Στοματοπροσωπικές Ασκήσεις

Η στοματο-κινητική (στοματο-προσωπική) θεραπεία εφαρμόζεται με στόχο την ενίσχυση των δεξιοτήτων του στόματος, απαραίτητων για την σωστή ανάπτυξη της ομιλίας και της σίτισης. Οι δεξιότητες του στόματος περιλαμβάνουν την συνειδητότητα, την ενδυνάμωση, την κινητικότητα και τον συντινισμό των χειλιών,των μάγουλων, της γλώσσας και της γνάθου. Αποτελούν μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας σε περιπτώσεις αρθρωτικών διαταραχών, δυσαρθρίας, στοματικής αναπνοής και διαταραχών ομιλίας μετά από κάποια νευρολογική πάθηση ή κάκωση γενικά. Ωστόσο έχει αμφισβητηθεί η αποτελεσματικότητά τους σε απραξικού τύπου διαταραχές.
Οι παρακάτω ασκήσεις είναι απλές και εφαρμόσιμες στην καθημερινότητα. Σημειώστε ότι δεν αντικαθιστούν την θεραπευτική διαδικασία και αποτελούν απλώς ένα βοήθημα, ένα εργαλείο για ευκολότερη υπενθύμιση στο σπίτι. Επίσης δεν αποκαθιστούν πιθανές δυσκολίες στην άρθρωση. 

Συμβουλευτείτε λογοθεραπευτή ειδικό στην στοματο-κινητική/ μυολειτουργική θεραπεία που θα αξιολογήσει την κατάσταση, θα ορίσει ένα θεραπευτικό πρόγραμμα και θα σας καθοδηγήσει καθ'όλη την διαδικασία.

Στοματο-προσωπικές Μέρος Ι

Ασκήσεις για χείλη, μάγουλα, γλώσσα σε σκίτσα

Στοματο-προσωπικές Μέρος ΙΙ

Επιτραπέζιο παιχνίδι με στοματο-προσωπικές ασκήσεις για πιο ευχάριστη θεραπεία

Στοματο-προσωπικές Μέρος ΙΙΙ

Χάρτινο ζάρι με ασκήσεις γλώσσας- Χρειάζεται εκτύπωση, κόψιμο και κόλλημα

Στοματο-Προσωπικές Ασκήσεις Μέρος IV

Φωτογραφίες που απεικονίζουν στοματοπροσωπικές ασκήσεις και εκφράσεις-Κορίτσι & Αγόρι

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Αποτελεσματική Επικοινωνία μετά από Κρανιο-Εγκεφαλική Κάκωση

Οι γιορτές είναι μία μοναδική περίοδος για όλους: συνεστιάσεις, γεύματα, οικογενειακές συγκεντρώσεις, γνωριμίες, έξοδοι. Τις περισσότερες φορές τις μεγάλες συγκεντρώσεις οικογενειών και φίλων ακολουθούν πολλές μεγαλόφωνες συζητήσεις κάτι που  μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση εκείνους που παρουσιάζουν δυσκολίες στην επικοινωνία. Για τα άτομα με Κρανιο-Εγκεφαλικές Κακώσεις οι δυσκολίες αυτές περιλαμβάνουν προβλήματα στην παρακολούθηση συζητήσεων, στην διατήρηση ενός θέματος, στην παροχή νέων στοιχείων με νόημα στην συζήτηση ή/ ακόμη και στο να θυμηθούν το περιεχόμενο της κουβέντας.

Οι παρακάτω συμβουλές θα σας βοηθήσουν να συμμετέχετε πιο αποτελεσματικά σε τέτοιες μεγάλες ομαδικές συζητήσεις:

• Προετοιμαστείτε. Εάν προβλέπεται μεγάλη νύχτα, ξεκουραστείτε κατάλληλα και προετοιμαστείτε νοητικά: κάνετε ασκήσεις χαλάρωσης και αναπνοής ή βγείτε για περπάτημα.
• Εάν ανησυχείτε ότι θα σας ρωτούν για το ατύχημά σας, προετοιμάστε τις απαντήσεις σας και προσπαθήστε να γυρίσετε την κουβέντα στον συνομιλητή σας. Θα νιώσετε πιο άνετοι και σίγουροι γνωρίζοντας την αναμενόμενη στιχομυθία, για παράδειγμα: "Ήταν μία δύσκολη χρονιά αλλά τα καταφέρνω. Έχω καιρό να δω τον Γιάννη. Πώς τα πάει με τις σπουδές του;"
• Προσπαθήστε και περιορίστε τους θορύβους. Εάν η συγκέντρωση γίνεται στο δικό σας σπίτι, περιορίστε στο ελάχιστο τους θορύβους του περιβάλλοντος: κλείστε την τηλεόραση και την μουσική. Εάν φιλοξενείστε ζητήστε από τους οικοδεσπότες να χαμηλώσουν την ένταση.
• Η θέση μετράει. Καθίστε κοντά σε κάποιον με τον οποίο αισθάνεστε άνετα. Αποφύγετε να καθίσετε κοντά σε ή απέναντι από περισπασμούς, π.χ. από την είσοδο ή την κουζίνα.
• Εάν δυσκολεύεστε να συμμετέχετε σε μία μεγάλη συζήτηση, προσπαθήστε και περιορίστε την κουβέντα σε λίγους συνομιλητές. Οι συζητήσεις σε μικρές ομάδες είναι πιο εύκολες στην διαχείριση και έχουν λιγότερες απαιτήσεις από τις γνωστικές λειτουργίες (μνήμη, προσοχή, αντίληψη, κρίση κλπ) σε σχέση με τις συζητήσεις με πολλούς συνομιλητές.
• Εάν δυσκολεύεστε να συγκεντωθείτε, ζητήστε από 1-2 άτομα να σας συνοδεύσουν σε διπλανό δωμάτιο για να συνεχίσετε την συζήτηση. Θα είναι πιο εύκολο να ολοκληρώσετε μία παραγωγική συζήτηση όταν περιορίσετε τους περισπασμούς.
• Επαναλάβετε την ερώτηση στον συνομιλητή σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να θυμηθείτε τις πληροφορίες και θα δείξετε στον συνομιλητή σας ότι παρακολουθείτε την συζήτηση. Για παράδειγμα: Ερώτηση: "Τι θα κάνεις μετά τις διακοπές;" Απάντηση: "Τι θα κάνω μετά τις διακοπές; Σκεφτόμουν να συνεχίσω...".
• Συνοψίστε τις πληροφορίες που σας έδωσε ο ακροατής σας για να επιβεβαιώσετε ότι καταλάβατε, π.χ. "Δηλαδή θα πάτε για σκι την άλλη εβδομάδα! Είναι πολύ ωραία στην Βασιλίτσα!"
• Εάν κολλήσετε και δεν μπορείτε να συνεχίσετε την κουβέντα, αλλάξτε θέμα. Χρησιμοποιήστε τα ερεθίσματα που σας δίνει το περιβάλλον: σχολιάστε το φαγητό, αναφερθείτε στον οικοδεσπότη, μιλήστε για τα σχέδιά σας.
• Μην φοβηθείτε να ζητήσετε από κάποιον να επαναλάβει αυτό που είπε. Όλοι χρειαζόμαστε διευκρινίσεις κάποια στιγμή.

Μην Ξεχνάτε: Η συμμετοχή σας στην συζήτηση είναι σημαντική!

Illustration by Blanca Gomez

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Χριστουγεννιάτικη δραστηριότητα για σωστή άρθρωση!

Η παρακάτω δραστηριότητα απευθύνεται σε λογοθεραπευτές και γονείς. Είναι κατάλληλη για παιδιά με προβλήματα άρθρωσης που μόλις έχει γίνει η σωστή τοποθέτηση του επιθυμητού φωνήματος και βρισκόμαστε σε φάση αυτοματοποίησης (δηλαδή, αυθόρμητης χρήσης στο λόγο).

Στο παράδειγμα που ακολουθεί, το δεντράκι περιέχει εικόνες-λέξεις με "δ".

Βήματα

• Βρείτε 15 εικόνες σχετικές με το φώνημα που θέλετε και κόψτε τις στο ίδιο μέγεθος (εδώ δέντρο, δάσος, δρόμος κτλ).
• Χρειάζεστε ένα κόκκινο χαρτόνι και μια κόλλα.
• Κολλάτε τις εικόνες από κάτω πρός τα πάνω. Στη βάση 5, 4, 3, 2 και 1 στην κορυφή. Έτσι σχηματίζεται ένα δέντρο!

 Οι εικόνες μπορεί να είναι ασπρόμαυρες και να τις ζωγραφίσει μόνο του το παιδί ή έτοιμες (όπως εδώ).

Στόχος είναι η καθημερινή επανάληψη των λέξεων με τρόπο διασκεδαστικό και χαρούμενο για το παιδί!

 

 Ειρήνη Γιαμούκη

Λογοθεραπεύτρια

Twitter.com/@eirinigi

ini_thess@hotmail.com

(Το άρθρο έχει δημοσιευτεί και στο mother.gr)

 

Διαταραχές Άρθρωσης στους Ενήλικες

Τι είναι οι διαταραχές άρθρωσης;
Στην λογοθεραπεία όταν μιλούμε για προβλήματα άρθρωσης εννοούμε την δυσκολία παραγωγής των ήχων της ομιλίας. Εν ολίγοις, πρόκειται για αδυναμία παραγωγής ήχων της ομιλίας όπως-συχνότερα- |r|, |s|, |l| και των συμπλεγμάτων αυτών (|kr|, |vr|, |δr| κοκ, |st|, |sp|, |str| κοκ, |fl|, |θl| |γl| κοκ.), μέσα σε λέξεις στον ελεύθερο λόγο. 
Είναι πολύ συχνό εύρημα στα παιδιά προσχολικής ηλικίας και συνήθως συνιστάται άμεση αντιμετώπιση -κυρίως- προς αποφυγήν επιπλοκών στην σχολική μάθηση και στην σχολική ζωή.


Πού οφείλονται;
Συνήθως οφείλονται σε  δυσκολία συντονισμού κινήσεων των αρθρωτών (γλώσσα,χείλη κλπ), σε ορθοδοντικά προβλήματα ή αποτελούν άμεση συνέπεια καταστάσεων όπως βαρηκοϊα/ κώφωση, αναπτυξιακές διαταραχές, επίκτητες νευρολογικές ασθένειες ή κακώσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (δυσαρθρία, αφασία, λεκτική απραξία).


Οι ενήλικες αντιμετωπίζουν προβλήματα άρθρωσης;
Στους ενήλικες τα προβλήματα άρθρωσης οφείλονται είτε σε αυτές τις αναπτυξιακές δυσκολίες που δεν αντιμετωπίστηκαν εγκαίρως και "ακολουθούν" το άτομο στην ενήλικη ζωή είτε αποτελούν συνοδό σύμπτωμα ή συνέπεια των καταστάσεων που προαναφέρθηκαν.


Πώς γίνεται η διάγνωση στους ενήλικες;
Όταν μιλούμε για μη αντιμετωπισμένα προβλήματα άρθρωσης από την παιδική ηλικία ο ενήλικας αναγνωρίζει και αναφέρει ο ίδιος ότι -για παράδειγμα- "Δεν λέει σωστά το ρο". Σε αυτή την περίπτωση η αξιολόγηση της ομιλίας των ενηλίκων δεν διαφέρει ουσιαστικά από εκείνη των παιδιών: Τυπικά εφαρμόζεται ένα επίσημο ή άτυπο τεστ άρθρωσης ώστε να καταγραφούν οι δυσκολίες. Παρουσιάζονται δηλαδή εικόνες τις οποίες το άτομο καλείται να ονομάσει και ο λογοθεραπευτής καταγράφει λεπτομερώς τους ήχους. Κάποιες φορές η διαγνωστική συνεδρία ηχογραφείται ώστε να γίνει λεπτομερέστερη και πλήρης ανάλυση της ομιλίας. Συνοδευτικά, γίνεται εξέταση των αρθρωτών (γλώσσα, χείλη, γνάθος, δόντια, υπερώα, μάγουλα) ως προς την κινητικότητα, την δύναμη, την θέση, την κατάσταση, τον μυϊκό τόνο. Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει σαφές νευρολογικό ή οργανικό αίτιο η αξιολόγηση συμπεριλαμβάνει περισσότερες και πιο αναλυτικές διαδικασίες για να εντοπιστούν πιθανά γλωσσικά ευρήματα.

Οι διαταραχές άρθρωσης στους ενήλικες θεραπεύονται;
Η θεραπεία μίας απλής δυσκολίας άρθρωσης περιλαμβάνει εξατομικευμένες ασκήσεις αρθρωτών, εκμάθηση του σωστού τόπου και τρόπου άρθρωσης του (των) ζητούμενου (-ων) ήχου (-ων), εξάσκηση της εκφοράς του ήχου μεμονωμένα, σε περιβάλλον λέξης, φράσης και γενίκευση στον ελεύθερο λόγο. Ο χρόνος και η επιτυχία της θεραπείας σαφώς εξαρτάται και από την συμμετοχή του ίδιου του ατόμου που καλείται να εφαρμόζει τις οδηγίες και να ακολουθεί το πρόγραμμα που δίνεται από τον λογοθεραπευτή του. Σημειώνεται ότι μπορεί να χρειαστεί και ορθοδοντική θεραπεία πριν ή παράλληλα με την λογοθεραπευτική αντιμετώπιση όπου κριθεί απαραίτητο.

Το κίνητρο του ενήλικα για να αλλάξει την άρθρωσή του συνήθως είναι κάτι καινούριο στην ζωή του: μία νέα δουλειά, σπουδές, μετακόμιση σε νέο τόπο. Η διαδικασία δεν είναι χρονοβόρα, ούτε επίπονη. Μαζί με την διόρθωση του ήχου, τις περισσότερες φορές επιτυγχάνεται συνειδητοποίηση της διαδικασίας της ομιλίας, ορθότερη αναπνοή, αλλαγή στην όψη του προσώπου και του στόματος (τα χείλη παραμένουν κλειστά σε θέση ανάπαυσης, δεν εξέρχεται σάλιο κατά την ομιλία, δεν μαζεύεται σάλιο στις γωνίες του στόματος, η γνάθος κλείνει σωστά κεντρικά κλπ.), και... φυσικά αυξάνεται η  αυτοπεποίθηση!

Γιατί όχι, λοιπόν;

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Illustration via keepcalm-o-matic

Additional Reading

Speech adaptation: An aerodynamic study of adults with a childhood history of articulation defects http://dx.doi.org/10.1016/0022-3913(85)90647-X

Hall PK, Tomblin JB. A follow-up study of children with articulation and language disorders. Journal of Speech and Hearing Disorders. 1978;43:227–41. [PubMed]

Adult psychosocial outcomes of children with specific language impairment, pragmatic language impairment and autism doi:  10.1080/13682820802708098

Η λέξη "φοβάμαι...."

Μία λέξη και πολλές εκδοχές για το πως τόσο τα παιδιά όσο και οι ενήλικες βιώνουν αυτό το αίσθημα φόβου που την δημιουργεί. 

 Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που εμείς οι άνθρωποι από παιδιά, όπως μας διδάσκουν οι γονείς μας, μαθαίνουμε να τον αποφεύγουμε περίτεχνα. Μαθαίνουμε είτε να τον κουκουλώνουμε αποφεύγοντας τον, είτε να τον καταπιέζουμε πιέζοντας τον εαυτό μας να μην τον δεί. Ο φόβος πολλές φορές κεκαλυμένα είναι ένα σοβαρό εμπόδιο τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες, που μπαίνει μπροστά μας και δεν μας αφήνει να προχωρήσουμε στο να γνωρίσουμε ουσιαστικά τόσο τον εαυτό μας όσο και τις αντοχές μας με αποτέλεσμα να μην μας αφήνει να διαχειριστούμε ουσιαστικά τα συναισθηματά μας. Ο πιο συχνός φόβος μας είναι αυτός της απόρριψης που μας κάνει να χάνουμε τον εαυτό μας, να σαμποτάρουμε εμάς και να φερόμαστε εντελώς διαφορετικά από αυτό που αρμόζει στα θέλω μας.

 Τι είναι όμως ο φόβος τελικά;
Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα του ανθρώπου που προκαλείται προστατευτικά όταν συνειδητοποιείται ένας πραγματικός ή πλασματικός κίνδυνος. Είναι ένα προστατευτικό συναίσθημα και αρκετά παρεξηγημένο τόσο από τα παιδιά όσο και από τους ενήλικες! Πολλές φορές τον φόβο τον εκφράζουμε σε καταστάσεις που ουσιαστικά αυτό που μας διακατέχει είναι το άγνωστο και το διαφορετικό και τότε και ως παιδιά και ως ενήλικες το μπερδεύουμε με το άγχος. Αυτά τα δύο όμως συναισθήματα είναι εντελώς διαφορετικά και όταν εμείς τα μπερδεύουμε φτιάχνουμε ένα κουβάρι που πραγματικά δεν ξετυλίγεται εύκολα.
Ας επιστρέψουμε όμως σε αυτή την λέξη που μόνο στο άκουσμα της ταραζόμαστε. Αν ρωτήσουμε τι είναι αυτό το συναίσθημα θετικό ή αρνητικό η απάντηση που θα λάβουμε θα είναι το αρνητικό. Φόβος λοιπόν παρεξηγημένο συναίσθημα αφού το να θέλουμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας σίγουρα είναι θετικό. Άρα και η λέξη φοβάμαι παρεξηγημένη τόσο απ΄τα παιδιά όσο και από τους ενήλικες. Έτσι και λόγω του ότι δεν μάθαμε να τον διακρίνουμε δεν μπορούμε να κάνουμε και τίποτα για να τον δούμε θετικά. Ο φόβος πρέπει να αντιμετωπίζεται και τα όπλα που έχουμε απεναντί του είναι πολύ συγκεκριμένα: εικόνα εαυτού, ενσυναίσθηση, συνειδητοποίηση και πράξη. Άλλωστε τι είναι προτιμότερο να τον δούμε θετικά; ή αρνητικα; Κι αν τον δούμε αρνητικά τι θα καταφέρουμε; Κι αν τον δούμε θετικά; Το μόνο σίγουρο είναι πως ότι κι αν αποφασίσουμε να κάνουμε κατά την προσπάθεια μας να τον αντιμετωπίσουμε, θα έχουμε κερδίσει κάτι πολύ σημαντικό. Την συνέπεια στον εαυτό μας!

Γαλανού Σταυρούλα
Λογοθεραπεύτρια
Λόγου Ίασις-Γαλανού Σταυρούλα
Αθανασίου Διάκου 26, Ελληνικό
logou_iasis@hotmail.com

Illustration via Paula J. Becker

Φάρμακα που επηρεάζουν την φωνή

Illustration by Paul Lachine

  Η υγιής φωνή είναι πολύ σημαντική για όλους μας και πολύ περισσότερο ακόμα για τους επαγγελματίες χρήστες φωνής (τραγουδιστές, εκπαιδευτικούς, ιερείς, ψάλτες, ηθοποιούς, λογοθεραπευτές, δημοσιογράφους κλπ). Τηρώντας κάποιους βασικούς και απλούς κανόνες υγεινής φωνής μπορούμε να αποφύγουμε πιθανό τραυματισμό των φωνητικών χορδών και να περιορίσουμε την πιθανότητα εμφάνισης δυσφωνίας. Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζουμε πως οι ουσίες που περιέχονται σε κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα μπορούν να επηρεάσουν τη φωνητική μας ικανότητα και να αποτελέσουν επιβαρρυντικό παράγοντα σε μία ήδη καταπονημένη φωνή. Η συχνότερη επίδραση στον φωνητικό μηχανισμό είναι η ξηρότητα της βλεννογόνου που με την σειρά της προκαλεί ντόμινο συμπτωμάτων: βραχνάδα, αίσθημα στεγνού λαιμού, βήχα, λαρυγγίτιδες, αύξηση πιθανότητας τραυματισμού φωνητικών χορδών (πχ. οζίδια φωνητικών χορδών). Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η μη ορθή χρήση των φαρμάκων (υπερδοσολογία, ανεπαρκής δοσολογία αντιβιοτικών κλπ) και η αλληεπίδραση μεταξύ κάποιων ουσιών αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων δυσφωνίας.
  Εάν είστε επαγγελματίας χρήστης φωνής ενημερώστε τον γιατρό σας πριν από την συνταγογράφηση και συζητήστε τις πιθανές παρενέργειες του φαρμάκου.
  Προσοχή! Η λίστα δημιουργήθηκε για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν παρακάμπτει σε καμία περίπτωση τις συμβουλές του γιατρού σας.
 
To NCVS αναφέρει τις παρακάτω ουσίες και φάρμακα:

Φάρμακα που επιδρουν στην φωνή

Προσοχή! Η λίστα δημιουργήθηκε για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν παρακάμπτει σε καμία περίπτωση τις συμβουλές του γιατρού σας

Via The National Center For Voice and Speech

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

Όταν η Λογοθεραπεία Πηγαίνει Σινεμά!

BAFTA 2011 front cover (The King's Speech)

Όταν οι δημιουργοί ταινιών εμπνέονται από την ζωή μπορούν να προκύψουν αριστουργήματα αλλά και... γκάφες! Οι παρακάτω ταινίες σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με προβλήματα λόγου ή αναπτυξιακές διαταραχές. Σε κάποιες από αυτές οι διαταραχές λόγου αποδίδονται επιτυχημένα, σε κάποιες υπερβολικά και σε άλλες χωρίς καν να προσεγγίζουν. Δείτε τις και κρίνετε μόνοι σας!

 The King's Speech — 2010

Θέμα: Τραυλισμός

 

Περίληψη: Ο Βασιλιάς Γεώργιος VI (Colin Firth) της Βρετανίας έχει τραυλισμό. Κι ενώ καλείται να αποδείξει ότι είναι κατάλληλος για το ρόλο του μονάρχη, ο εκκεντρικός λογοθεραπευτής Lionel Logue (Geoffrey Rush) αναλαμβάνει την θεραπεία του και την προετοιμασία των μακροσκελών λόγων του βασιλιά.
Video

Temple Grandin *** — 2010

Θέμα: Αυτισμός

Περίληψη: Βιογραφική ταινία για την ζωή της Temple Grandin (Claire Danes) μίας γυναίκας με αυτισμό, καθηγήτριας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, συγγραφέα και ακτιβίστριας για τα δικαιώματα των ζώων.
Video 

Adam *— 2009

Θέμα: Σύνδρομο Asperger

Περίληψη: Η ταινία εξιστορεί την σχέση του Adam (Hugh Darcy), ενός ατόμου με σύνδρομο Asperger και της Beth (Rose Byrne), της γυναίκας των ονείρων του.
Video

  Mary and Max *— 2009

 Θέμα: Σύνδρομο Asperger

Περίληψη: Η Mary (Bethany Whitmore / Toni Collette) είναι ένα μοναχικό 8χρονο παιδί που ζει σε ακατάλληλο περιβάλλον. Μία μέρα αποφασίζει να γράψει ένα γράμμα στον (άγνωστό της) Max (Philip Seymour Hoffman) του οποίου η παχυσαρκία και οι κρίσεις πανικού τον εμποδίζουν να συναναστραφεί με άλλους ανθρώπους. Ανάμεσά τους αναπτύσσεται μια βαθιά, πολύχρονη φιλία στην διάρκεια της οποίας ο Max θα διαγνωστεί με Σύνδρομο Asperger και κατάθλιψη.
Video

The Memory Keeper's Daughter  ***— 2008

Θέμα: Σύνδρομο Down

Περίληψη: Ένας πατέρας (Dermot Mulroney) χωρίζει τον νεογέννητο γιο του από την δίδυμη αδελφή του για να μην μάθει ποτέ εκείνος και η μητέρα του ότι το κορίτσι γεννήθηκε με σύνδρομο Down. Τα χρόνια περνούν, το μυστικό στοιχειώνει τον πατέρα ο οποίος βιώνει την κατάρρευση της οικογένειάς του.
Video

The Black Balloon — 2008

Θέμα: Αυτισμός

Περίληψη: Το μόνο που ζητά ο Thomas (Rhys Wakefield) είναι μία ομαλή εφηβεία η οποία όμως αναστατώνεται συνεχώς από τον αδερφό του Charlie (Luke Ford) που έχει αυτισμό. Θα καταφέρει τελικά ο Thomas με την βοήθεια της κοπέλας του (Gemma Ward) να αποδεχτεί τον αδερφό του;
Video

Le Scaphandre et le Papillon ***— 2007

Θέμα: Σύνδρομο Εγκλεισμού

Περίληψη: Ο Bauby (Mathieu Amalric) υποφέρει από σύνδρομο εγκλεισμού, δεν μπορεί να κινηθεί ούτε να μιλήσει, αλλά η διανοητική του κατάσταση παραμένει άθικτη. Εφόσον μπορεί μπορεί μόνο να ανοιγοκλείσει το δεξί μάτι, αποφασίζει να γράψει ένα βιβλίο το οποίο υπαγορεύει γράμμα- γράμμα στην λογοθεραπεύτριά του.
Video 

Taare Zameen Par (Like Stars on Earth) — 2007

Θέμα: Δυσλεξία

Περίληψη: Ο οκτάχρονος Ishaan είναι άριστος καλλιτέχνης αλλά δεν τα πάει πολύ καλά στο σχολείο. Κι ενώ όλοι πιστεύουν ότι είναι τεμπέλης και μπελάς, ο νέος δάσκαλος των καλλιτεχνικών που υποψιάζεται ότι το παιδί έχει δυσλεξία, χρησιμοποιεί τεχνικές και τον βοηθά να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του.
Video 

The Boy Inside ***— 2006

Θέμα: Σύνδρομο Asperger

Περίληψη: Η ταινία ακολουθεί τον Adam που προσπαθεί να τελειώσει το σχολείο και να κατανοήσει την ζωή γενικά, και την οικογένειά του που βρίσκεται στα όρια καθώς παλεύει με τον αυτισμό σε μία κοινωνία που τώρα αρχίζει και αντιλαμβάνεται τι σημαίνει.

Snow Cake *— 2006

Θέμα: Αυτισμός Υψηλής Λειτουργικότητας

Περίληψη: Η δραματική ιστορία της φιλίας μεταξύ μίας γυναίκας με υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό (Sigourney Weaver) και ενός άντρα που τραυματίζεται σε θανατηφόρο ατύχημα (Alan Rickman).
Video

Mozart and the Whale *— 2005

Θέμα: Σύνδρομο Asperger

Περίληψη: Η ρομαντική ιστορία της σχέσης του Donald (Josh Hartnett) και της Isabelle (Radha Mitchell) δύο ατόμων με σύνδρομο Asperger. Ο Donald συντονίζει μία ομάδα αυτοβοηθειας για άτομα με αυτισμό στην οποία παραπέμπεται η Isabelle από τον γιατρό της.
Video

Έξι Τεχνικές για να Βοηθήσετε το Παιδί με Διάσπαση Προσοχής να σας Ακούσει

 Σαφώς είναι αρκετά ενοχλητικό για γονείς και εκπαιδευτικούς όταν τα παιδιά δεν ακούν και δεν υπακούν στις εντολές που τους δίνονται. Όταν ένα παιδί με Διαταραχή Ελειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) αποτυγχάνει να ακολουθήσει τις οδηγίες σας, μπορεί να υποθέσετε ότι φέρεται προκλητικά και αντιδρστικά σκοπίμως. Το πρώτο που θα πρέπει να θυμάστε όταν απευθύνεστε σε ένα παιδί με Διάσπαση Προσοχής είναι ότι δυσκολεύεται περισσότερο από άλλα παιδιά:

• να εστιάσει σε αυτά που του λέτε
• να διακόψει και να απεμπλακεί από αυτό που κάνει εκείνη την στιγμή (ειδικά εάν πρόκειται για κάτι ευχάριστο)
• στην εργαζόμενη μνήμη

Για να αυξήσετε τις πιθανότητες να σας ακούσει, να θυμηθεί τι είπατε και να υπακούσει ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ ακολουθήστε τις παρακάτω τεχνικές:

1. Εξασφαλίστε βλεμματική επαφή. 
Βεβαιωθείτε ότι κερδίσατε την προσοχή του/ της πρώτα πριν δώσετε οδηγίες. Κάνετέ τον/ την να σας κοιτάξει ώστε να αποσπάσετε την προσοχή του από την τηλεόραση, τον υπολογιστή, το παιχνίδι. Στη σχολική αίθουσα ζητήστε του/ της να καθίσει σε μέρος που να εχει άμεση οπτική επαφή με τον δάσκαλο, απέναντι ακριβώς ή σε μπροστινό θρανίο.

2. Δώστε απλές και περιεκτικές οδηγίες.
Χρησιμοποιήστε όσο δυνατόν λιγότερες λέξεις για να μεταφέρετε αυτό που θέλετε στο παιδί: "Σοφία, φόρεσε τα παπούτσια σου τώρα.", "Άνοιξε το βιβλίο της Γλώσσας στην σελίδα 20".

3. Επιβεβαιώστε ότι το παιδί σας άκουσε και ξέρει τι πρέπει να κάνει.
Ένας τρόπος είναι να του ζητήσετε να επαναλάβει αυτό που του ζητήσετε. Επίσης μπορείτε να κάνετε στοχευμένες ερωτήσεις όπως: "Πού πρέπει να πας τώρα;".

4. Αποφύγετε να δίνετε οδηγίες πολλαπλών σταδίων.
Όταν είναι εφικτό να δίνετε μία οδηγία την φορά. Η εργαζόμενη μνήμη των παιδιών με ΔΕΠ-Υ είναι αδύναμη και δυσκολεύονται να συγκρατήσουν πολλές πληροφορίες, ειδικότερα εάν ταυτόχρονα κάνουν κάποια δραστηριότητα.

5. Χρησιμοποιήστε οπτικά βοηθήματα.
Εάν είναι απαραίτητο να δοθούν στο παιδί πολλαπλές οδηγίες, ένα οπτικό βοήθημα μνήμης είναι το ιδανικό μέσο υπενθύμισης: χρησιμοποιήστε ένα αριθμημένο σχεδιάγραμμα, μία λίστα, εικόνες, χαρτάκια post-it όπου θα εξηγείτε ακριβώς τι πρέπει να κάνει.

6. Αποφύγετε τιις αόριστες οδηγίες που μπορεί να παρερμηνευτούν.
Η πιο κλασική είναι "Φτιάξε το δωμάτιό σου". Γίνετε πιο συγκεκριμένοι και καθορίστε τι ακριβώς εννοείτε με λογίκες και εύχρηστες γαι το παιδί εντολές: "1. Τα άπλυτα στο καλάθι, 2. Τα παιχνίδια στο κουτί, 3. Κρέμασε την βρεγμένη πετσέτα στο μπάνιο." Έτσι οι οδηγίες μπορούν να δοθούν γραπτώς σε μορφή λίστας ώστε να μπορεί το παιδί να διαγράφει ό,τι έχει ολοκληρώσει και να προχωρά στην επόμενη εργασία.

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

 
Adapted from 

1. Sandra Rief (2005) How to Reach & Teach Children with ADD/ADHD, Second Edition, San Francisco: Jossey Bass
2. Sandra Rief (2008)The ADD/ADHD Checklist: A Practical Reference for Parents & Teachers, Second Edition.San Francisco: Jossey Bass

 
Illustration via Richard Wilkinson
 

Ευτυχισμένα παιδιά χρειάζονται ευτυχισμένους γονείς! (Μέρος 2ο)

 Πολλοί γονείς από την στιγμή που θα παίξουν τον ρόλο του γονέα ξεχνούν τον εαυτό τους και ζούν μονάχα για τα παιδιά τους. Αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος. Μέσα σε αυτό οι γονείς αθελά τους δίνουν τον ρολό του γονέα στα παιδιά τους και αυτά συνεχώς παίζουν ένα παιχνίδι ικανοποίησης ως προς τους γονείς για να καταφέρουν να κερδίσουν την ατομική τους ευτυχία. Έτσι οι γονείς αφήνουν τα θέλω τους, παρατούν την σχέση τους, δεν φροντίζουν τον εαυτό τους και πέφτουν πάνω στα παιδιά τους καταλήγοντας να έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους σαν άνθρωποι, σαν γονείς και σαν σύντροφοι. Όταν όλα αυτά τα συνειδητοποιήσουν πρέπει να δράσουν. Να τα πούν στον συντροφό τους και να καταβάλλουν ουσιαστική προσπάθεια για να επαναπροσδιορίσουν τους ρόλους μέσα στο σύστημα της οικογενειάς τους. Αν αυτή η προσπάθεια γίνει ουσιαστικά και δεν επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά και ώριμα την επιλογή που θα κάνουν. Το να ζούν συμβιβαστικά σίγουρα όπως αναφέραμε και σε προηγούμενο άρθρο δεν θα κάνει ποτέ τα παιδιά τους ευτυχισμένα. Σε αντίθεση θα τους μάθει να συμβιβάζονται στην ζωή τους και να μην κυνηγούν τα όνειρα και τις επιθυμίες τους. Θα τους μάθει να παραιτούνται από το μέλλον τους και την ίδια τους την ζωή. Θα τους μάθει να καταπιέζουν τα θέλω τους και να λειτουργούν με πρέπει που δεν θα είναι δικά τους. 

 
 Όπως αναφέραμε, η απόφαση ενός χωρισμού δεν είναι μία απόφαση που πρέπει να παίρνεται από τους γονείς εν βρασμώ. Πρέπει να είναι μία ώριμη απόφαση και αυτό σημαίνει πως μέσα σε αυτήν δεν χωρά θυμός. Το πρώτο πράγμα που πρέπει οι γονείς να καταφέρουν είναι μία ώριμη συζήτηση μεταξύ τους χωρίς θυμό. Και οι δύο χωρίς να κατηγορήσουν ο ένας τον άλλον θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να επικοινωνήσουν ξεκάθαρα ο ένας στον άλλον την ανάγκη του. Η συζήτηση θα πρέπει να αφορά την ευτυχία των παιδιών και μέσα σε αυτήν θα πρέπει να αναφερθούν και οι δύο στο τι θεωρούν ότι θα έκανε ουσιαστικά ευτυχισμένα τα παιδιά τους, χωρίς να ξεχνούν ότι τα παιδιά θέλουν να τους βλέπουν ξεχωριστά αλλά και μαζί ευτυχισμένους για να νιώθουν ασφάλεια και να μην παίρνουν το βάρος της ευτυχίας τους πάνω τους. Από εκεί και πέρα ακόμα κι αν κάποιος από τους δύο δεν μπορεί να διαχειριστεί τον θυμό του θα πρέπει ο άλλος να γίνει δέκτης όσο κι αν αυτό πονά με στόχο τα παιδιά. Το να διασφαλίσουμε στα παιδιά την ευτυχία τους απαιτεί το να είμαστε ξεκάθαροι στο ότι αλλάζουν τα δεδομένα σε ότι αφορά την σχέση μεταξύ των γονέων αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν αλλάζει την γονεΐκη μας σχέση μαζί τους. Αυτό θα βοηθήσει και τα δύο μέλη της σχέσης να μην αλλάξουν καθημερινές συνηθείες τους και να μην ταράξουν τα δεδομένα μέσα στα οποία τα παιδιά μεγαλώνουν καθώς επίσης και να μην αλλάξουν για κανέναν από τους δύο τα δεδομένα της καθημερινότητας επομίζοντας παραπάνω ευθύνες σε αυτόν που θα έχει την επιμέλεια. Στα παιδιά θα πρέπει να γίνεται ξεκάθαρη συζήτηση κι από τους δύο γονείς για την αλλαγή των δεδομένων στην συζηγική σχέση και να γίνεται ξεκάθαρο με συγκεκριμένο τρόπο το ότι τίποτα δεν αλλάζει στην γονεική σχέση. Ο δρόμος που θα περπατήσουν από εκεί και πέρα δεν θα είναι εύκολος όμως αν αυτά που είπαν τα τηρήσουν τα παιδιά πολύ σύντομα θα κατανοήσουν ξεκάθαρα την καινούρια κατάσταση και το σημαντικότερο όλο αυτό θα το έχουν βιωσει μέσα σε ένα περιβάλλον που θα τους έχει δώσει συναισθηματική αλλά και πρακτική ασφάλεια. Έτσι, ο στόχος του ευσυνείδητου γονέα, που είναι να μεγαλώσει ευτυχισμένα παιδιά που θα ζήσουν για αυτά την ζωή τους, θα μάθουν να διεκδικούν, να παλεύουν και θα είναι ώριμοι ενήλικες θα επιτευχθεί.

 Ως γονείς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εκτός από τον ρόλο μας ως γονείς έχουμε να παίξουμε και άλλους ρόλους με σημαντικότερο αυτόν των δικών μας επιθυμιών και αναγκών που θα μας κάνει ευτυχισμένους άρα και πολύ καλύτερους γονείς. Ευτυχισμένα παιδιά χρειάζονται ευτυχισμένους γονείς!

Γαλανού Σταυρούλα

Λογοθεραπεύτρια

Λόγου Ίασις-Γαλανού Σταυρούλα

Αθανασίου Διάκου 26, Ελληνικό

logou_iasis@hotmail.com

 Διαβάστε και το πρώτο άρθρο της Σταυρούλας Γαλανού "Ευτυχισμένα παιδιά χρειάζονται ευτυχισμένους γονείς!" 

 Illustration via Pascal Campion