10 Δραστηριότητες Κατανόησης Λόγου

Η αντίληψη του λόγου είναι η ικανότητά μας να κατανοούμε τη γλώσσα. Περιλαμβάνει την άντληση πληροφοριών και νοημάτων από τις καθημερινές μας δραστηριότητες (π.χ. πρώτα θα ντυθώ κι έπειτα θα βγω από το σπίτι για να πάω στο σχολείο), από οπτικά ερεθίσματα (π.χ. ο μπαμπάς έβαλε τα παππούτσια του άρα θα βγει έξω), από ήχους και λέξεις (π.χ. η λέξη γάτα σημαίνει το γκρι ζωάκι που έχω στο σπίτι και το χαϊδεύω, η σειρήνα σημαίνει ότι περνά το ασθενοφόρο), από έννοιες όπως είναι εκείνες του χρόνου, του τόπου, του μεγέθους, των χρωμάτων, από τη γραμματική (αλλαγές στις καταλήξεις που αλλάζουν το νόημα των λέξεων), από γραπτές πληροφορίες.

Η κατανόηση του λόγου βασίζεται με τη σειρά της σε άλλες πολύ σημαντικές δεξιότητες όπως:
α)η προσοχή και η συγκέντρωση-να μπορούμε να εστιάσουμε απερίσπαστοι σε μία δραστηριότητα.
β)οι προ-γλωσσικές δεξιότητες-οι χειρονομίες, οι εκφράσεις του προσώπου, η βλεμματική επαφή.
γ)οι κοινωνικές δεξιότητες- η αλληλεπίδραση με τους άλλους λεκτική ή μη, η συμμόρφωση στις κοινωνικές νόρμες.
δ)το παιχνίδι- η ενασχόληση με δραστηριότητες που προκαλούν χαρά και ικανοποίηση στο παιδί με ιδιαίτερο στόχο ή όχι.

Απλοί τρόποι για να ενισχύσουμε την αντίληψη του λόγου στο παιδί είναι:

1. Βιβλία: Διαβάστε μαζί με το παιδί το αγαπημένο του βιβλίο, κάνετε ερωτήσεις σχετικά με την ιστορία, ζητήστε του να δείξει πράγματα και γεγονότα στις εικόνες.
2. Εντολές και Οδηγίες: Με τη βοήθεια μίας κούκλας ή γαντόκουκλας δώστε οδηγίες στο παιδί σε ένα παιχνίδι εμποδίων. Η κούκλα μπορεί να του/ της λέει να ανέβει στην καρέκλα ή να κάνει τούμπα, να πάρει ένα πιάτο και να το αφήσει πάνω στο κρεβάτι. Θα είναι πιο αστείο για το παιδί αν κάνετε τη δραστηριότητα εναλλάξ.
3. Περίπου τυφλόμυγα: Βάλτε σε μία αδιαφανή τσάντα μικροαντικείμενα. Βάλτε μέσα το χέρι και πιάστε ένα αντικείμενο χωρίς να το δείτε. Περιγράψτε στο παιδί πώς είναι αυτό το αντικείμενο και τη χρησιμότητά του, ενώ εκείνο θα πρέπει να μαντέψει τι είναι. Αντίστοιχα, μπορεί να βάλει εκείνο το χέρι του μέσα στη τσάντα και εσείς να προσπαθείτε να μαντέψετε τι είναι κάνοντας ερωτήσεις κλειστού τύπου (“είναι στρόγγυλο”, “το βρίσκω στο μπάνιο;”,
   “είναι καφέ;” κλπ).
4. Παζλ: Βοηθήστε το παιδί να ολοκληρώσει ένα παζλ που είναι λίγο πιο σύνθετο, συγκεντρώνοντας την προσοχή του σε συγκεκριμένα κομμάτια. Για παράδειγμα, αν το παζλ απεικονίζει μία φάρμα μπορείτε να του πείτε “Βρες τη γάτα. Η γάτα θα μπει δίπλα στην αγελάδα.”. Σημαντικό είναι να μην γίνετε φορτικοί αλλά να είστε παρόντες και να προσφέρετε βοήθεια όπου χρειάζεται.
5. Αγορά: Παίξτε “σούπερ μάρκετ” μέσα στο σπίτι σας. Δώστε του ένα καλάθι ή μία τσάντα ή ένα παιδικό καρότσι σούπερ μάρκετ και ζητήστε του να συγκεντρώσει αυτά που χρειάζεστε για να μαγειρέψετε ή να ετοιμάσετε μία βαλίτσα ή το μπάνιο του αδερφού του/ της: “Η ζάχαρη είναι στο ντουλάπι” ή “Θέλω το σαμπουάν του μπέμπη, την πετσέτα του και το κίτρινο παπάκι” είναι οδηγίες που μπορούν εύκολα να αλλάξουν βαθμό δυσκολίας και να προσαρμοστούν στις ανάγκες κάθε παιδιού.
6. Μάζεμα παιχνιδιών: Μετά από μερικές ευχάριστες στιγμές παιχνιδιού με τα παιχνίδια όλα σκορπισμένα στο πάτωμα μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί να μαζέψει το καθένα ανάλογα με την κατηγορία στη οποία ανήκει: "Μάζεψε πρώτα τα ζώα/ φρούτα" ή "Τώρα θα μαζέψουμε όλα τα οχήματα που έχουν δύο ρόδες".
7. Παντομίμα: Είναι ωραίο παιχνίδι για όλη την οικογένεια, όπου ένας δίνει τη λέξη ή φράση ή την εικόνα στο παιδί κι εκείνο θα πρέπει να την περιγράψει χωρίς να μιλήσει, μόνο με τις κινήσεις του σώματος για να μαντέψουν οι άλλοι. Το ίδιο μπορεί να γίνει και ζωγραφίζοντας σαν το Pictionary.
8. Επιτραπέζια και οικογενειακά παιχνίδια: Το Twister είναι ωραίο παιχνίδι για ενίσχυση εντολών, εκμάθηση των μερώτου σώματος και βασικών εννοιών. Παιχνίδια όπως το Taboo και το Μάντεψε Ποιος είναι ιδανικά για να ενισχυθεί η κατανόηση του λόγου σε μεγαλύτερα παιδιά.
9. Ψάξε και Βρες: Αυτού του τύπου οι δραστηριότητες υπάρχουν ως βιβλία, εφαρμογές για κινητά και τάμπλετ, είναι ακόμη διαθέσιμα ως εκτυπώσιμες σελίδες στο διαδίκτυο (I Spy). Εναλλακτικά μπορείτε να το παίξετε και με τα σκόρπια στο πάτωμα παιχνίδια ζητώντας από το παιδί να βρει ένα αντικείμενο με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που είναι κρυμμένο ανάμεσα σε άλλα παρόμοια: "Βρες εκείνο που είναι μικρό και στρόγγυλο" ή "Βλέπω το στρατιωτάκι".
10. Παιχνίδι: Αφήστε το παιδί να οδηγήσει το παιχνίδι και συμμετέχετε δίνοντας τις σωστές πληροφορίες ονομάζοντας αντικείμενα, πράξεις, χαρακτηριστικά έννοιες χώρου και χρόνου με τρόπο ομαλό χωρίς να γίνετε φορτικοί. Ενισχύστε τη δημιουργικότητά του και περάστε καλά.

Καλή Διασκέδαση!


(photo credits CC0 Public Domain) 

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Ίσως σας ενδιαφέρει: 17 Δραστηριότητες Έκφρασης Λόγου