"Δεν καταλαβαίνω τι λέει". Βελτιώνοντας την καταληπτότητα της ομιλίας του παιδιού

illustration found on missnikki94.tumblr

 Συμβαίνει συχνά κατά τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού στη νηπιακή και προσχολική ηλικία να μην μπορούν οι ενήλικες να καταλάβουν τι προσπαθεί να πει. Ενώ νέες λέξεις προστίθενται διαρκώς και "ξεκαθαρίζει" η άρθρωσή του, η ομιλία τις περισσότερες φορές δε γίνεται καταληπτή από τρίτους που, πολλές φορές μαντεύουν τι προσπαθεί να επικοινωνήσει το παιδί. Αυτό μπορεί να γίνει εκνευριστικό αμφίπλευρα και να επηρεάσει αρνητικά ακόμη και τη διάθεση για λεκτική επικοινωνία.
Παρακάτω θα βρείτε χρήσιμους τρόπους για να βελτιώσετε την καταληπτότητα της ομιλίας του παιδιού σας αλλά και την δική σας κατανόηση.


Λάθη στους ήχους της ομιλίας. Παραλείψεις, αντικαταστάσεις, προσθέσεις, παραμορφώσεις των ήχων της ομιλίας μπορεί να είναι η βασική αιτία της περιορισμένης καταληπτότητας. Τυπικά όρια υπάρχουν στην ηλικία κατάκτησης των ήχων αυτών, ωστόσο η αντικατάσταση μίας φωνής με κάποια άλλη μπορεί να μπερδέψει τους γονείς και να διακόψει την ομαλή επικοινωνία. (πχ. "λελό" αντί για "νερό", "λέλω" αντί για "θέλω" κλπ.) Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί να μιμηθεί τη σωστή άρθρωση των ήχων αυτών όταν σας κοιτά, να το διορθώνετε κάποιες φορές ή/ και να τονίζετε τους ήχους αυτούς όταν μιλάτε εσείς στο παιδί, ανάλογα φυσικά με την ηλικία του.

Ταχύτητα. Όταν το παιδί μιλά πολύ γρήγορα οι λέξεις "μπλέκονται" μεταξύ τους, οι ήχοι της ομιλίας παραμορφώνονται και ο ακροατής δεν έχει συνήθως αρκετό χρόνο να επεξεργαστεί αυτά που άκουσε. Εάν το παιδί σας μιλά πολύ γρήγορα, δείξτε του πώς να μειώσει το ρυθμό ομιλίας του, αφήστε το να μιμηθεί τον δικό σας ρυθμό, τραγουδήστε μαζί του αργά, αλλάξτε το τέμπο αγαπημένων του τραγουδιών, αλλάξτε την δική σας ταχύτητα ομιλίας.

Ένταση. Κάποιες φορές αυτό που περιορίζει την καταληπτότητα της ομιλίας είναι η ακατάλληλη ένταση της φωνής. Το παιδί που μιλά πολύ σιγά ή φωνάζει πολύ δυνατά, ανά περιπτώσεις δεν μπορεί να γίνει κατανοητό. Μπορείτε να καθοδηγήσετε το παιδί να δοκιμάσει διαφορετικές εντάσεις φωνής (καθόλου φωνή, ψίθυρος, κανονική ένταση, υψηλή ένταση) και να τις αντιστοιχίσετε μαζί με αληθινές καταστάσεις της καθημερινότητάς του. Για παράδειγμα, ποια φωνή χρησιμοποιούμε στη σχολική αίθουσα, ποια φωνή στο σπίτι όταν κοιμάται ο μπαμπάς, ποια φωνή στην αυλή του σχολείου; Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να σας φανεί χρήσιμη η εφαρμογή Noise Down για iOS ή η εφαρμογή "Too Noisy" για Android για το τηλέφωνο ή το tablet σας.

Εάν το παιδί εξακολουθεί να δυσκολεύεται με την καταληπτότητα της ομιλίας του κι εσείς, οι γονείς ή φίλοι συνεχίζετε να μην το καταλαβαίνετε, απευθυνθείτε σε έναν λογοθεραπευτή που θα ερευνήσει τα αίτια και θα σας καθοδηγήσει κατάλληλα.

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com