Στη Νόσο Alzheimer η πρώιμη ανίχνευση είναι το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και χειρισμό της. Τα παρακάτω χαρακτηριστικά είναι ενδεικτικά πιθανής ύπαρξης Νόσου Alzheimer.
image via behance.net
#1 Η μνήμη αλλάζει σε τέτοιο βαθμό που επηρεάζει την καθημερινότητα του ατόμου
Ένα από τα πιο τυπικά συμπτώματα της Νόσου Alzheimer, ειδικότερα στα πρώιμα στάδια είναι ότι οι ασθενείς ξεχνούν πρόσφατες πληροφορίες. Για παράδειγμα:
- Βασίζονται σε βοηθήματα μνήμης (π.χ. σημειώματα ή ηλεκτρονικές συσκευές) ή σε μέλη της οικογένειας για πράγματα που χειρίζονταν μόνοι τους.
- Κάνουν τις ίδιες ερωτήσεις ξανά και ξανά
- Ξεχνούν σημαντικές ημερομηνίες και γεγονότα
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Κάποιες φορές οι άνθρωποι ξεχνούν ονόματα ή ραντεβού αλλά τα θυμούνται αργότερα."
____
#2 Αλλαγές στον σχεδιασμό ή στην επίλυση προβλημάτων
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολία στη συγκέντρωση και χρειάζονται περισσότερο χρόνο να κάνουν πράγματα από ότι παλιοτερα.
- Πολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώσουν αλλαγές στην ικανότητά τους να αναπτύξουν και να ακολουθήσουν ένα σχέδιο ή να δουλέψουν με αριθμούς.
- Μπορεί να συναντήσουν προβλήματα να εφαρμόσουν μία γνωστή τους συνταγή ή να συντονιστούν στην προκαθορισμένη μηνιαία πληρωμή των λογαριασμών.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Περιστασιακά λάθη σε οικονομικά ζητήματα."
___
#3 Δυσκολία στην ολοκλήρωση οικείων εργασιών
Τα άτομα με Νόσο Alzheimer συχνά δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν καθημερινές δουλειές όπως:
- να οδηγήσουν μέχρι μία οικεία τοποθεσία
- να διαχειριστούν έναν προϋπολογισμό στη δουλειά τους
- να θυμηθούν τους κανόνες ενός αγαπημένου παιχνιδιού.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Ζήτηση βοήθειας περιστασιακά για τη ρύθμιση ηλεκτρικών/ ηλεκτρονικών συσκευών."
____
#4 Αποπροσανατολισμός στον χώρο και στον χρόνο
Τα άτομα με Νόσο Alzheimer μπορεί να χάσουν τη ροή του χρόνου: να μπερδεύουν ημερομηνίες, εποχές.
- Μπορεί να δυσκολεύονται να καταλάβουν κάτι εάν δε συμβαίνει αμέσως.
- Μερικές φορές μπορεί να ξεχνούν πού είναι ή πώς έφτασαν εκεί.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Το να μπερδεύει κανείς την ημέρα της εβδομάδας αλλά τη βρίσκει αργότερα."
____
#5 Δυσκολία στην κατανόηση οπτικών ερεθισμάτων και χωρικών σχέσεων
- Μπορεί να δυσκολεύονται να διαβάσουν, να υπολογίσουν μία απόσταση και να προσδιορίσουν χρώματα ή διαφορές.
- Σε επίπεδο αντίληψης, μπορεί να προσπερασουν έναν καθρέφτη και να σκεφτούν ότι κάποιος άλλος είναι στο δωμάτιο. Δηλαδή μπορεί να μην αντιληφθούν ότι οι ίδιοι είναι το άτομο στον καθρέφτη.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Αλλαγές στην όραση λόγω καταράκτη."
____
#6 Προβλήματα με λέξεις στην ομιλία και στη γραφή
- Τα άτομα με Νόσο Alzheimer μπορεί να συναντήσουν πρόβλημα στο να παρακολουθήσουν ή να συμμετέχουν σε μία συζήτηση. Μπορεί να σταματήσουν στο μέσο μίας κουβέντας και είτε να μην μπορούν να συνεχίσουν ή είτε να επαναλαμβάνονται. Μπορεί να τους δυσκολεύει το λεξιλόγιο, να μην μπορούν να βρούν τη σωστή λέξη ή να χρησιμοποιούν λάθος λεξεις.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Περιστασιακή δυσκολία να βρεθεί η σωστή λέξη."
____
#7 Τοποθέτηση αντικειμένων σε λάθος μέρος και απώλεια της ικανότητας διατήρησης σειράς γεγονότων
Ένας άνθρωπος με Νόσο Alzheimer μπορεί να τοποθετεί αντικείμενα σε ασυνήθιστα μέρη
- Τα άτομα με Νόσο Alzheimer μπορεί να χάνουν πράγματα και να μην μπορούν να αναπολήσουν τις προηγούμενες κινησεις τους ώστε να τα ξαναβρούν. Μερικές φορές μπορεί να κατηγορήσουν κάποιον για κλοπή. Αυτό μπορεί να συμβαίνει πιο συχνά καθώς περνά ο καιρός.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Τοποθέτηση αντικειμένων σε λάθος μέρος μερικές φορές."
____
#8 Περιορισμένη ή φτωχή κρίση
Τα άτομα με Νόσο Alzheimer μπορεί να παρουσιάζουν ασυνήθιστες αλλαγές στην κρίση ή όταν καλούνται να πάρουν μία απόφαση.
- Για παράδειγμα μπορεί να κρίνουν επιπόλαια τη διαχείρηση χρημάτων, δίνοντας υπερογκα ποσά σε τηλεπωλήσεις.
- Μπορεί να μην περιποιούνται τον εαυτό τους αρκετά ή να μη δίνουν τόση σημασία στην υγιεινή τους.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Το να παίρνει κανείς μία λάθος απόφαση πότε-πότε."
____
#9 Απόσυρση από τη δουλειά ή τις κοινωνικές δραστηριότητες
- Ένα άτομο με Νόσο Alzheimer μπορεί να αρχίσει να αποσύρεται από χόμπι, κοινωνικές δρστηριότητες, εργασίες ή αθλήματα.
- Μπορεί επίσης να αποφεύγει κοινωνικές επαφές λόγω των αλλαγών που βιώνει.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Να νιώθει κανείς κάποιες φορές πως έχει κουραστεί από τις επαγγελματικές, οικογενειακές και κοινωνικές υποχρεώσεις."
____
#10 Αλλαγές στη διάθεση και στην προσωπικότητα
Η διάθεση και η προσωπικότητα των ατόμων με Νόσο Alzheimer μπορεί να αλλάξει.
- Μπορεί να είναι ταραγμένοι, καχύποπτοι, μελαγχολικοί, φοβισμένοι ή αγχωμένοι.
- Μπορεί να ταράζονται εύκολα σε μέρη που δεν αισθάνονται άνετα.
"Τυπικές αλλαγές λόγω ηλικίας: Όταν κανείς κάνει πράγματα με συγκεκριμένο τρόπο και ενοχλείται όταν η ρουτίνα του διακόπτεται."
Handout from Alzheimer's Association
Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com