ΜΠΟΥΜ! Παιχνίδι για Σωστή Άρθρωση

Δεν είναι καθόλου εύκολο για ένα παιδί να καταφέρει να αλλάξει τον τρόπο που μιλά, να κάνει το "καλότο" "καρότο" και το "θύκο" "σύκο". Η θεραπεία της άρθρωσης απαιτεί πολλές (ΠΟΛΛΕΣ) επαναλήψεις που αναπόφευκτα κουράζουν.
Εκτός κι αν η επανάληψη δε γίνεται εντελώς συνειδητά αλλά παίζοντας. Κι εμείς εδώ αυτό κάνουμε: παίζουμε!

Ένα από τα πιο αγαπημένα και διασκεδαστικά παιχνίδια που κάνουμε και που πολύ συχνά προτείνουμε και στέλνουμε στο σπίτι είναι το "ΜΠΟΥΜ!"

Τι θα χρειαστείτε:

• Ένα μπολ (ελαφρύ και άθραυστο κατά προτίμηση), κουτί, ή καλάθι.
• Λέξεις, πολλές λέξεις, πάρα πολλές λέξεις με εικόνες ή απλώς γραμμένες σε post-it (λέξεις-στόχους κατάλληλες για το επίπεδο του παιδιού)
• 2-3 post-it που γράφουν "ΜΠΟΥΜ!"

Προετοιμασία
Διπλώστε ή τσαλακώστε τα χαρτιά, ρίξτε τα στο μπολ και ανακατέψτε.

Εκτέλεση
Παίρνετε από ένα χαρτί εναλλάξ και λέτε τη λέξη (1-2-3 φορές, όσες χρειαστεί). Αν την πείτε σωστά την κερδίζετε και την κρατάτε. Αν όχι διπλώνετε ξανά το χαρτί και το ρίχνετε πάλι μέσα. Εάν κάποιος τύχει ΜΠΟΥΜ! το φωνάζει δυνατά και πετά το μπολ στον αέρα. Κερδίζει αυτός που έχει μαζέψει τις περισσότερες λέξεις!

Extra Tip!
Είστε το πρότυπο ομιλίας του παιδιού και εφόσον ο στόχος είναι να πει σωστά τις λέξεις πρέπει να τις λέτε σωστά και, σε αυτό το επίπεδο, σχεδόν υπερβολικά τονίζοντας τον ήχο-στόχο λίγο παραπάνω. Βέβαια ενίοτε μπορείτε να κάνετε κι ένα λαθάκι μόνο για να ελέγχετε εάν το παιδί διακρίνει και εντοπίζει τη λάθος άρθρωση στην ομιλία σας.

Καλή διασκέδαση και προσοχή στα θραύσματα!

Ευαγγελία Δ. Σούπη

 Λογοθεραπεύτρια

 Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

Χρήσιμο Γλωσσικό Υλικό: Ενέργειες

 

Κάθομαι μπροστά από την οθόνη περισσότερο από μία ώρα και την κοιτώ. Και με κοιτά. Κοιταζόμαστε. Όμορφη είναι, φωτεινή, λευκή. Ίσως πολύ λευκή, ούτε ένα γραμματάκι δεν τη λεκιάζει. Έχω την ιδέα στο μυαλό μου, οι λέξεις συνωστίζονται, με πνίγουν, έχω το υλικό, ξέρω τι θέλω να πω αλλά δεν μπορώ να το εκφράσω. Αποφασίζω να σηκωθώ, βγαίνω έξω, κάνω μία βόλτα, το ξανασκέφτομαι κι επιστρέφω. Ακόμη με κοιτά, φωτεινή μεν αλλά όχι λευκή. Αυτή τη φορά γράφω αυτά που διαβάζεις. Ήταν μπροστά μου όλη αυτή την ώρα: η κίνηση, το διάλειμμα! Αυτή είναι η σημερινή ιδέα.

Σήμερα, λοιπόν, μοιράζομαι μαζί σας 20 κάρτες με κινητικές εντολές για όλο το σώμα.

Θα τις κατεβάσετε από εδώ

 (παραπομπή σε Teachers Pay Teachers)

Το παιδί μέσα από αυτές μπορεί να ενισχύσει τη γλωσσική κατανόηση (ιδιαίτερα των ρημάτων), το λεξιλόγιο, την μιμητική ικανότητα, την εκτελεστική λειτουργικότητα, την αδρή κινητικότητα, τη μνήμη εργασίας. Ακόμη κι αν δεν υπάρχει θεραπευτικός στόχος, είναι χρήσιμο υλικό για ένα γρήγορο διάλειμμα από τα μαθήματα, για εκτόνωση της έντασης δημιουργικά ή απλώς μία ευκαιρία για ένα παιχνίδι:

Παιχνίδι Μνήμης: Τυπώστε τις κάρτες δύο φορές. Τοποθετήστε τις ανάποδα στο τραπέζι και γυρίζετε από δύο κάρτες εναλλάξ. Όποιος βρίσκει ένα ζευγάρι σηκώνεται και κάνει την κίνηση που του ζητά.

Μουσικές Καρέκλες: Τοποθετήστε καρέκλες στον χώρο, μία λιγότερη από τον αριθμό των παικτών. Πάρτε μία κάρτα από την στοίβα και ξεκινήστε να περπατάτε ανάμεσα στις καρέκλες κάνοντας την κίνηση που σας ζητά η κάρτα. Μόλις η μουσική σταματήσει βρείτε μία καρέκλα να καθίσετε. Όποιος μείνει όρθιος βγαίνει από το παιχνίδι παίρνοντας και μία καρέκλα μαζί του.

Ζώα: Συνδυάστε τις κάρτες με συμβολικό ή αισθητηριακό παιχνίδι με ζώα/ μινιατούρες ή ήχους ζώων.

Παντομίμα: Ο ένας παίκτης θα πρέπει να μαντέψει ποιο ζώο μιμείται ο άλλος.

Βιβλίο: Ιδανικό είναι το βιβλίο του Eric Carle "Απ' την Κορφή ως τα Νύχια" από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.


Καλή Διασκέδαση!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Για μια Βουτιά στα Φθινοπωρινά Φύλλα

Από νωρίς σε αυτή τη δουλειά έμαθα πως αυτό που φτιάχνεις με τα δικά σου χέρια αποκτά αυτόματα για τα παιδιά μεγαλύτερη συναισθηματική αξία από εκείνο που αγοράζεις με χρήματα. Έτσι, εδώ και χρόνια προσπαθώ να φτιάχνω όσα περισσότερα παιχνίδια και δραστηριότητες μου επιτρέπει ο χρόνος και η έλλειψη καλλιτεχνικού "χεριού".

Σήμερα μοιράζομαι μαζί σας ένα μικρό επιτραπέζιο παιχνίδι με θέμα το Φθινόπωρο που έφτιαξα για το ομαδικό πρόγραμμα λογοθεραπείας. Αποτελείται από τη βάση του παιχνιδιού, έξι φιγούρες για πιόνια και κάρτες με σωρούς φύλλα και λακούβες βροχής. Οι φιγούρες-πιόνια μαζεύουν τα φύλλα και γεμίζουν το άδειο καλάθι.
Εμείς το χρησιμοποιήσαμε με στόχο φωνολογικό. Κάθε κάρτα είχε και μία ερώτηση που εάν απαντούσε ο παίκτης σωστά έμπαινε στο καλάθι μας και το γέμιζε φύλλα. Εάν απαντούσε τις λίγο πιο απαιτητικές ερωτήσεις των καρτών με το βρόχινο νερό, μεγάλες λακούβες γέμιζαν τη διαδρομή μας προς το γεμάτο με φύλλα καλάθι. Οι ερωτήσεις μας είχαν την εξής μορφή:

-Από ποιον ήχο αρχίζει η λέξη δέντρο;
-Ο Σεπτέμβρης αρχίζει από...
-Η λέξη φύλλα ακούγεται σαν τη λέξη...
-Αν από τη λέξη γάτα πάρω το τ και βάλω το λ, η γάτα θα γίνει...

Εσείς φυσικά μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε όπως θέλετε γιατί είναι κενό, εύκολο στην εκτύπωση και στο κόψιμο:
για Λεξιλόγιο
για Άρθρωση
για Δομή Πρότασης
για Περιγραφή
για Σειροθέτηση
για Πραγματολογία
για Συναισθηματική Ανάπτυξη
για ό,τι φανταστείτε και σας αρέσει

Για να το κατεβάσετε πατήστε εδώ

Μην ξεχάσετε να πλατσουρίσετε στα νερά και να βουτήξετε στον σωρό με τα φύλλα! Φθινόπωρο είναι αυτό!

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

Ο Kandinsky και η Λογοθεραπεία

Ο Wassily Kandinsky ήταν ένας από τους πιο μεγάλους ζωγράφους του περασμένου αιώνα. Εισήγαγε την αφηρημένη τέχνη μέσα από έργα που ξεχειλίζουν ποίηση και συναίσθημα. Είναι ένας από τους πιο αγαπημένους μου ζωγράφους, τα έργα του μοιάζουν με μουσική γεμάτα χρώμα και γραμμές σαν σχέδια που ζωγραφίζει στον αέρα ένας μουσικός με το δοξάρι.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά του έργα είναι Τα Τετράγωνα με Ομόκεντρους Κύκλους (Squares with Concentric Circles, 1913) μία σπουδή που μοιάζει παιδική με χρώματα δυναμικά, γεωμετρική ωστόσο ακαθόριστης δομής σε μία δεύτερη ανάγνωση.

via wikimedia.org

  
Τι σχέση όμως μπορεί να έχει ο Kandinsky και οι Κύκλοι του με τη λογοθεραπεία;

Θυμάμαι έναν έμπειρο συνάδελφο που μου έλεγε στα πρώτα μου βήματα πως λογοθεραπεία μπορώ να κάνω με αυτά που έχω στην τσάντα μου ή ακόμη και με ένα γλωσσοπίεστρο. Αρκεί να βρω τον τρόπο και να έχω σαφή στόχο. Δεν το ξέχασα ποτέ και ακολουθώ ακόμη τη συμβουλή του ψάχνοντας να βρω το αντισυμβατικό μέσο που μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές και τους θεραπευόμενους δίνοντας μαζί μία υποψία δημιουργικότητας, φαντασίας έστω κι αν μοιάζει επιφανειακή κάποιες φορές.

Πριν λίγο καιρό μοίρασα σε όλους τους μαθητές και μαθήτριες από ένα τέτοιο τετράγωνο με ομόκεντρους κύκλους, λευκό, ρώτησα τον καθένα τι του φέρνει στο μυαλό, μιλήσαμε για τον Kandinsky και άφησα να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν αυτό που θέλουν.

Κάθε κύκλος είχε κι έναν στόχο ανάλογα με θεραπεία κάθε μικρού καλλιτέχνη:

• Να μάθει να γράφει το όμικρον
• Να βελτιώσει την καταληπτότητα της ομιλίας βελτιώνοντας την άρθρωση του |ο| (επιπλέον ερέθισμα για λεκτική δυσπραξία)
• Να βελτιώσει την στοματοκινητική κατάσταση (μυολειτουργική θεραπεία, "σχημάτισε με το στόμα αυτό που βλέπεις")
• Να ενισχύσει την τριποδική λαβή του μολυβιού
• Να βελτιώσει τον οπτικό-κινητικό συντονισμό (ζωγραφική εντός ορίων)
• Να μάθει τα χρώματα
• Να μάθει τα σχήματα
• Να εκτελέσει λεκτικές εντολές
• Να βάζει γεγονότα σε σειρά
• Να ενισχύσει τη μνήμη
• Να ενισχύσει την προσοχή
• Να ξεκουραστεί από τις ασκήσεις και να δημιουργήσει!

"Μοιάζει με σύννεφο", "Είναι σαν αυγό μάτι", "Μοιάζει με βουνό", "Είναι το μάτι σου", "Μοιάζει με σταγόνα στη λίμνη", "Είναι ο ήλιος", "Είναι αυτό που βλέπω αν κλείσω τα μάτια σφιχτά", "Είναι ένα τηγάνι", "Μοιάζει με καρδούλα".
Άκουσα πολλά και είδα ακόμη περισσότερα. Μάζεψα όλους τους κύκλους, μικρών και μεγάλων και έφτιαξα ένα συλλογικό έργο που εκτίθεται πλέον στους ταπεινούς τοίχους του γραφείου μου. Μου φάνηκε θαυμάσιο αφού συγκεντρώνει 16 φαντασίες, 32 χέρια και μάτια που είδαν κι έφτιαξαν κάτι δικό τους, μοναδικό αλλά και μέρος ενός μεγαλύτερου σχεδίου.

 Συνάμα είναι και μία μικρή υπενθύμιση: Ζωγραφίζοντας απλώς ένα τετράγωνο και μερικούς παράξενους κύκλους, ο μικρός καλλιτέχνης, κατακτά έναν στόχο, προχωρά ένα βήμα μπροστά, αφήνει κάτι δύσκολο πίσω του και το αποτέλεσμα τώρα το βλέπει, το νιώθει το καταλαβαίνει. Είναι ζωντανό, απτό και είναι μπροστά του.
 

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Ηχογραφώντας Παραμύθια στη Λογοθεραπεία

found on wheatpaste.com

 Ένα από τα βασικά και χρησιμότερα εργαλεία των λογοθεραπευτών είναι η ακουστική ανατροφοδότηση. Καθυστερημένη (delayed auditory feedback) ή μη εφαρμόζεται αποτελεσματικά στην θεραπεία του τραυλισμού, της ροής της ομιλίας, στον έλεγχο της φωνής.

Ο Alfred Tomatis στο βιβλίο του "Το αυτί και η Φωνή" (μετάφραση Μαρία Παγουλάτου. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1999) έχει περιγράψει με μεγάλη ακρίβεια και σαφήνεια τον ρόλο του αυτιού στην ανατροφοδότηση, την διαμεσολάβησή του στον εγκέφαλο και τελικά τον τρόπο που επηρεάζει την πραγμάτωση της ομιλίας και της φωνής, την αυτορύθμιση:

"Ο ολικός ελεγκτής (δλδ. το αυτί) δεν είναι ένα κοινό παθητικό στοιχείο. Είναι προικισμένος με ειδικές ικανότητες. Ξέρει τι οφείλει να ελέγξει... Ήδη έχει απευθυνθεί προς αυτόν μια εντολή του εγκεφάλου που τον αναπροσαρμόζει έτσι, ώστε να βρίσκεται σε ετοιμότητα να αντιληφθεί όσα ο εγκέφαλος έχει προβλέψει. Ταυτόχρονα όμως, το αυτί ετοιμάζεται να ρυθμίσει την πράξη της εκπομπής, ώστε να είναι σύμφωνη με αυτό που ο εγκέφαλος επιθυμεί να προσλάβει."

Έχοντας ως αφετηρία αυτήν τη θεωρητική βάση, χρησιμοποιώντας τα πιο απλά τεχνολογικά μέσα και μικρά αποθέματα δημιουργικότητας, μία μικρή μου μαθήτρια κι εγώ μπήκαμε στη διαδικασία και ηχογραφήσαμε τα πιο αγαπημένα της παραμύθια με εκείνη αφηγήτρια κι εμένα ηχολήπτη. Η ηχογράφηση έγινε κατά τη διάρκεια των τελευταίων συνεδριών μίας ολοκληρωμένης θεραπείας αρθρωτικών διαταραχών και ομολογώ πως τελικά το χαρήκαμε πολύ.

Η αρχική μας λίστα

Σε τι ωφέλησε;

• Γενίκευση των κατακτημένων ήχων της ομιλίας: Κατά κάποιον τρόπο με την ηχογράφηση μεταφερόμαστε σε ένα άλλο πλαίσιο από εκείνο της αίθουσας λογοθεραπείας, σε πιο επίσημο χωρο-χρόνο όπου η μαθήτρια προσέχει την ομιλία της περισσότερο. Με την επανάληψη αυτοματοποιεί πιο εύκολα τα φωνήματα.
• Αυτοδιόρθωση: Ακούει τον τρόπο που μιλά, εντοπίζει μόνη της τα λάθη της και τα διορθώνει σε επόμενο χρόνο
• Φιλαναγνωσία: Της αρέσει τόσο πολύ η διαδικασία που μετά την πρώτη ηχογράφηση έπρεπε να διαβάσουμε όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης! Τελικά πετύχαμε να αφηγείται παραμύθια στην μικρή της αδερφή και να φτιάχνουν και δικές τους ιστορίες.
• Έλεγχος της προσωδίας: Ακούγοντας τον εαυτό της, η μικρή μου μαθήτρια μαθαίνει να χρωματίζει την φωνή της έτσι ώστε να μεταφέρει το μήνυμά της με μεγαλύτερη ακρίβεια. Αντιλαμβάνεται τις αλλαγές που μπορεί να κάνει με τη φωνή της και πώς αυτές αλλάζουν τον τρόπο που επικοινωνούμε.
• Αυτοπεποίθηση: Είναι συχνό φαινόμενο τα παιδιά με διαταραχές ομιλίας να αισθάνονται άγχος όταν θέλουν να μιλήσουν επειδή αντιλαμβάνονται τη δική τους "διαφορετικότητα". Σκεφτείτε όμως τι συμβαίνει όταν αντιλαμβάνονται ότι ο αγχογόνος παράγοντας έχει εξαφανιστεί! Αυξάνεται η αυτοπεποίθησή τους και απελευθερώνονται.
• Ενθύμιο: Τώρα που η θεραπεία μας ολοκληρώνεται όλα τα ηχογραφημένα κείμενα μεταφέρονται σε συσκευή αποθήκευσης και περνούν στα χέρια της, ως ένα μικρό δώρο για όλη της τη δουλειά και την προσπάθεια.

Ενθύμιο για εκείνη.

Ενθύμιο και για εμένα.

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Μία βόλτα στην Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων

Στο Αναγνωστήριο βιβλία λογοτεχνίας

Αν έφτιαχνα έναν χάρτη θησαυρού σε αυτή την πόλη, το σημείο x θα ήταν η Βιβλιοθήκη. Είναι ένα μέρος που αγαπώ πολύ, ένα καταφύγιο και μια αναπνοή μέσα στην καθημερινή τρέλα. Από την Βιβλιοθήκη δανείζομαι βιβλία και αυτό μόνο θα ήταν αρκετό για να την αγαπήσω. Προσφέρει όμως πολλά παραπάνω. Είναι εκείνη η στιγμή της γαλήνης, όταν αφήνεις τον υπόλοιπο κόσμο απ' έξω, ο χρόνος σταματά για λίγο και απομονώνεσαι σε ένα ασφαλές καταφύγιο.

Δεν θα μπορούσα να στερήσω αυτό το συναίσθημα από τους μαθητές μου, να μην τους δείξω τι όμορφα πράγματα έχει να μας δώσει η πόλη μας και πόσο μία απλή βόλτα στο κέντρο μπορεί να βοηθήσει την θεραπεία μας. Πολλοί μαθητές επισκέπτονται τη βιβλιοθήκη με το σχολείο τους, συμμετέχουν σε δράσεις και γνωρίζουν τα κατατόπια. 

Στην είσοδο της Βιβλιοθήκης

Εμείς κάνουμε ένα μικρό βήμα, συνωμοτικό, προσεγγίζουμε την βιβλιοφιλία σύμφωνα με τις δικές μας ανάγκες, με την δική μας προσωπικότητα και το δικό μας γούστο. Γνωρίζουμε την ομορφιά των βιβλίων, μαθαίνουμε τον πολύχρωμο κόσμο των λέξεων, χανόμαστε στις εικόνες των ιστοριών, διαβάζουμε, αφηγούμαστε, ζωγραφίζουμε, γράφουμε, μαθαίνουμε, κατασκευάζουμε ποιήματα, αφηγήματα, εικόνες, λέξεις.

Το τμήμα παιδικών βιβλίων

Η βιβλιοθήκη λειτουργεί σύμφωνα με κάποιους πολύ σημαντικούς κανόνες. Εκεί πρέπει να κάνουμε ησυχία, να μιλούμε λίγο και ψιθυριστά και να μην ενοχλούμε τους άλλους βιβλιόφιλους. Το ίδιο φυσικά κάνουν κι εκείνοι για εμάς. Έτσι τα παιδιά παραδειγματίζονται και μαθαίνουν να ελέγχουν τον εαυτό τους και να λειτουργούν ακολουθώντας κανόνες αλλά και να σέβονται τον προσωπικό χώρο του άλλου. Ο δανεισμός των βιβλίων τους μαθαίνει την υπευθυνότητα, να φροντίζουν και να σέβονται αντικείμενα (πολύ περισσότερο τα βιβλία) αλλά και να μοιράζονται κάτι αγαπημένο. 

Ένας φίλος μας κοιτά από ψηλά

Κι όμως υπάρχουν δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε σε μία βιβλιοθήκη με διακριτικότητα και γλωσσικά οφέλη. Απλώς προσαρμόστε την κάθε μία στο δικό σας παιδί, στην ηλικία, την προσωπικότητα και τις ανάγκες του.

• Αναζήτηση: Κάνετε μία λίστα με βιβλία που θέλετε να βρει. Δεν χρειάζεται να τα κατεβάσει από το ράφι, απλώς να τα βρει και να τα σβήνει από τη λίστα. Μπορεί να σημειώνει τον τίτλο κάθε βιβλίου και στο τέλος να δανειστεί όποιο του κεντρίζει το ενδιαφέρον. Έτσι θα γνωρίσει την βιβλιοθήκη και θα μάθει πόσα πολλά είδη βιβλίων υπάρχουν πέρα από τα σχολικά. Θα ενισχύσει το λεξιλόγιό του, θα μάθει να ακολουθεί οδηγίες, να εστιάζει την προσοχή του, να εξασκεί την μνήμη των λέξεων και την ανάγνωση. Βοηθήστε το στην αναζήτηση, ψάξτε μαζί του, δείξτε ενθουσιασμό με κάθε εύρημα (διακριτικά, δεν θέλουμε να ενοχλούμε)!

• Αφήγηση: Διαλέξτε από ένα βιβλίο και διαβάστε μαζί στο αναγνωστήριο. Στο τέλος της ημέρας αφηγηθείτε την ιστορία που διαβάσατε όπως την θυμάστε. Ενισχύετε όλες τις γλωσσικές δεξιότητες, την μνήμη, την προσοχή, την ανάγνωση, την αντίληψη, αναπτύσσετε λεξιλόγιο, δομείτε σωστά τον λόγο σας, οργανώνετε την σκέψη σας

• Αντιγραφή: Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας της Αναζήτησης ζητήστε από το παιδί να σας αντιγράψει ένα ποίημα ή μία παράγραφο ενός βιβλίου που θα το ενδιαφέρει. Θα βελτιώσει την ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία, την προσοχή του.

Πολύχρωμα ράφια

• Άρθρωση Ομιλίας: Χρησιμοποιήστε τα ποιήματα μεγάλων ποιητών για να ενισχύσετε την άρθρωση ήχων της ομιλίας.

• Ζωγραφική: Δώστε στο παιδί την ευκαιρία να περιγράψει μία ιστορία ή ένα ποίημα που διάβασε μέσω της ζωγραφικής, Δεν είναι απαραίτητο να αποδώσει το νόημα γραπτώς.

• Παντομίμα: Περιγράψτε τίτλους βιβλίων που έχετε γύρω σας με νοήματα χωρίς λόγια. Ούτως ή άλλως πρέπει να κάνετε ησυχία. Ενισχύετε τη μη λεκτική επικοινωνία και έκφραση.

• Ρίμα: Βρείτε συγγραφείς των οποίων τα ονόματα τελειώνουν ή ξεκινούν με τους ίδιους ήχους. Ενισχύετε την φωνολογική ενημερότητα και την αναγνωστική ικανότητα

• Ήσυχο παιχνίδι: Πάρτε μαζί σας ένα ήσυχο επιτραπέζιο (π.χ. ένα memory) κατά το οποίο δεν χρειάζεται να μιλάτε. Απολαύστε την ησυχία και δώστε στο παιδί την ευκαιρία να βρεθεί σε έναν τόπο διαφορετικό, όπου τα βιβλία δεν του επιβάλλονται αλλά είναι παρόντα μόλις εκείνο θελήσει να τα εξερευνήσει.

Τελικά απλώς καθίστε και μην κάνετε τίποτε. Απολαύστε την ησυχία που διακόπτεται μόνο από το γύρισμα της σελίδας ή τη διαδρομή του μολυβιού στο χαρτί ή τους απαλούς ήχους των βιβλιοθηκάριων, αναπνεύστε αυτή τη βαριά, σκονισμένη και ζεστή μυρωδιά των πολυταξιδεμένων βιβλίων, χαθείτε στις γραμμές μιας σελίδας ή στα χρώματα που στολίζουν τα ράφια.

Ευτυχία! 
 

Το αναγνωστήριο

Μία δανειστική βιβλιοθήκη είναι κάπου κοντά σας. Το Bookworm φροντίζει να σας την βρει.

Σσσσσσσστ......

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Ένα Κενό Πρόσωπο

 H αναγνώριση και η έκφραση των συναισθημάτων των παιδιών βοηθά στην ανάπτυξη της συναισθηματικής τους νοημοσύνης, στη βελτίωση των διαπροσωπικών των τους σχέσεων, στην καλύτερη διαχείριση του συναισθήματος, ακόμη και στη συγκέντρωση.

Είναι σημαντικό λοιπόν να βοηθούμε το παιδί να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του, να του δείχνουμε ότι καταλαβαίνουμε γιατί αισθάνεται έτσι, ότι δεν είναι λάθος να έχει αρνητικά συναισθήματα γιατί έτσι το βοηθούμε να τα διαχειριστεί καλύτερα.

Εμείς εδώ συζητούμε για αυτά που νιώθουμε, αφήνουμε χώρο στην έκφραση και βοηθούμε ο ένας τον άλλο. Μία από τις δραστηριότητες που χρησιμοποιούμε είναι μία εικόνα ενός κενού πρόσωπου.

Αυτό που εκ πρώτης όψεως φαντάζει τρομακτικά άδειο, σταδιακά γεμίζει με χρώματα, λέξεις, εικόνες. Τα παιδιά και όχι μόνο εκείνα, αλλά και οι μεγάλοι, χωρούν μέσα σε αυτό σκέψεις, σχέδια, όνειρα, συναισθήματα: γράφοντας, ζωγραφίζοντας, κάνοντας κολλάζ χρησιμοποιώντας δημιουργικότητα και φαντασία.
Έτσι απλά.


Διαβάστε για περισσότερα για τη συναισθηματική νοημοσύνη:

• Παππά Β. (2013). Η λογική των συναισθημάτων. Συναισθηματική ανάπτυξη και συναισθηματική νοημοσύνη. Αθήνα. Εκδόσεις Οκτώ
• Gottman, J. (2011). Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών. Μτφ. Ξενάκη Χρ. Αθήνα. Εκδόσεις Πεδίο

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

"Στόλισε το δέντρο!": Ασκήσεις και Κίνητρο

Οι ασκήσεις είναι βαρετές. Όλες οι ασκήσεις. Ειδικά αν τις ονομάσουμε "ασκήσεις" γίνονται ακόμη πιο βαρετές. Η λέξη από μόνη της περιέχει μία έννοια υποχρέωσης, ένα "πρέπει", μία σοβαρότητα. Όλοι βαριόμαστε να κάνουμε ασκήσεις και τα παιδιά βαριούνται τις ασκήσεις κι εμάς μαζί που τις επιβάλλουμε.

Αν όμως τις εντάξουμε μέσα σε παιχνίδι; Χμμμ...

Όταν κάνουμε μυολειτουργική θεραπεία που είναι κουραστική λόγω των επαναλήψεων και επίπονη κάποιες φορές, οι θεραπευτές βρίσκουμε τρόπους να επιτύχουμε τους θεραπευτικούς μας στόχους αλλά και να περνάμε καλά. Με λίγα λόγια δίνουμε κίνητρο.
Εμείς εδώ φτιάχνουμε επιτραπέζια παιχνίδια για να αυξήσουμε το ενδιαφέρον και το κίνητρο του παιδιού απέναντι στις -βαρετές και δύσκολες κάποιες φορές- ασκήσεις που πρέπει να κάνει. Φέτος κάναμε κάτι απλό αλλά απίστευτα αποτελεσματικό. Το ονομάσαμε "Στόλισε το δέντρο!".
Φτιάξαμε ένα απλούστατο δέντρο από χαρτόνι και καταγράψαμε τις ασκήσεις με αστεία ονόματα σε μονόχρωμες κάρτες. Χρησιμοποιούμε ένα ζάρι χρωμάτων και χρωματιστά κουφέτα. Ρίχνουμε το ζάρι και παίρνουμε την κάρτα του αντίστοιχου χρώματος. Αφού εκτελέσουμε την άσκηση σωστά βάζουμε ένα κουφέτο στο δέντρο και το στολίζουμε. Όσο περισσότερες ασκήσεις κάνουμε, τόσο πιο όμορφο δέντρο φτιάχνουμε και φυσικά, τόσο πιο πολλά κουφέτα θα φάμε στο τέλος της άσκησης ;)

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αληθινό δεντράκι και όποιο κίνητρο λειτουργεί καλύτερα με κάθε παιδί. Η ευελιξία και η δημιουργικότητα είναι δύναμη! Μην ξεχνάτε πώς κάνοντας αυτό που πρέπει δεν σημαίνει ότι δεν θα κάνουμε και αυτό που θέλουμε και δεν θα περνάμε καλά.

Χαμογελάτε!
Καλά Χριστούγεννα!

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

Θε-α-ματικές Συνεδρίες: "Στη λίμνη, αδελφές μου, στη λίμνη!"

Είναι δεδομένο ότι κάθε στόχος της θεραπείας ορίζεται εξατομικευμένα και η μέθοδος που χρησιμοποιούμε προσαρμόζεται σε κάθε παιδί ανάλογα με τις ανάγκες του, τις επιθυμίες του, την ηλικία του, την προσωπικότητά του.
Στις συνεδρίες άρθρωσης-φωνολογίας η σχετική άνεση χρόνου μας επιτρέπει να είμαστε λίγο περισσότερο δημιουργικοί: μας εμπνέουν οι ίδιοι οι ήχοι της ομιλίας, η πρώτη κουβέντα του μαθητή μόλις μπει, το βιβλίο που θα διαλέξει, τα ρούχα που φορά-σχεδόν τα πάντα. Έτσι χτίζουμε από το τίποτα σχεδόν, συνεδρίες σαν αυτή:

Η λίμνη

Άρθρωση
Ζωγραφίσαμε μία λίμνη σε ρολό χαρτί. Μέσα στη λίμνη μας φτιάξαμε ένα διάδρομο που θα ακολουθήσουν τα παπάκια μας για να φτάσουν τη μαμά-πάπια. Βοηθήσαμε το παπάκι να φτάσει στην πρώτη καμπύλη λέγοντας τον ήχο που είχαμε τοποθετήσει "θθθθθθθθθθθθ ι" και συνεχίσαμε στην επόμενη καμπύλη "θθθθθθθθθθ α" και μέχρι το τέλος "θθθθθθθθθθ ο". Μετά από επαναλήψεις φτάσαμε να έχουμε τον ήχο |θ| σε συλλαβές: θι-θα-θο και ήταν πιο εύκολο να τοποθετήσουμε τον ήχο και σε λέξεις "θθθήκη-θθθάμα-θθθολό".

Ενδυνάμωση χειλιών
Χρησιμοποιήσαμε το πρόγραμμα πόσης από καλαμάκια της Oral Placement Therapy (άσκηση πιο κοντά σε νερό δε γίνεται!) και τα bite blocks για τη γνάθο.

Λεπτή κινητικότητα
Παίξαμε με τους Βατράχους μας για να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα δάχτυλα ανεξάρτητα.

Οπτικοκινητικός Συντονισμός
Παίξαμε με το παιχνίδι του Ψαρέματος. (Χρησιμοποιώ μικρό γιατί νομίζω ότι είναι λίγο πιο δύσκολο από το μεγάλο.)

Ζωγραφική-Έκφραση μέσω της τέχνης
Η μαθήτριά μου ζωγράφισε την πιο όμορφη λίμνη με ψάρια, χταπόδια και αστερίες που έχετε δει ποτέ!

Εξιστόρηση, Ανάπτυξη λεξιλογίου
Αφού διαβάσαμε το "Ασχημόπαπο" μαζί, οργανώσαμε δραματοποιημένη εξιστόρηση με τους ήρωες του παραμυθιού σε μινιατούρες, συζητήσαμε για το παραμύθι και σημειώσαμε λέξεις με |θ|

Εύκολο! Και απλό, πολύ απλό. Όπως αρέσει στα παιδιά!


(Σημ. Το άρθρο περιέχει links για δική σας εξυπηρέτηση και έμπνευση. Δεν είναι διαφημιστικό.)

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

"Στο βάζο με τα φίδια"-Μία άσκηση για το |s|

 Στις συνεδρίες άρθρωσης και φωνολογίας, μετά την σωστή τοποθέτηση του ήχου τοποθετούμε τον ήχο σε συλλαβές και λέξεις. Η όλη διαδικασία ακολουθεί μία ιεραρχία και απαιτεί πολλή μα πολλή επανάληψη συλλαβών και λέξεων που, τις περισσότερες φορές είναι κουραστική για ένα παιδί. Τις περισσότερες φορές, όχι όλες.




"Το βάζο με τα φίδια" είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος παρουσίασης αυτών των λέξεων, απλό στην κατασκευή που αρέσει σε όλα τα παιδιά και σηκώνει όση προσαρμογή θέλετε και χρειάζεται.


Υλικά:
1 διάφανο βάζο
κούφια πλαστικά αυγά
χάρτινα ή λαστιχένια φίδια
τυπωμένες λέξεις-στόχους της θεραπείας



Θέλουμε να βγάλουμε τα αυγά από το βάζο αλλά για να το κάνουμε πρέπει να ξεγελάσουμε τα φίδια. Πώς θα γίνει αυτό; Φυσικά θα μιλήσουμε στη γλώσσα τους! Αρχίζουμε λοιπόν, μόλις ανοίξουμε το βάζο: "sssssssssssssssssssss" και παίρνουμε το πρώτο αυγό. Το ανοίγουμε και διαβάζουμε τη λέξη. Την επαναλαμβάνουμε όσες φορές χρειάζεται. Κάνουμε το ίδιο μέχρι να βγάλουμε έξω όλα τα αυγά και να πούμε όλες τις λέξεις.

Tip 1. Για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούμε αντικαταστήσουμε τις γραμμένες λέξεις με εικόνες
Tip 2. Συνήθως μέσα σε κάποιο αυγό κρύβω ένα ζάρι που συμβολίζει το διάλειμμά μας και το παιχνίδι που θα παίξουμε: Φιδάκι, τι άλλο;
  

Ευαγγελία Δ. Σούπη
Λογοθεραπεύτρια
Κομνηνών 39 και Χασιώτη
Ιωάννινα
evageliasoupi@gmail.com

10 + 1 Κόλπα Μνήμης για Παιδιά με Διάσπαση Προσοχής και Μαθησιακές Δυσκολίες

Συχνά τα παιδιά με Διαταραχή Ελειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) και Μαθησιακές Δυσκολίες (ΜΔ) δυσκολεύονται να θυμηθούν και ανακαλέσουν πληροφορίες που έχουν διδαχθεί. Υπάρχουν τρόποι να ενισχύσουμε τις δεξιότητες μνήμης των παιδιών αυτών δημιουργώντας οπτικές, ακουστικές και εννοιολογικές συσχετίσεις μεταξύ τμημάτων των πληροφοριών. Κάπως έτσι:

#1. Σχηματίζουμε ή δημιουργούμε ζωντανές εικόνες των πληροφοριών που πρέπει να απομνημονευθούν.
Διανθίζουμε τις εικόνες με υπερβολή, συναίσθημα, δράση, χρώμα: όσο πιο έντονες, πιο γελοίες τόσο το καλύτερο. Η τεχνική βρίσκει άμεση εφαρμογή στα μαθήματα ιστορίας, φυσικής, θρησκευτικών, βιολογίας αλλά και στην ορθογραφία (εικονογραφική μέθοδος).

#2. Ενημερώνουμε το παιδί ότι πρόκειται να του δώσουμε πολύ σημαντικές πληροφορίες.
Του τονίζουμε τι πρέπει να προσέξει με εντολές και οπτικά βοηθήματα (μαρκαδόρους, post-it, σημειώσεις)

#3. Διδάσκουμε ευρηματικά ακρωνύμια, ακροστιχίδες και παραλλαγές.
Ένα από τα πιο δημοφιλή είναι φτιαγμένο από τα ονόματα των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας (Εμμανουήλ Ξάνθο, Νικόλαο Σκουφά, Αθανάσιο Τσακάλωφ): "Ξανθό Τσακάλι με Σκούφο στο κεφάλι".

#4. Προσαρμόζουμε τις πληροφορίες στην ζωή και τις εμπειρίες του.
 Χρησιμοποιούμε χάρτη στην γεωγραφία, του θυμίζουμε τραγούδια σχετικά, χρησιμοποιούμε καραμέλες ή παιχνίδια για να του περιγράψουμε τις μαθηματικές έννοιες και πράξεις.

#5. Ενισχύουμε τις αισθήσεις του.
Εάν μαθαίνει τα γράμματα ή ορθογραφία του δίνουμε απτικά ερεθίσματα: γράφει με το δάχτυλο σε άμμο, σε γυαλόχαρτο, ακολουθεί γραμμές και φτιάχνει γράμματα σχηματικά με διαφορετικά υλικά. Αποτελεσματική τεχνική για μικρά παιδιά και παιδιά που μαθαίνουν ξένη γλώσσα.

#6. Δραματοποιούμε και Δραστηριοποιούμαστε.
Κάνουμε παιχνίδια ρόλων με τις εξιστορήσεις που το δυσκολεύουν στο μάθημα της ιστορίας, των θρησκευτικών (πχ. κρεμούμε καρτέλα που γράφει "Μεσολόγγι" στην πόρτα του δωματίου του και μοιράζουμε τους ρόλους, φτιάχνουμε το σκηνικό και δραματοποιούμε την Έξοδο του Μεσολογγίου κάνοντας ερωτήσεις και αναφέροντας σημαντικά στοιχεία). Απλούστερα, του δίνουμε να αντιγράψει τα καίρια σημεία του μαθήματος.

#7. Χρησιμοποιούμε ρυθμό και μελωδία για να διδάξουμε σειρές και αλληλουχίες.
Βοηθούμε την απομνημόνευση οποιασδήποτε λίστας (νομοί, χημικά στοιχεία του περιοδικού πίνακα, προπαίδεια κλπ) χρησιμοποιώντας ρυθμό, φτιάχνοντας τραγούδια ή ποιήματα.

#8. Χρησιμοποιούμε χιούμορ.
Όταν μαθαίνουμε άγνωστες λέξεις απλώς τις συσχετίζουμε με κάτι αστείο, ένα σκηνικό, μία άλλη λέξη, μία εμπειρία.

#9. Συνεργαζόμαστε.
Ζητούμε από τον δάσκαλο να ενισχύσει την χρήση των βοηθημάτων μνήμης που βλέπουμε ότι βοηθούν το παιδί. Συζητάμε μαζί του και βρίσκουμε τρόπους που μπορεί να χρησιμοποιήσει τα κόλπα στην τάξη.

#10. Μετά το μάθημα ζητούμε από το παιδί να αναφέρει αυτά που θυμάται.
Ζητούμε να το κάνει όσο πιο γρήγορα μπορεί ώστε να να βελτιώσουμε την ανάκληση.

#11. Ερευνούμε.
Προσέχουμε ποιες τεχνικές μνήμης χρησιμοποιεί ήδη το παιδί και τις ενισχύουμε. Είναι πολυ πιθανό ένα μεγάλο παιδί να έχει αναπτύξει μόνο του κάποια κόλπα που το βοηθούν να θυμάται. Τα επεκτείνουμε και βοηθούμε όσο και όπου επιτέπεται.

Ευαγγελία Δ. Σούπη

Λογοθεραπεύτρια

Κομνηνών 39 και Χασιώτη

Ιωάννινα

evageliasoupi@gmail.com

  Additional Reading

1. Sandra Rief (2005) How to Reach & Teach Children with ADD/ADHD, Second Edition, San Francisco: Jossey Bass
2. Sandra Rief (2008)The ADD/ADHD Checklist: A Practical Reference for Parents & Teachers, Second Edition.San Francisco: Jossey Bass

Χριστουγεννιάτικη δραστηριότητα για σωστή άρθρωση!

Η παρακάτω δραστηριότητα απευθύνεται σε λογοθεραπευτές και γονείς. Είναι κατάλληλη για παιδιά με προβλήματα άρθρωσης που μόλις έχει γίνει η σωστή τοποθέτηση του επιθυμητού φωνήματος και βρισκόμαστε σε φάση αυτοματοποίησης (δηλαδή, αυθόρμητης χρήσης στο λόγο).

Στο παράδειγμα που ακολουθεί, το δεντράκι περιέχει εικόνες-λέξεις με "δ".

Βήματα

• Βρείτε 15 εικόνες σχετικές με το φώνημα που θέλετε και κόψτε τις στο ίδιο μέγεθος (εδώ δέντρο, δάσος, δρόμος κτλ).
• Χρειάζεστε ένα κόκκινο χαρτόνι και μια κόλλα.
• Κολλάτε τις εικόνες από κάτω πρός τα πάνω. Στη βάση 5, 4, 3, 2 και 1 στην κορυφή. Έτσι σχηματίζεται ένα δέντρο!

 Οι εικόνες μπορεί να είναι ασπρόμαυρες και να τις ζωγραφίσει μόνο του το παιδί ή έτοιμες (όπως εδώ).

Στόχος είναι η καθημερινή επανάληψη των λέξεων με τρόπο διασκεδαστικό και χαρούμενο για το παιδί!

 

 Ειρήνη Γιαμούκη

Λογοθεραπεύτρια

Twitter.com/@eirinigi

ini_thess@hotmail.com

(Το άρθρο έχει δημοσιευτεί και στο mother.gr)

 

Και τώρα καλοκαίρι... Οδηγός για Χρήσιμες Δραστηριότητες

Το καλοκαίρι δεν πρέπει να σημαίνει ότι τα παιδιά θα κάνουν ένα μεγάλο διάλειμμα από την εκμάθηση, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για το κομμάτι της ανάγνωσης. Μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότεροι μαθητές αντιμετωπίζουν απώλεια αναγνωστικών δεξιοτήτων κατά τους θερινούς μήνες, ενώ αντίθετα τα παιδιά που συνεχίζουν έστω και λίγο να διαβάζουν διατηρούν σε καλό βαθμό τις δεξιότητες που έχουν αποκτήσει. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, λοιπόν, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους ακόμη και να ενισχύσουν τις αναγνωστικές δεξιότητες, το λεξιλόγιο και τις μαθηματικές δεξιότητες.

Να θυμάστε ότι τα παιδιά χρειάζονται ελεύθερο χρόνο, μακριά από το δομημένο σχολικό πλαίσιο και το καλοκαίρι είναι η ιδανικότερη στιγμή για να ξεκουραστούν και να απολαύσουν τις χαρές της παιδικής ηλικίας. Έτσι το καλοκαίρι η ανάγνωση πρέπει να είναι διασκεδαστική. Ακολουθούν μερικές συμβουλές:

Διαβάστε μαζί και δυνατά. Η ανάγνωση μπορεί να γίνεται σε εξωτερικούς χώρους (πχ. στο μπαλκόνι, στην παραλία, στο πάρκο κ.α.) ώστε το παιδί να μη νιώθει πίεση.

Κάντε μια επίσκεψη σε ένα βιβλιοπωλείο ή στην δανειστική βιβλιοθήκη και αφήστε το παιδί να διαλέξει όποιο παραμύθι θέλει. Επιπλέον υπάρχουν βιβλία που συνοδεύονται από ακουστικά CD, γεγονός χρήσιμο για την ενίσχυση της ακουστικής αντίληψης και επεξεργασίας.

Αγοράστε "περιοδικά για παιδιά" που πέρα από ενδιαφέροντα άρθρα, μέσα θα βρείτε  δραστηριότητες που εξασκούν τη γραφή και τη μνήμη.

Δώστε το καλό παράδειγμα. Αφιερώστε όλοι μαζί λίγη ώρα το μεσημέρι, όπου ούτως ή άλλως το παιδί δεν μπορεί να βγεί έξω να παίξει, σε ανάγνωση. Η μαμά και ο μπαμπάς πρέπει να αποτελούν πρότυπο.

Επισκεφτείτε εκδοτικούς οίκους που συχνά οργανώνουν εκδηλώσεις ανάγνωσης παραμυθιών για παιδιά.

Μέσα στο αυτοκίνητο. Όταν ταξιδεύετε ζητήστε απ´το παιδί να διαβάζει δυνατά τα σήματα κυκλοφορίας και τους αριθμούς που βρίσκει (χιλιόμετρα, πινακίδες αυτοκινήτων κτλ.). Είναι απ´τις πιο αγαπημένες δραστηριότητες του.

 Ειρήνη Γιαμούκη

Λογοθεραπεύτρια
Επικοινωνία: ini_thess@hotmail.com 

Twitter.com/@eirinigi

Βρείτε το άρθρο και στο http://www.mother.gr/