. A., Tsiros, M. D., Baldock, K. L., & Kumar, S. (2020). The
impacts of unstructured nature play on health in early childhood
development: A systematic review. PloS one, 15(2), e0229006. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0229006
Donovan,
G.H., Gatziolis, D., Longley, I. et al. Vegetation diversity protects
against childhood asthma: results from a large New Zealand birth cohort. Nature Plants 4, 358–364 (2018). https://doi.org/10.1038/s41477-018-0151-8
Ginsburg,
K. R., American Academy of Pediatrics Committee on Communications,
& American Academy of Pediatrics Committee on Psychosocial Aspects
of Child and Family Health (2007). The importance of play in promoting
healthy child development and maintaining strong parent-child bonds. Pediatrics, 119(1), 182–191. https://doi.org/10.1542/peds.2006-2697.
Schiffrin,
H. H., Liss, M., Miles-McLean, H., Geary, K. A., Erchull, M. J., &
Tashner, T. (2014). Helping or hovering? The effects of helicopter
parenting on college students’ well-being. Journal of Child and Family Studies, 23(3), 548-557.
Tremblay,
M. S., Gray, C., Babcock, S., Barnes, J., Bradstreet, C. C., Carr, D.,
Chabot, G., Choquette, L., Chorney, D., Collyer, C., Herrington, S.,
Janson, K., Janssen, I., Larouche, R., Pickett, W., Power, M.,
Sandseter, E. B., Simon, B., & Brussoni, M. (2015). Position
Statement on Active Outdoor Play. International journal of environmental research and public health, 12(6), 6475–6505. https://doi.org/10.3390/ijerph120606475.
Δεν είναι καθόλου εύκολο για ένα παιδί να καταφέρει να αλλάξει τον τρόπο που μιλά, να κάνει το "καλότο" "καρότο" και το "θύκο" "σύκο". Η θεραπεία της άρθρωσης απαιτεί πολλές (ΠΟΛΛΕΣ) επαναλήψεις που αναπόφευκτα κουράζουν. Εκτός κι αν η επανάληψη δε γίνεται εντελώς συνειδητά αλλά παίζοντας. Κι εμείς εδώ αυτό κάνουμε: παίζουμε! Ένα από τα πιο αγαπημένα και διασκεδαστικά παιχνίδια που κάνουμε και που πολύ συχνά προτείνουμε και στέλνουμε στο σπίτι είναι το "ΜΠΟΥΜ!" Τι θα χρειαστείτε:
Ένα μπολ (ελαφρύ και άθραυστο κατά προτίμηση), κουτί, ή καλάθι.
Λέξεις, πολλές λέξεις, πάρα πολλές λέξεις με εικόνες ή απλώς γραμμένες σε post-it (λέξεις-στόχους κατάλληλες για το επίπεδο του παιδιού)
2-3 post-it που γράφουν "ΜΠΟΥΜ!"
Προετοιμασία Διπλώστε ή τσαλακώστε τα χαρτιά, ρίξτε τα στο μπολ και ανακατέψτε. Εκτέλεση Παίρνετε από ένα χαρτί εναλλάξ και λέτε τη λέξη (1-2-3 φορές, όσες χρειαστεί). Αν την πείτε σωστά την κερδίζετε και την κρατάτε. Αν όχι διπλώνετε ξανά το χαρτί και το ρίχνετε πάλι μέσα. Εάν κάποιος τύχει ΜΠΟΥΜ! το φωνάζει δυνατά και πετά το μπολ στον αέρα. Κερδίζει αυτός που έχει μαζέψει τις περισσότερες λέξεις! Extra Tip! Είστε το πρότυπο ομιλίας του παιδιού και εφόσον ο στόχος είναι να πει σωστά τις λέξεις πρέπει να τις λέτε σωστά και, σε αυτό το επίπεδο, σχεδόν υπερβολικά τονίζοντας τον ήχο-στόχο λίγο παραπάνω. Βέβαια ενίοτε μπορείτε να κάνετε κι ένα λαθάκι μόνο για να ελέγχετε εάν το παιδί διακρίνει και εντοπίζει τη λάθος άρθρωση στην ομιλία σας. Καλή διασκέδαση και προσοχή στα θραύσματα!
Πώς φτιάχνεται το ψωμί; Πού βρίσκουμε το μέλι; Πώς φτάνει σε μας το γάλα; Από τι φτιάχνουμε το κρασί; Από τι βγαίνει το λάδι;
Οι κύκλοι του λαδιού, του κρασιού, του γάλακτος, του μελιού, του ψωμιού σε ασπρόμαυρες εικόνες ιδανικές για ζωγραφική. Απλές εικόνες για την ενίσχυση της περιγραφής, τη σειροθέτηση και το χρονικό προσανατολισμό, την ανάπτυξη λεξιλογίου, την αφήγηση.
Κλικ! στη κάθε εικόνα για να κατεβάσετε το αντίστοιχο πακέτο.
20 ερεθίσματα για έναρξη συζήτησης με μικρά παιδιά Βοηθούν στην ενίσχυση των πραγματολογικών δεξιοτήτων, στη γλωσσική ανάπτυξη, στη γενίκευση φωνημάτων στον ελεύθερο λόγο κλπ
Η εξ αποστάσεως λογοθεραπεία καλύπτεται από τον όρο τηλεπρακτική που
σύμφωνα με την ASHA (American Speech-Language-Hearing Association)
αποτελεί την εφαρμογή της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών για την παροχή
υπηρεσιών λογοθεραπείας από απόσταση τον κλινικό θεραπευτή με τον
θεραπευόμενό του ή με συναδέλους του για αξιολόγηση, παρέμβαση ή
συμβουλευτική και εποπτεία.
Πρόκειται για μία απόλυτα σύγχρονη μορφή παροχής υπηρεσιών υγείας που
αναπτύσσεται ραγδαία παγκοσμίως καθώς δίνει στον θεραπευόμενο τη
δυνατότητα να ολοκληρώσει ποιοτικά προγράμματα λογοθεραπείας όπου η δια
ζώσης συνεδρία δεν είναι εφικτή.
Η συνεδρία πραγματοποιείται κατόπιν συνεννόησης μέσω κάποιας
εκπαιδευτικής πλατφόρμας ή κάποιας εφαρμογής επικοινωνίας με ήχο και
εικόνα (Skype, Viber, Messenger, Hangout κλπ). Το υλικό που
χρησιμοποιείται αποστέλλεται από τον λογοθεραπευτή ηλεκτρονικά ή
ταχυδρομικά προκαταβολικά ώστε να είναι διαθέσιμο κατά τη διάρκεια της
συνεδρίας. Σαφώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί και επιπλέον υλικό κατά τη
διάρκεια. Ανά περίπτωση καλό είναι να βρίσκεται στο χώρο και ένας
συνοδός/ γονέας/ φροντιστής ώστε να βοηθά στον έλεγχο του υλικού και να
επιλύει τυχόν τενικά προβλήματα. Λειτουργεί ωστόσο στην αφάνεια για να
μην παρεμβαίνει στη θεραπευτική διαδικασία και στη δόμηση της
θεραπευτικής σχέσης.
"Η τηλεπρακτική απαιτεί την οργάνωση μιας τυπικής δια ζώσης συνεδρίας λογοθεραπείας ή και περισσότερη!"
Ο θεραπευτής οφείλει να λειτουργεί με τον ίδιο επαγγελματισμό
ανεξάρτητα από το μέσο το οποίο χρησιμοποιεί για να παρέχει τις
υπηρεσίες του. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ακόμη και αν δουλεύει από το
σπίτι του, ο χρόνος της θεραπευτικής συνεδρίας είναι χρόνος αποκλειστικά
αφιερωμένος στον θεραπευόμενό του και η οργάνωσή της ακολουθεί τα ίδια
πρωτόκολλα με τη δια ζώσης θεραπεία. Η αντιμετώπιση του θεραπευτή
απέναντι στο είδος της θεραπείας που προσφέρει επηρεάζει σαφώς την
αντίληψη του θεραπευόμενου προς αυτή ειδικά αν αφορά παιδιά. Για αυτο το
λόγο η προσέγγιση της τηλεπρακτικής με τη δέουσα σοβαρότητα είναι
επιβεβλημένη.
Η τηλεπρακτική δεν απορρίπτει την ανθρώπινη επαφή αλλά την ενισχύει,
όπου εκείνη μοιάζει ανέφικτη και αναπροσαρμόζεται στις ανάγκες των
θεραπευόμενων, όπως άλλωστε και η παραδοσιακή λογοθεραπεία. Η σύνδεση
μεταξύ μας επιτυγχάνεται εφαρμόζοντας τις ίδιες αξίες που εμφορούμαστε
όταν αληθινά θέλουμε να αλληλεπιδράσουμε: δείχνουμε προσοχή και
ενδιαφέρον, έχουμε ενσυναίσθηση και σεβασμό, αντιλαμβανόμαστε τις
ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου. Η εξοικείωση των παιδιών με την
τεχνολογία και η λαχτάρα τους να αλληλεπιδράσουν μέσω αυτής είναι
σημαντικός σύμμαχος. Η εμπειρία μας δείχνει πως και ηλικιωμένοι
θεραπευόμενοι, ακόμη κι αν δεν έχουν ιδιαίτερη επαφή με ηλεκτρονικά
μέσα, μπορούν να εκπαιδευτούν και να απολαύσουν τα οφέλη της ποιοτικής
λογοθεραπείας στο μέτρο το δυνατό. Είναι πολύ σημαντικό φυσικά να
αναφερθεί πως παρ’όλο που κάποιος θεραπευόμενος είναι εξοικειωμένος με
την τεχνολογία δε σημαίνει πως η τηλεπρακτική είναι το κατάλληλο μέσο
λογοθεραπείας για εκείνον.
"Δε λειτουργούν όλα τα θεραπευτικά μοντέλα το ίδιο για κάθε άνθρωπο και η τηλεπρακτική δεν αποτελεί εξαίρεση."
Τα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με την τηλεπρακτική είναι περιορισμένα
καθώς αποτελεί σύγχρονη πρακτική. Είναι όμως ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με
την ASHA υπάρχουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα της τηλεπρακτικής
στις παρακάτω καταστάσεις:
Cason, J., & Cohn, E. R. (2014). Telepractice: An Overview and Best Practices. Perspectives on Augmentative and Alternative Communication, 23(1), 4.
Coufal, K., Parham, D., Jakubowitz, M., Howell, C., & Reyes, J.
(2018). Comparing Traditional Service Delivery and Telepractice for
Speech Sound Production Using a Functional Outcome Measure. American Journal of Speech-Language Pathology, 27(1), 82.
Grillo E. U. (2019). Building a Successful Voice Telepractice Program. Perspectives of the ASHA special interest groups, 4(1), 100–110.
Sutherland, R., Trembath , D., & Roberts, . (2018).Telehealth and autism: A systematic search and review of the literature,International Journal of Speech-Language Pathology,20:3,324-336.
Η μέθοδος LSVT® LOUD (Lee Silverman Voice Treatment) αποτελεί την
πρώτη αποτελεσματική θεραπεία διαταραχών φωνής και ομιλίας ατόμων με
Νόσο Πάρκινσον και άλλες νευρολογικές διαταραχές (άτυπο Παρκινσονισμό
εγκεφαλική παράλυση, σύνδρομο Down) που υποστηρίζεται από ερευνητικά
δεδομένα επιπέδου 1.
Τα προγράμματα της μεθόδου LSVT® αναπτύσσονται και συνεχίζουν να
ερευνώνται επιστημονικά τα τελευταία 25 χρόνια χρηματοδοτούμενα από τα
Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (National Institutes of Health). Τα
ερευνητικά δεδομένα της μεθόδου LSVT® LOUD έχουν δημοσιευθεί από πλήθος
ανεξάρτητων άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά λογοθεραπαθολογίας,
ωτορινολαρυγγολογίας και νευρολογίας.
Η σχετική με το LSVT® LOUD έρευνα έχει καταδείξει σημαντική επίπτωση
σε πολλαπλά επίπεδα λειτουργικότητας των ατόμων με Νόσο Πάρκινσον μετά
τη θεραπεία συμπεριλαμβανομένων:
Αύξηση στην ένταση της φωνής
Βελτίωση της άρθρωσης και της καταληπτότητας της ομιλίας
Βελτίωση της προσωδίας
Βελτίωση των εκφράσεων του προσώπου
Βελτίωση της κατάποσης
Αλλαγές στη νευρική λειτουργία σχετικά με τη φωνή και την ομιλία
Το LSVT® LOUD αποτελεί ένα σταθμισμένο θεραπευτικό πρωτόκολλο που
προσαρμόζεται στους μοναδικούς επικοινωνιακούς στόχους κάθε ατόμου στο
εύρος της δριμύτητας του νοσήματος και των προβλημάτων επικοινωνίας που
συναντά.
Η θεραπεία με το LSVT® LOUD πραγματοποιείται μόνο από πιστοποιημένους θεραπευτές
και ολοκληρώνεται σε 16 ατομικές ωριαίες συνεδρίες (4 συνεχόμενες
ημέρες της εβδομάδας για 4 εβδομάδες) παρέχοντας καθημερινή εξάσκηση στο
σπίτι.
Ramig, L. O., Halpern, A., Spielman, J., Fox, C., & Freeman, K.
(2018). Speech treatment in Parkinson’s Disease: Randomized Controlled
Trial (RCT). Movement Disorders, 1-15. https://doi.org/10.1002/mds.274602.
Ramig, L., et al. (2001). Intensive voice treatment (LSVT) for
individuals with Parkinson disease: A two-year follow- up. J. Neurology,
Neurosurgery, and Psychiatry. 71, 493-498.3.
Mahler LA, Ramig LO, Fox C. (2015). Evidence-based treatment of
voice and speech disorders in Parkinson disease. Curr Opin Otolaryngol
Head Neck Surg. 2015 Jun;23(3):209-15. PMID: 2594396615.
Οι γλωσσικές διαταραχές δεν παύουν να υφίστανται κατά τη σχολική ηλικία αλλά συνεχίζονται στην ενήλικη ζωή επηρεάζοντας δυνητικά τη σχέση με τους συνομηλίκους στο σχολικό περιβάλλον.
