Τηλεπρακτική: η Λογοθεραπεία μέσα από την οθόνη

Η εξ αποστάσεως λογοθεραπεία καλύπτεται από τον όρο τηλεπρακτική που σύμφωνα με την ASHA (American Speech-Language-Hearing Association) αποτελεί την εφαρμογή της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών για την παροχή υπηρεσιών λογοθεραπείας από απόσταση τον κλινικό θεραπευτή με τον θεραπευόμενό του ή με συναδέλους του για αξιολόγηση, παρέμβαση ή συμβουλευτική και εποπτεία.

Πρόκειται για μία απόλυτα σύγχρονη μορφή παροχής υπηρεσιών υγείας που αναπτύσσεται ραγδαία παγκοσμίως καθώς δίνει στον θεραπευόμενο τη δυνατότητα να ολοκληρώσει ποιοτικά προγράμματα λογοθεραπείας όπου η δια ζώσης συνεδρία δεν είναι εφικτή.

Η συνεδρία πραγματοποιείται κατόπιν συνεννόησης μέσω κάποιας εκπαιδευτικής πλατφόρμας ή κάποιας εφαρμογής επικοινωνίας με ήχο και εικόνα (Skype, Viber, Messenger, Hangout κλπ). Το υλικό που χρησιμοποιείται αποστέλλεται από τον λογοθεραπευτή ηλεκτρονικά ή ταχυδρομικά προκαταβολικά ώστε να είναι διαθέσιμο κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Σαφώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί και επιπλέον υλικό κατά τη διάρκεια. Ανά περίπτωση καλό είναι να βρίσκεται στο χώρο και ένας συνοδός/ γονέας/ φροντιστής ώστε να βοηθά στον έλεγχο του υλικού και να επιλύει τυχόν τενικά προβλήματα. Λειτουργεί ωστόσο στην αφάνεια για να μην παρεμβαίνει στη θεραπευτική διαδικασία και στη δόμηση της θεραπευτικής σχέσης.

"Η τηλεπρακτική απαιτεί την οργάνωση μιας τυπικής δια ζώσης συνεδρίας λογοθεραπείας ή και περισσότερη!"

Ο θεραπευτής οφείλει να λειτουργεί με τον ίδιο επαγγελματισμό ανεξάρτητα από το μέσο το οποίο χρησιμοποιεί για να παρέχει τις υπηρεσίες του. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ακόμη και αν δουλεύει από το σπίτι του, ο χρόνος της θεραπευτικής συνεδρίας είναι χρόνος αποκλειστικά αφιερωμένος στον θεραπευόμενό του και η οργάνωσή της ακολουθεί τα ίδια πρωτόκολλα με τη δια ζώσης θεραπεία. Η αντιμετώπιση του θεραπευτή απέναντι στο είδος της θεραπείας που προσφέρει επηρεάζει σαφώς την αντίληψη του θεραπευόμενου προς αυτή ειδικά αν αφορά παιδιά. Για αυτο το λόγο η προσέγγιση της τηλεπρακτικής με τη δέουσα σοβαρότητα είναι επιβεβλημένη.

Η τηλεπρακτική δεν απορρίπτει την ανθρώπινη επαφή αλλά την ενισχύει, όπου εκείνη μοιάζει ανέφικτη και αναπροσαρμόζεται στις ανάγκες των θεραπευόμενων, όπως άλλωστε και η παραδοσιακή λογοθεραπεία. Η σύνδεση μεταξύ μας επιτυγχάνεται εφαρμόζοντας τις ίδιες αξίες που εμφορούμαστε όταν αληθινά θέλουμε να αλληλεπιδράσουμε: δείχνουμε προσοχή και ενδιαφέρον, έχουμε ενσυναίσθηση και σεβασμό, αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου. Η εξοικείωση των παιδιών με την τεχνολογία και η λαχτάρα τους να αλληλεπιδράσουν μέσω αυτής είναι σημαντικός σύμμαχος. Η εμπειρία μας δείχνει πως και ηλικιωμένοι θεραπευόμενοι, ακόμη κι αν δεν έχουν ιδιαίτερη επαφή με ηλεκτρονικά μέσα, μπορούν να εκπαιδευτούν και να απολαύσουν τα οφέλη της ποιοτικής λογοθεραπείας στο μέτρο το δυνατό. Είναι πολύ σημαντικό φυσικά να αναφερθεί πως παρ’όλο που κάποιος θεραπευόμενος είναι εξοικειωμένος με την τεχνολογία δε σημαίνει πως η τηλεπρακτική είναι το κατάλληλο μέσο λογοθεραπείας για εκείνον.

"Δε λειτουργούν όλα τα θεραπευτικά μοντέλα το ίδιο για κάθε άνθρωπο και η τηλεπρακτική δεν αποτελεί εξαίρεση."

 Τα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με την τηλεπρακτική είναι περιορισμένα καθώς αποτελεί σύγχρονη πρακτική. Είναι όμως ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με την ASHA υπάρχουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα της τηλεπρακτικής στις παρακάτω καταστάσεις:

• κρανιοεγκεφαλική κάκωση
• αυτισμός
• απώλεια ακοής
• άνοια
• διαταραχές ροής της ομιλίας
• αρθρωτικές και φωνολογικές διαταραχές
• δυσφωνίες

Λιγότερα δεδομένα υπάρχουν για την εφαρμογή της τηλεπρακτικής στα παρακάτω και σαφώς χρειάζονται περισσότερες μελέτες

• αφασία
• δυσφαγία
• αξιολόγηση ομιλίας και γλώσσας σε παιδιατρικό πληθυσμό
• γλωσσικές διαταραχές σε παιδιά σχολικής ηλικίας

Για ερωτήσεις και απορίες επικοινωνήστε μαζί μου

Ευαγγελία Δ. Σούπη

 Λογοθεραπεύτρια

 Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

Βιβλιογραφία

1. American Speech-Language-Hearing Association. (2018). Telepractice: Overview. Retrieved from https://www.asha.org/PRPSpecificTopic.aspx?folderid=8589934956&section=Overview.
2. Cason, J., & Cohn, E. R. (2014). Telepractice: An Overview and Best Practices. Perspectives on Augmentative and Alternative Communication, 23(1), 4.
3. Coufal, K., Parham, D., Jakubowitz, M., Howell, C., & Reyes, J. (2018). Comparing Traditional Service Delivery and Telepractice for Speech Sound Production Using a Functional Outcome Measure. American Journal of Speech-Language Pathology, 27(1), 82.
4. Grillo E. U. (2019). Building a Successful Voice Telepractice Program. Perspectives of the ASHA special interest groups, 4(1), 100–110.
5. Sutherland, R., Trembath , D., & Roberts, . (2018). Telehealth and autism: A systematic search and review of the literature, International Journal of Speech-Language Pathology, 20:3, 324-336.