"Γιατί το ήλιο κάνει την φωνή μας να ακούγεται αστεία;"

 
Όταν μιλούμε στην καθημερινή μας ζωή, ο αέρας που εισπνέουμε ακολουθεί μία συγκεκριμένη διαδρομή στο σώμα μας: κατά την έξοδό του περνά από τους πνεύμονες στον λάρυγγα και βγαίνει από το στόμα. Η φωνή μας δημιουργείται από την ταλάντωση που προκαλεί ο αέρας στις φωνητικές μας χορδές που βρίσκονται στον λάρυγγα. Η ταλάντωση ανακινεί τα μόρια του αέρα σε τέτοιον βαθμό που προκαλούνται ηχητικές συχνότητες. Ο ήχος μεταφέρεται με τον αέρα κατά την έξοδο από το στόμα όπου τον χειριζόμαστε με τα όργανα άρθρωσης (γλώσσα, χείλη κλπ.) και αντήχησης και διαμορφώνουμε την ομιλία.

Η παραμικρή αλλαγή σε αυτήν τη διαδρομή μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που ακούγεται ο ήχος. Αυτό σημαίνει πως ο καθένας μας παράγει ήχους σε συγκεκριμένες συχνότητες που αποτελούν κατά κάποιον τρόπο το φωνητικό μας αποτύπωμα.

Τι συμβαίνει όμως με το ήλιο (He);

Το ήλιο είναι πιο ελαφρύ και λιγότερο πυκνό αέριο από ότι το άζωτο (το κύριο συστατικό του αέρα που αναπνέουμε) κάτι που διευκολύνει τα κύμματα ήχου να ταξιδεύουν με μεγαλύτερη ταχύτητα. Αυτό προκαλεί προσωρινή αλλαγή στην ποιότητα της φωνής μας και την κάνει να ακούγεται ψιλή και τσιριχτή, κάπως σαν του Donald Duck. Οι επιστήμονες δεν έχουν συμφωνήσει ποια ακριβώς χαρακτηριστικά της φωνής μας αλλάζει: παλαιότερα θεωρούνταν ότι αυξάνει την βασική συχνότητα της φωνής ενώ τελευταία πιστεύεται ότι επηρεάζει το τέμπο αφού η συχνότητα εξαρτάται βασικά από τη μάζα και τη δόνηση των φωνητικών χορδών που στην πραγματικότητα δεν μεταβάλλονται από το ήλιο.

Φυσιολογική φωνή                      
Φωνή μετά από εισπνοή ήλιου     

Ενώ σε γενικές γραμμές το ήλιο δεν είναι επικίνδυνο, καλό είναι να αποφεύγετε να εισπνέετε απευθείας από την φιάλη αερίου καθώς εκεί βρίσκεται σε υψηλή πίεση. Προτιμάτε να εισπνεύσετε από μπαλόνι. Μετά από κάθε εισπνοή ηλίου αναπνεύσετε κανονικά αέρα για λίγα λεπτά.

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

Περισσότερα εδώ:

1. Why does inhaling helium make one's voice sound strange?
2. The History and Physics of Heliox (pdf)
3. Why helium makes your voice squeaky
4. Speech and helium speech, with a brief introduction to the physics of the voice 
5. Vocal register "shift" identification in a modified breathing atmosphere.
6. Wikipedia

Photo via Photojojo's tumblr
Voice Samples via Speech and helium speech, with a brief introduction to the physics of the voice