23 Φεβ 2012

Επιστημονική Βιβλιοθήκη: Βασικές Γνώσεις Ορθοδοντικής για Λογοθεραπευτές

 
Το βιβλίο αυτό παρέχει στους λογοθεραπευτές τις βασικές γνώσεις της ορθοδοντικής επιστήμης, τον τρόπο και τον χρόνο παρέμβασης καθώς και το χρονικό σημείο στο οποίο θα ενσωματωθεί η λογοθεραπευτική αντιμετώπιση, η μυολειτουργική θεραπεία. Κυρίως εξηγεί τον χρόνο και το είδος της παρέμβασης και περιγράφει τον τρόπο συνεργασίας του λογοθεραπευτή με τον ορθοδοντικό σε περιπτώσεις παιδιών με σύνδρομο Down, σε ασθενείς με εγκεφαλικές παρέσεις και σε περιστατικά με χειλεογναθοϋπερωιοσχιστίες. Απευθύνεται σε όλους τους λογοθεραπευτές, ορθοδοντικούς, εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και σε όσους ασχολούνται με τις διαταραχές της μάσησης και της κατάποσης καθώς και στους φοιτητές των αντίστοιχων κατευθύνσεων. 


Συγγραφέας: Renate Clausnitzer 
Εκδόσεις: Ρόδων
ISBN: 978-960-98421-3-6

Έτος Έκδοσης: 2010

14 Φεβ 2012

Δυσρυθμίες ομιλίας και Αναπτυξιακός Τραυλισμός: Πότε είναι φυσιολογικό;


Όλα τα παιδιά, ειδικότερα στις ηλικίες μεταξύ δύο και έξι ετών, ενίοτε "σκοντάφτουν" ή κομπιάζουν καθώς αρχίζουν να συνθέτουν ήχους, λέξεις και προτάσεις. Αυτές οι φυσιολογικές δυσρυθμίες (δυσκολίες στο ρυθμό, στη ροή της ομιλίας) διαφέρουν από τον τραυλισμό και σε συχνότητα εμφάνισης και στον τρόπο που παράγονται. Τα παρακάτω παραδείγματα περιγράφουν κάποιες φυσιολογικές δυσρυθμίες:

1. Επαναλήψεις ολόκληρων λέξεων και προτάσεων -"Είναι, είναι στο σπίτι." "Εγώ θέλω, Εγώ θέλω καραμέλες."
2. Αναθεωρήσεις φράσεων ή παρεμβολές - "Πήγαμε, πήγα στο σχολείο."
3. Παύσεις με ηχητικά στοιχεία - "Βάλε μου, εεεεε, χυμό."
4. Σιωπηλές παύσεις - "Μαμά, δώσε μου (παύση) τη μπάλα."
5. Σπάνιες, απλές, μονές επαναλήψεις μέρους της λέξης - "Α-α-αφού είπες ότι θα το φέρεις."
6. Ανολοκλήρωτες προτάσεις - "Θέλω να παίξουμε με..."

Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στον αριθμό και στον τύπο των φυσιολογικών δυσρυθμιών που παράγουν τα παιδιά. Κάποια παιδιά θα διατηρήσουν καλή ευφράδεια εκτός από περιστασιακούς δισταγμούς ή παύσεις. Άλλα, μπορεί να παρουσιάσουν όλο το εύρος των δυσρυθμιών στην ομιλία που περιγράφηκαν παραπάνω. Γενικά, οι πιο συχνές φυσιολογικές δυσρυθμίες είναι οι επαναλήψεις ολόκληρων λέξεων οι οποίες συμβαίνουν συχνότερα στη αρχή των προτάσεων. Τα αγόρια παράγουν περισσότερες επαναλήψεις λέξεων από τα κορίτσια, ωστόσο οι επαναλήψεις μειώνονται καθώς το παιδί μεγαλώνει, ανεξαρτήτως φύλου.

Θα έχετε παρατηρήσει ότι οι δυσρυθμίες του παιδιού εμφανίζονται συχνότερα σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Οι φυσιολογικές δυσρυθμίες δείχνουν να πληθαίνουν υπό κάποιες συνθήκες. Όταν το παιδί είναι πολύ κουρασμένο, ενθουσιασμένο ή συνομιλεί με κάποιον ενήλικα, τυπικά οι δυσρυθμίες θα ενταθούν. Επίσης η συνομιλία με κάποιον που μιλά πολύ γρήγορα ή είναι απρόσεκτος μπορεί να δυσκολέψει το παιδί να διατηρήσει τη δική του ευφράδειά. Από την άλλη όταν το ίδιο το παιδί διακόπτει τον ομιλητή ή προσπαθεί να εκφραστεί με λιγότερο οικείο λεξιλόγιο, αναμένεται αύξηση των φυσιολογικών δυσρυθμιών.

Πώς όμως πρέπει να αντιδράσετε στις δυσρυθμίες που παράγει το παιδί όταν μιλά;
  • Δώστε προσοχή όταν  το παιδί μιλά.
  • Μη βιάζεστε. Σταματήστε και ακούστε.
  • Μιλάτε αργά
  • Μη διακόπτετε και μη συμπληρώνετε τις προτάσεις του
  • Ποτέ μην προτείνετε έναν διαφορετικό τρόπο ομιλίας (όπως "πιο αργά", "πες το ξανά")
  • Επαναδιατυπώστε τα λόγια του παιδιού με ήρεμο τρόπο, για παράδειγμα "Μου Μου Μου έσπασε το παιχνίδι." "Σου έσπασε το παιχνίδι; Πού είναι; Έλα να το φτιάξουμε."
Όταν αυτές οι δυσρυθμίες της ομιλίας αυξάνουν σε συχνότητα και πολυπλοκότητα καθώς το παιδί μεγαλώνει, αυξάνει και η πιθανότητα διάγνωσης τραυλισμού. Ο τραυλισμός που εμφανίζουν τα περισσότερα νήπια είναι περιστασιακός. Ωστόσο, εάν εντοπίσετε τα παρακάτω σημάδια, είναι καλό να απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή:

  • Εάν το παιδί δείξει ότι αναγνωρίζει τις δυσρυθμίες του (π.χ. αρνείται να μιλήσει,  αποφεύγει  συγκεκριμένες περιστάσεις όπου χρειάζεται να μιλήσει ή σας λέει πως του είναι δύσκολο να μιλάει)
  • Εάν το παιδί εμφανίζει μη-λεκτικές συμπεριφορές όπως νευρικές κινήσεις του ποδιού, του κεφαλιού, βλεφαρίσματα.
  • Εάν το παιδί παρουσιάσει κάποιες από τις παρακατάτω δυσρυθμίες για περισσότερο από έναν μήνα:
                  -Επαναλήψεις - "Θέλω μπα-μπα-μπα-μπανάνα."
                  -Παρατάσεις - "Μμμμαμά"
                  -Παύσεις - "Δώσε μου την (παύση) κούκλα."


Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Προτεινόμενη βιβλιογραφία
  1. American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text rev.). Washington, DC.
  2. Dowling, CF., Differentiating Normal Speech Dysfluency From Stuttering In Children, Nurse Pract, Volume 19, Issue 2, February 1994 Pages 34-5.
  3. Onslow M, Gardner K, Bryant KM, Stuckings CL, Knight T., Stuttered and Normal Speech Events in Early Childhood. The Validity of a Behavioral Data Language, Journal of Speech and Hearing Research Volume 35, February 1992, pages 79-87 .
  4. Weir E, Bianchet S., Developmental dysfluency: early intervention is key., CMAJ., Volume 170, Issue 12,  June 2004, pages 1790-1791.
  5. William O. Haynes, Stephen B. Hood, Language and disfluency variables in normal speaking children from discrete chronological age groups, Journal of Fluency Disorders, Volume 2, Issue 1, March 1977, Pages 57-74, ISSN 0094-730X, 10.1016/0094-730X(77)90010-9.

7 Φεβ 2012

Πώς να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης πνευμονίας λόγω εισρόφησης


Η πνευμονία λόγω εισρόφησης είναι μία από τις πιο σοβαρές επιπλοκές της δυσφαγίας. Ο όρος "εισρόφηση" (aspiration) χρησιμοποιείται για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία τροφές ή υγρά περνούν από τον λάρυγγα στην τραχεία και καταλήγουν στους πνεύμονες, αντί για τη φυσιολογική πορεία της τροφής από τον οισοφάγο στο στομάχι κατά την κατάποση. Επαναλαμβανόμενα περιστατικά εισρόφησης μπορεί να οδηγήσουν σε πνευμονία.

Βεβαίως, ο καλύτερος τρόπος περιορισμού του κινδύνου εισρόφησης είναι η πλήρης αξιολόγηση του μηχανισμού κατάποσης από ωτο-ρινο-λαρυγγολόγο και ειδικό λογοθεραπευτή, ο οποίοι θα εντοπίσουν το πρόβλημα, θα οργανώσουν το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για τη βελτίωση της κατάποσης και θα ορίσουν τις καταλληλότερες και ασφαλέστερες τροφές και υγρά για την κάθε περίπτωση.
Ωστόσο, ο ίδιος ο ασθενής μπορεί να βοηθήσει τον εαυτό του κάνοντας κάποια απλά βήματα προς τη βελτίωση της διαδικασίας κατάποσης, παράλληλα με τις οδηγίες του λογοθεραπευτή του. Κι αυτό γιατί η έρευνα έχει εντοπίσει κάποιους παράγοντες που επιβαρρύνουν την κατάσταση του ασθενή με δυσφαγία, που όμως μπορεί να χειριστεί και να αντιμετωπίσει ο ίδιος:

1. Φτωχή στοματική υγιεινή/ εξάρτηση της στοματικής υγιεινής από τρίτους:
Η ίδια η εισρόφηση σαν κατάσταση είναι άσχημη, αλλά επιβαρρύνεται και από αυτό το οποίο εισροφάται. Η φτωχή στοματική υγιεινή προκαλεί συσσώρευση βακτηριδίων στο στόμα. Τα βακτήρια αυτά μεταφέρονται στους πνεύμονες μαζί με το σάλιο και τις τροφές που εισροφούνται προκαλώντας λοιμώξεις. Αυτός ο κίνδυνος μπορεί να περιοριστεί με συχνό βούρτσισμα των δοντιών, των ούλων και της γλώσσας και με τη χρήση ενός καλού αντισηπτικού στόματος.

2. Εξάρτηση της σίτισης από τρίτους.
Συνήθως σε ιδρύματα, οι επαγγελματίες φροντιστές καλούνται να σιτίσουν όσους περισσότερους ασθενείς μπορούν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Έτσι, δίνονται μεγάλες μπουκιές, πολύ γρήγορα, κάτι που δεν επιτρέπει σε στρατηγικές υποβοήθησης της κατάποσης να λειτουργήσουν (πχ. πολλές καταπόσεις για μία μπουκιά, χορήγηση υγρών για να παρασύρουν τυχόν υπολείμματα τροφής). Σε αυτή την περίπτωση ο φροντιστής θα πρέπει να ενημερωθεί για την κατάσταση του ασθενούς από την οικογένεια και να συμβουλευτεί έναν ειδικό λογοθεραπευτή για τυχόν τεχνικές που μπορεί να χρησιμοποιήσει κατά τη σίτιση ώστε να αποφύγει τον κίνδυνο πνευμονίας.

3. Αδύναμος βήχας.
Ο βήχας είναι η φυσική προστασία του σώματος από την εισρόφηση. Οπότε στη δυσφαγία ένας έντονος, δυνατός βήχας ναι, κάνει καλό! Εάν ο βήχας είναι αδύναμος, πολλές φορές μπορεί να βελτιωθεί με τη θεραπεία κατάποσης. Ένα ακόμη προληπτικό μέσο κατά της πνευμονίας είναι η καλή σωματική κατάσταση, εννοώντας πως οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα είναι καλύτερη από την ακινησία. Το άτομο που κινείται κατά τη διάρκεια της ημέρας έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξει πνευμονία από εισρόφηση από εκείνο το άτομο που δεν δραστηριοποιείται.

4. Ένα στεγνό στόμα αναπτύσσει περισσότερα βακτήρια.
Μία πολύ συχνή παρενέργεια πολλών φαρμάκων είναι το στεγνό στόμα ή ξηροστομία. Όταν μειώνεται η παραγωγή σάλιου, τα βακτήρια συσσωρεύονται και αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης ουλίτιδας και τερηδόνας. Αυτό μας οδηγεί ξανά στην πρώτη παρατήρηση με τα βακτήρια που ταξιδεύουν προς τους πνεύμονες. Εάν τα φάρμακα του ασθενή του προκαλούν ξηροστομία, μπορεί να το συζητήσει με τον γιατρό του για να δει εάν μπορεί να του χορηγήσει κάποιο άλλο φάρμακο χωρίς αυτή την παρενέργεια.

5. Ξεκούραση μετά το φαγητό.
Ο κίνδυνος εισρόφησης δεν σταματά μόλις τελειώσει το γεύμα. Τα άτομα με δυσφαγία μπορεί να διατηρήσουν μικρά κομμάτια τροφής στο λαιμό τους ακόμα και μετά την κατάποση. Σε αυτή την περίπτωση η βαρύτητα είναι πολύ καλός φίλος καθώς, όσο περισσότερο χρόνο παραμείνει όρθιος ο ασθενής, τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν αυτά τα μικρά κομμάτια τροφής να βρουν το δρόμο τους προς το στομάχι. Εάν ο ασθενής ξαπλώσει αμέσως μετά το γεύμα, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα τα υπολείμματα τροφής να καταλήξουν στον αεραγωγό. Επίσης, όταν το άτομο βρεθεί σε οριζόντια θέση μετά το φαγητό, υπάρχει και η περίπτωση να παλινδρομήσει το οξύ το στομάχου και να καταλήξει στους πνεύμονες. Αφήνουμε λοιπόν, τον χρόνο και τη βαρύτητα να λειτουργήσουν υπέρ μας μετά το γεύμα.

6. Κάπνισμα
Προσθέστε και την εισρόφηση στον μακρύ κατάλογο των κινδύνων από το κάπνισμα. Το κάπνισμα αυξάνει την "μόλυνση" στο στόμα και περιορίζει τη λειτουργικότητα των πνευμόνων. Ένα "βρώμικο" στόμα και ενας αδύναμος βήχας είναι η συνταγή καταστροφής για κάποιον με δυσφαγία. Άρα ο κίνδυνος εισρόφησης είναι άλλος ένας λόγος  να κόψει κανείς το κάπνισμα


Μαζί με τις οδηγίες του γιατρού και του λογοθεραπευτή σας, η εφαρμογή αυτών των μηχανισμών μπορεί να περιορίσει την πιθανότητα εμφάνισης πνευμονίας από εισρόφηση και να βοηθήσει στην ταχύτερη αποκατάσταση της δυσφαγίας.


Additional Reading


  • Langmore S, Terpenning M, Schork A, Chen Y, Murray J, Lopatin D, Loesche W.  Predictors of Aspiration Pneumonia: How Important Is Dysphagia? Dysphagia 13:69–81 (1998).

  • Scannapieco FA. Role of oral bacteria in respiratory infection. J Periodontol. 1999 Jul;70(7):793-802.

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

3 Φεβ 2012

Φτιάξ'το μόνος σου: Παιχνίδι Μνήμης με Ήχους

Πώς να το φτιάξετε
  1. Μαζέψτε τις πλαστικές κάψουλες που περιέχουν τα σοκολατένια αυγά (πχ. Kinder-έκπληξη) σε ζυγό αριθμό.
  2. Γεμίστε τα (όχι πλήρως) με φακές, ρύζι, άμμο, πέρλες, πριονίδια, αλάτι και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε, φτιάχνοντας ζευγάρια.
  3. Τοποθετήστε τα όπως στην εικόνα.

Το παιχνίδι παίζεται όπως το κλασσικό και αγαπημένο memory με εικόνες, μόνο που αντί να αναποδογυρίζετε κάρτες, κουνάτε τις κάψουλες κοντά στο αυτί. Στόχος του παιχνιδιού είναι να βρείτε το ζευγάρι του κάθε ήχου. Ιδανική δραστηριότητα για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες με προβλήματα στην ακουστική μνήμη και επεξεργασία και για ενήλικες με αφασία και άνοια.

Πηγή: omakoppa


Στα ελληνικά...
Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
 

Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

1 Φεβ 2012

Έρευνα: Μετατροπή της Εγκεφαλικής Δραστηριότητας σε Λέξεις!

image via Neuroscience News, Credits Adeen Flinker, UC Berkeley
 
Μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό ηλεκτρονικό περιοδικό  Plos Biology  [PDF] [MP3] (άρθρο ελεύθερα προσβάσιμο) παρουσίασε για πρώτη φορά τη "μετάφραση" των εγκεφαλικών κυμάτων σε ομιλία.

 Στόχος της έρευνας ήταν να εντοπίσει τον τρόπο που ο εγκέφαλος ξεχωρίζει τους ήχους και τους μετατρέπει σε γλώσσα. Οι επιστήμονες επεσήμαναν πως εύχονται η γνώση που αποκόμησαν από την μελέτη να χρησιμοποιηθεί στην αποκατάσταση της επικοινωνίας όπου είναι σοβαρά επηρεασμένη. Η εργασία θα μπορούσε να συμπληρώσει άλλες προσπάθειες αναδόμησης της ομιλίας χρησιμοποιώντας κινήσεις των μυών του λάρυγγα, των χειλιών και της γλώσσας. 

 Τα εγκεφαλικά σήματα των συμμετεχόντων καταγράφηκαν χρησιμοποιώντας ηλεκτρόδια που τοποθετήθηκαν απευθείας στον ιστό του εγκεφάλου (ECoG). Έπειτα, οι συμμετέχοντες διάβασαν λέξεις οι οποίες στη συνέχεια μετατράπηκαν σε αναγνωρίσιμους ήχους.
Στην πραγματικότητα οι ήχοι ακούγονται κάπως "υγροί", ωστόσο οι λέξεις ανακατασκευάστηκαν με αρκετή ακρίβεια ώστε να αναγνωρίζονται. Αυτό είναι το πρώτο στάδιο της έρευνας.


 Αυτή, όμως  δεν είναι η πρώτη φορά που ερεθίσματα από αισθήσεις ανακατασκευάζονται τεχνητά μέσα από τον εγκέφαλο. Μία ερευνητική ομάδα πριν από ένα χρόνο κατάφερε να αναδημιουργήσει εικόνες μέσω σάρωσης του εγκεφάλου.

Από ότι φαίνεται, το μέλλον φτάνει στο κατώφλι μας πολύ γρηγορότερα από ότι περιμέναμε. Τα δεδομένα της έρευνες είναι τόσο εντυπωσιακά που δεν μπορούμε παρά να αναρωτηθούμε εάν εχουμε φτάσει τόσο κοντά στο να διαβάζουμε το μυαλό κάποιου άλλου. Η απάντηση είναι όχι. Επιστήμονες επισημαίνουν ότι αυτές οι μελέτες είναι ένα βήμα, πολύ μικρό όμως, καθώς ο δρόμος μέχρι την αποκωδικοποίηση και την αναδόμηση της ανθρώπινης συνείδησης είναι πολύ μα πολύ μακρύς.

 
Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com
   
 Περισσότερες πληροφορίες:

29 Ιαν 2012

Πιπίλισμα του Αντίχειρα: Γιατί Συμβαίνει και Πώς να το Χειριστείτε


Το πιπίλισμα του αντίχειρα είναι μια από τις πιο κοινές συνήθειες των μικρών παιδιών. 50 με 85% των παιδιών κάποια στιγμή πιπιλούν τον αντίχειρά τους. 
   
Η συνήθεια ξεκινάει από νωρίς και είναι απόλυτα φυσιολογική σε βρέφη και μικρά παιδιά. Μεταξύ 2 και 4 μηνών το βρέφος ξεκινά να γνωρίζει τον κόσμο κιναισθητικά (δηλαδή να ανακαλύπτει τις ιδιότητες των πραγμάτων και των ίδιων του των χεριών μέσα από τις αισθήσεις της αφής, της γεύσης, της όσφρησης και την κίνηση) και εντείνεται το στοματικό στάδιο. Παρατηρεί τα χεράκια του και τα βάζει στο στόμα. Στην ηλικία αυτή η περιοχή του εγκεφάλου του βρέφους που «ασχολείται» με την περιοχή του στόματος και του χεριού είναι τεράστια, καταλαμβάνοντας περιοχή μεγαλύτερη από όση όλο το υπόλοιπο σώμα του και τα πόδια του μαζί! Η διαδικασία αυτή συνιστά βασικό μηχανισμό ανάπτυξης νοητικής, ψυχοκινητικής και γνωστικής για το βρέφος. Με άλλα λόγια, για το βρέφος 4 μηνών είναι τόσο σημαντικό να βάζει την κουδουνίστρα στο στόμα του όσο για το παιδί των 8 ετών είναι σημαντικό να διαβάζει μαθηματικά. Επιπλέον, η ενασχόληση του βρέφους με το στόμα του του δίνει την αίσθηση της ασφάλειας και της σιγουριάς, ενώ το ανακουφίζει από τις ενοχλήσεις των ούλων.
   Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής Οδοντιατρικής, η συνήθεια του πιπιλίσματος του αντίχειρα δεν προκαλεί κανένα μόνιμο ανατομικό πρόβλημα στο στόμα ή στα δόντια εάν δεν συνεχιστεί μετά την ηλικία των 5 ετών. Σύμφωνα με την ίδια Ακαδημία, τα περισσότερα παιδιά σταματούν την συνήθεια από μόνα τους ανάμεσα στις ηλικίες των 2 και 4 ετών. Δεν υπάρχει κανένας λόγος οι γονείς να ανησυχούν πριν από την ηλικία αυτή, γιατί πρόκειται για μια φυσιολογική συμπεριφορά. Από προσωπική εμπειρία, παιδιά που θηλάζουν για καιρό και απογαλακτίζουν σταδιακά – όχι απότομα, σύμφωνα με τις διεθνείς επιστημονικές συστάσεις, τείνουν να μην αναπτύσσουν επίμονες στοματικές έξεις όπως το πιπίλισμα του αντίχειρα και η χρήση πιπίλας.
   Μερικές φορές γονείς φοβούνται τόσο πολύ την συνήθεια αυτή που με την έναρξη του στοματικού σταδίου, σε ηλικία λίγων μηνών, αποτρέπουν το βρέφος να ασχοληθεί με τα χεράκια του και να βάλει αντικείμενα στο στόμα του. Η τακτική αυτή είναι βλαπτική για την ψυχοκινητική ωρίμανση του παιδιού και αυθαίρετα περιοριστική. Άλλες φορές οι γονείς ανησυχούν για «μικρόβια» που μπορεί να φέρνει το μωρό στο στόμα του με τα χεράκια του και με τα αντικείμενα. Είναι όμως φυσιολογικό το βρέφος να έρχεται σε τακτική έκθεση με συνήθη, μη παθογόνα μικρόβια του περιβάλλοντος, που επιπλέον βοηθούν να χτιστεί και η άμυνά του. Πιστεύεται ότι παραμονή ενός μικρού παιδιού παρατεταμένα σε υπερβολικά αποστειρωμένο περιβάλλον μπορεί να είναι βλαπτική, αναστέλλοντας την ανάπτυξη του ανοσοποιητικού του συστήματος και οδηγώντας πιθανόν σε αυξημένο κίνδυνο για βαριές λοιμώξεις, αλλεργίες ή αυτό-άνοσα νοσήματα. Το μόνο λοιπόν που χρειάζεται μετά τους πρώτους μήνες της ζωής είναι όχι ένα αποστειρωμένο περιβάλλον, αλλά ένα καθαρό περιβάλλον, με τακτικό πλύσιμο των παιχνιδιών, χέρια και αντικείμενα χωρίς εμφανή βρωμιά.
   Επίμονο πιπίλισμα του αντίχειρα μετά την ηλικία των 4 με 5 ετών χρήζει διερεύνησης ως πιθανή εκδήλωση άγχους. Στην αντιμετώπιση προσπαθούμε να χειριζόμαστε το παιδί με θετικό και όχι αρνητικό τρόπο, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της επιβράβευσης, της απόσπασης προσοχής, των προνομίων, και όχι της επίπληξης και της τιμωρίας.

Στέλιος Παπαβέντσης
Παιδίατρος
MRCPCH DCH IBCLC 2012
 Via Παιδιατρική Φροντίδα

25 Ιαν 2012

Τα μωρά SPEEDY, Ένα Νέο Συμπεριφορικό Σύνδρομο



Οι διαταραχές λόγου και γλώσσας που οφείλονται σε άγνωστες διαταραχές είναι πολύ συνηθισμένες. Οι διαταραχές είναι πολλές και εκθειάζονται σε διάφορες ηλικίες. Η καθυστερημένη κινητική ανάπτυξη είναι ευρέως γνωστό ότι συνυπάρχει με τις διαταραχές λόγου και γλώσσας. Παρ΄όλα αυτά δεν έχει δοθεί σημασία στα παιδιά στα οποία η καθυστέρηση λόγου συνδέεται με την πρώϊμη αυτόνομη βάδιση.
Στην φωνιατρική κλινική του Παν/μιακού Νοσοκομείου του Ελσίνκι, εξετάστηκαν παιδιά και παρουσιάστηκε κοινό πρότυπο στο συμπεριφορικό τους φαινότυπο. Συνήθως αυτά τα παιδιά, γνωστά ως μωρά SPEEDY, έχουν καλή γλωσσική κατανόηση, ο λόγος τους είναι πολύ δυσκατάληπτος, παρ΄ότι που μπορεί να ξεκινήσουν να μιλούν νωρίς και να είναι πολύ ομιλιτικά. Σε κάποιες περιπτώσεις η παραγωγή λόγου είναι καθυστερημένη, το παιδί μιλάει λιγότερο, ο λόγος μπορεί να είναι δυσκατάληπτος, ιδιαίτερα σε μεγάλες προτάσεις. Αυτό που κάνει τον λόγο του παιδιού δυσκατάληπτο είναι οι λέξεις και οι προτάσεις που παράγωνται λάθος και κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο, που προκαλεί έναν συνεχή παραμορφομένο ήχο. Αυτοί οι ήχοι συνδέονται με την δυσλειτουργία της γλώσσας και φαίνονται σε ήχους που χρησιμοποιείται η άκρη της γλώσσας.
Τα μωρά SPEEDY αναπτύσουν νώρις κινητικές ικανότητες, και συχνά ξεκινούν να περπατούν αυτόνομα στους 10 μήνες της ζωής τους. Τρέχουν, σκαρφαλώνουν, πηδούν και προσπερνούν και γενικά είναι αρκετά ευκίνητα και σωματικά ενεργητικά. Συνήθως είναι πολύ υγιεί και τυπικά δεν πάσχουν από αναπνευστικές λοιμώξεις, ωτίτιδες ή αλλεργίες. Η κατασκευή των νοητικών τους ικανοτήτων είναι χωρισμένη, πράγμα που καθιστά την οπτική απόδοση τους να είναι άνω του φυσιολογικού για την ηλικία τους, ακόμη καλύτερη από την γλωσσική απόδοση.
Σύμφωνα με την Dr. Haapanen της κλινικής, 1 με 2% των παιδιών είναι μωρά SPEEDY. Ο φαινότυπος των παιδιών αυτών συνδυάζει τρεις ποιότητες: άτυπη γρήγορη κινητική ανάπτυξη, δυσκατάληπτη ομιλία, δυσλειτουργία στον χειρισμό της γλώσσας. Αυτά τα χαρακτηριστικά φαίνεται να διαμορφώνουν μια τριάδα, σύμφωνα με την οποία μιλούμε για ένα σύδρομο που ονομάστηκε “SPEEDY baby”.
Ο όρος SPEEDY αναφέρεται στην ταχύτητα ανάπτυξης των κινητικών ικανοτήτων και στα προβλήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ομιλίας. Προέρχεται από 2 συνθετικά, SPEE από την λέξη SPEEch (λόγος) και DY από την λέξη verbal DYspraxia, (λεκτική δυσπραξία), DYsphasia (δυσφασία) και γλωσσική δυσλειτουργία (tongue DYsfunction).
Η ενεργητικότητα τους και ο δυσκατάληπτος λόγος, μπορεί να έχουν ανεπιθύμητα ψυχοκοινωνικά προβλήματα και να επισκιάζουν τις πραγματικές ικανότητες του παιδιού. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίζεται το σύνδρομο αυτό στα παιδιά, έτσι ώστε οι γονείς των παιδιών να πληροφορηθούν για την κατάσταση των παιδιών τους και να αναζητήσουν βοήθεια.
     & Logos-Ippos
 
Απόστολος Μαυρομάτης
Λογοπεδικός
Eιδικός Θεραπευτικής Ιππασίας –
Παιδαγωγικής Ιπποθεραπείας
ap.mavromatis@gmail.com

24 Ιαν 2012

Επιστημονική Βιβλιοθήκη: Η Μέθοδος TEACCH για την Εκπαίδευση Ανθρώπων με Αυτισμό


Η μέθοδος TEACCH αφορά στην εκπαίδευση ανθρώπων με αυτισμό, είναι διεθνώς καταξιωμένη εδώ και 40 χρόνια. Παρόλη την μεγάλη ζήτηση, υπάρχει ένα κενό, αναφορικά με μια συστηματική συνοπτική παρουσίαση της αμερικανικής αυτής μεθόδου. Με το βιβλίο αυτό η Anne Häußler κλείνει αυτό το κενό. Αναδεικνύει την ουσία της μεθόδου, κάνει κατανοητό τί σημαίνει TEACCH και πώς εφαρμόζεται στην πράξη. Το βιβλίο παρέχει ένα πλατύ πεδίο γνώσεων, αναφορικά με την μέθοδο και συστηματοποιεί τα συστατικά - δομικά στοιχεία του σε ένα ολοκληρωμένο λειτουργικό εργαλείο. Προσφέρει την θεωρητική βάση των παιδαγωγικών - θεραπευτικών στρατηγικών και βοηθά στην καλύτερη κατανόηση των δυνατοτήτων της μεθόδου TEACCH. Με πολλά παραδείγματα και συγκεκριμένες πρακτικές οδηγίες, πρότυπα φυλλάδια, φύλλα εργασίας και ερωτηματολόγια, είναι ένας πολύτιμος οδηγός για όσους θέλουν να ξεκινήσουν με την πρακτική εφαρμογή αυτής της μεθόδου.


Συγγραφέας: Anne Häussler
Εκδόσεις: Ρόδων
ISBN: 978-960-98421-6-7
Έτος Έκδοσης: 2012

9 Ιαν 2012

Προβλήματα Κατάποσης στη Νόσο Alzheimer: Αναγνώριση και Αντιμετώπιση

image via Colossal

Τα προβλήματα κατάποσης μπορεί  να αποτελέσουν κοινό σύμπτωμα πολλών εκφυλιστικών νευρολογικών και νευρο-μυικών νόσων. Η νόσος Alzheimer (ΝΑ) είναι μία προοδευτική άνοια που προκαλεί προβλήματα σίτισης και κατάποσης.
Αρχικά, οι ασθενείς αποκτούν αγνωσία τροφής δηλαδή δεν αναγνωρίζουν οπτικά το φαγητό ως τροφή όταν τοποθετείται μπροστά τους. Για παράδειγμα, εάν τους ζητηθεί να επιλέξουν μεταξύ ενός σάντουιτς, ενός μολυβιού και ενός ψαλιδιού ποιο τρώγεται, δεν μπορούν να αναγνωρίσουν το σάντουιτς ως βρώσιμο. Αυτό τους δυσκολεύει να δεχτούν την τροφή στο στόμα και να την καταπιούν και εξηγεί τη βραδύτητα στο να ανοίξουν το στόμα και να δεχτούν φαγητό.

Με την εξέλιξη της άνοιας οι ασθενείς αναπτύσσουν απραξία σίτισης και κατάποσης. Η απραξία σίτισης εμφανίζεται ως δυσκολία χειρισμού των μαχαιροπήρουνων: μπορεί να γυρίζουν το κουτάλι ή το πηρούνι στο χέρι χωρίς να είναι σίγουροι ποιο άκρο θα χρησιμοποιήσουν. Η απραξία κατάποσης προκαλεί δυσκολία στην έναρξη του στοματικού σταδίου: οι ασθενείς είτε μετακινούν την τροφή μέσα στο στόμα γιατί δεν είναι σίγουροι τι θα κάνουν με αυτή και πώς να ξεκινήσουν την κατάποση, είτε κρατούν την τροφή στο στόμα χωρίς καμία κίνηση της γλώσσας. Αυτοί οι ασθενείς εμφανίζουν επίσης στοματική αγνωσία τροφής. Όταν η τροφή δεν αναγνωρίζεται στο στόμα, δεν υπάρχει λόγος να ξεκινήσει η στοματική φάση της κατάποσης. Αυτό οδηγεί στη διατήρηση της τροφής στο στόμα χωρίς κατάποση.

Μαζί με την απραξία κατάποσης, ο ασθενής με ΝΑ μπορεί να παρουσιάσει αλλαγές στη φυσιολογία της κατάποσης: περιορισμό στην πλευρική κίνησης της γλώσσας για τη μάσηση, καθυστέρηση στην έναρξη της φαρυγγικής φάσης και κινητικές ανωμαλίες του φάρυγγα που περιλαμβάνουν αμφοτερόπλευρη αδυναμία, περιορισμένη ανύψωση λάρυγγα και περιορισμένη οπίσθια κίνηση της βάσης της γλώσσας.

Συχνά, η αγνωσία και η απραξία κατάποσης εμφανίζονται σε αρχικό στάδιο και επιδεινώνονται μέχρι να προκαλέσουν σημαντική καθυστέρηση στην είσοδο της τροφής στο στόμα διακινδυνεύοντας τη πλήρη διατροφή και ενυδάτωση. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν 3-4 λεπτά για την έναρξη κάθε μοναδικής κατάποσης.

Σε πολλές περιπτώσεις τεχνικές αύξησης της αισθητικότητας πριν από την έναρξη της σίτισης ή κατά τη διάρκεια, μπορεί να επιταχύνουν το στοματικό στάδιο και και την έναρξη της κατάποσης. Οι διαδικασίες ενίσχυσης της αισθητικότητας είναι υπό τον έλεγχο του φροντιστή και μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιτυχώς για ένα διάστημα με τα άτομα με άνοια. Θεωρούνται αντισταθμιστικές καθώς δε μπορούν να μεταβάλλουν τον κινητικό έλεγχο της κατάποσης αλλά και θεραπευτικές αφού αλλάζουν τη διάρκεια της κατάποσης. Οι τεχνικές αύξησης της αισθητικότητας περιλαμβάνουν την παροχή ερεθισμάτων (βλωμού/μπουκιάς) που διαφέρουν σε όγκο, γεύση, θερμοκρασία, υφή:
  • αύξηση της πίεσης του κουταλιού στη γλώσσα κατά τη σίτιση
  • παροχή βλωμού με ξινή γεύση
  • παροχή κρύου ερεθίσματος (τροφής)
  • παροχή βλωμού που απαιτεί μάσηση
  • παροχή βλωμού μεγάλου όγκου
  • εφαρμογή απτικού ερεθίσματος
Η άνοια τύπου Alzheimer μπορεί να είναι μία σταδιακά επιδεινούμενη κατάσταση ή μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία επιδείνωση. Σε κάθε περίπτωση ο λογοθεραπευτής θα πρέπει να κρίνει πότε παύει να ωφελείται ο ασθενής από τη θεραπεία κατάποσης οπότε και οφείλει να διακόψει ή να συστήσει παρεντερικό σωλήνα για ασφαλέστερη και πληρέστερη σίτιση σε προχωρημένα στάδια.



Βιβλιογραφία
  1. Longeman J. (1998). Evaluation and Treatment of Swallowing Disorders. USA: pro-ed
  2. Cichero J., Murdoch B. (2006). Dysphagia Foundation, Theory and Practice. USA: Wiley

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

24 Δεκ 2011

Φρικαντέλα η Μάγισσα που μισούσε τα Κάλαντα

Τελευταία ανάρτηση του έτους η υπέροχη, ασυνήθιστη Πρωτοχρονιάτικη ιστορία του Ευγένιου Τριβιζά με τα ασύγκριτα λογοπαίγνια. Χρόνια Πολλά!



Ε. Τριβιζάς - Φρικαντέλα η Μάγισα που μισούσε τα Κάλαντα



Αν σας αρέσει το βιβλίο ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ!


Φρικαντέλα η Μάγισσα που μισούσε τα Κάλαντα
 Συγγραφέας: Τριβιζάς, Ευγένιος
 Εκδότης: ΚΑΛΕΝΤΗΣ
 Ημερομηνία Έκδοσης: 0/2003
 ISBN: 9789602191439